สำนักบัญชาการในป้าดง

ตำบลเมือง ฟังอยู่ห่างจากเมืองเดียน เบียนไปทางทิศตะวันออกประมาณ ๓๐ ก.ม.แต่การเดินทางไปยังเมืองฟังนั้นต้องผ่านทางโค้งตามไหล่เขาและผ่านป่าทึบหลายช่วงจึงต้องใช้เวลาเดินทางถึง ๒ ชั่วโมง แต่ก็ทำให้เรามีเวลาชมทิวทัศน์สวยงามสองข้างทางและฟังเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ของที่นี่ในสมัยศักดินาและในช่วงเวลาที่เมืองฟังกลายเป็นสถานที่บัญชาการของกองบัญชาการยุทธนาการเดียน เบียน ฟู และเป็นที่ทำงานกับที่พำนักของพลเอก หวอ เงวียน ย้าป  สถานบัญชาการอยู่สูงกว่าระดับน้ำทะเลที่ ๑,๐๐๐ เมตร ใต้ต้นไม้โบราณหลายคนโอบในป่าดง  ซึ่งสถานที่แห่งนี้ยังคงได้รับการอนุรักษ์ให้คงสภาพเดิมจากชาวบ้าน พวกเขาถือที่นี่เป็นป่าอันศักดิ์สิทธิ์และเป็นสวนของบ้านจึงต้องดูแลอย่างดี  ชาวเมือง ฟังเรียกป่าแห่งนี้ว่า ป่าของพลเอก และเรียกท่านด้วยความรักว่า ผู้ใหญ่บ้านหวอ เงวียน ย้าป และเรียกอุโมงของพลเอก หวอ เงวียน ย้าปว่า บ้านของผู้ใหญ่บ้านหวอ เงวียน ย้าป  จากอุโมงนี้ เดินออกไปยังหน้าผาด้านหลังและไต่ขึ้นยอดเนินปู๊ ก๊า จะมองเห็นเมือง เดียน เบียน ฟูทั้งหมด หุบเขาเมือง แถงและที่มั่นหลายแห่งของกองทัพฝรั่งเศสสมัยนั้นเช่น เนินฮิม ลาม  เนินดก เหลิบ  เนินดี-๑  เนินซี-๑และสะพานเมือง แถง  ที่พักของพลเอก หวอ เงวียน ย้าปและเสนาธิการใหญ่หว่าง วัน ท้าย ติดกับหลุมเพลาะหลบภัยยาว ๓๒๐ เมตรที่ถูกขุดทะลุเนินแห่งหนึ่งเพื่อหลบหลีกระเบิดและกระสุนปืนใหญ่ของกองทัพฝรั่งเศส ในบริเวณโบราณสถานบัญชาการยุทธนาการเดียน เบียน ฟูประกอบด้วย เพิงยามเวรหมายเลข ๑ อุโมงติดต่อสื่อสาร หอตรวจการณ์ เพิงพักและที่ทำงานของพลเอก หวอ เงวียน ย้าปและเสนาธิการใหญ่หว่าง วัน ท้าย บ้านห้องโถงและอุโมงฝ่ายการเมือง  คุณ ฟาน ถิ่ ห่ง ห่า จากดา นัง ภาคกลางประเทศมาเยืองโบราณสถานแห่งประวัติศาสตร์ของพล เอก หวอ เงวียน ย้าป คุยกับพวกเราว่า  “ กวีโต๊ หิวเคยแต่บทกลอนที่มีประโยคว่า ป่าปกป้องทหาร ป่าปิดล้อมศัตรู และเมื่อมาที่นี่ได้เห็นสภาพจริงเหมือนที่บรรยายในบทกลอน  ท่านพลเอก หวอ เงวียน ย้าปได้เลือกสถานที่ที่มีป่าและชาวบ้านช่วยปกป้อง  ดิฉันรู้สึกศรัทธาและเคารพนับถือบรรพบุรุษ  ซึ่งสมถะมากแต่ก็สามารถชนะกองทัพที่แข็งแกร่งเป็นอันดับหนึ่งของโลก ”

สถานที่ทำงานของพลเอกหวอ เงวียน ย้าป

กว่า ๕๐ ปีได้ล่วงเลยไป แต่โบราณสถานบัญชาการยุทธนาการเดียน เบียน ฟูและทิวทัศน์โดยรอบยังคงได้รับการดูแลและอนุรักษ์อย่างดีจากชาวเมือง ฟังดุจเป็นพิพิธภัณฑ์สถานของเมืองเดียน เบียน ฟู มีนักท่องเที่ยวจำนวนมากมาที่นี่เพื่อชมและศึกษา  ส่วนทหารผ่านศึกสงครามเดียน เบียน ฟูกลับมาที่นี่เพื่อหวนรำลึกช่วงเวลาวัยหนุ่มที่เข้าร่วมสงครามอย่างโชกโชนแต่เกรียงไกร  คุณป้า หล่อ ถิ่ โดย ที่อาศัยอยู่ในบ้านเรือนไม้ยกพื้นริมภูผา ซึ่งเคยรณรงค์สตรีเมือง ฟังบริจาคข้าวและวัวควายให้แก่สงครามลุกขึ้นสู้เล่าเกี่ยวกับยุทธนาการเดียน เบียน ฟูและพลเอก หวอ เงวียน ย้าปว่า  “ ข่าวเกี่ยวกับการปลดปล่อยเดียน เบียน วันที่ ๗ พฤษภาคมดิฉันได้รับทราบจากเจ้าหน้าที่คนหนึ่งที่ชื่อหาก ขณะนั้นชาวบ้านไม่ได้อำลานายพลย้าปเพราะรบชนะศัตรูเสร็จท่านต้องเดินทางต่อไป  ดิฉันได้พบปะกับท่านเมื่อท่านมาที่นี่ในโอกาสฉลองชัยชนะเดียน เบียน ฟูครบรอบ ๕๐ ปี  นี่คือรูปที่ดิฉันถ่ายกับพลเอก หวอ เงวียน ย้าปเมื่อท่านกลับมาเยือนเมือง ฟัง ”

ชาวเมือง ฟังทุกวันนี้ โดยเฉพาะผู้สูงอายุดังเช่นคุณป้า หล่อ ถิ่ โดยที่มีอายุถึง ๑๐๐ ปีนั้น ยังคงคิดถึงนายพลหวอ เงวียน ย้าปอยู่มิรู้วาย  วันที่ ๔ ตุลาคมปีที่แล้วที่พลเอก หวอ เงวียน ย้าปจากพวกเราไปอย่างไม่มีวันกลับ ชาวเมือง ฟังทุกคนมาที่เพิงพักพลเอกเพื่อจุพธูปรำลึก  ส่วนคุณป้าหล่อ ถิ่ โดย นั่งที่บันไดบ้านร้องไห้คิดถึงท่านเพราะเดินเหินไม่สะดวก  คุณป้าโดยบอกว่า หากไม่มีนายพล ย้าปบัญชาการสู้รบขับไล่ศัตรูผู้รุกรานแล้วละก็ ชาวเมืองฟังก็คงไม่ได้มีชีวิตอย่างมีความสุขดังเช่นปัจจุบัน  ส่วนคุณ หล่อ ถิ่ จูง ชาวเมือง ฟังมีความคิดเห็นว่า  “ ลูกหลานเมือง ฟังรักนายพลย้าปเหนือบิดาของตนเอง เพราะท่านสงวนน้ำใจอันยิ่งใหญ่ต่อชาวเมือง ฟัง  ท่านมีส่วนร่วมที่ยิ่งใหญ่ต่อชาวเมือง ฟังเพราะท่านได้ปกป้องและปลดปล่อยเมือง ฟังและเดียน เบียนจากแอกปกครองของฝรั่งเศส  หากไม่มีนายพล ย้าปขุดอุโมงที่นี่เพื่อเป็นสถานที่บัญชาการการสู้รบเมืองฟังและเดียน เบียนจะเป็นอย่างไรเราก็ไม่รู้ ”

อุโมงทะลุจากบ้านของพลเอก หวอ เงวียน ย้าป
ไปยังที่พักของเสนาธิการหว่าง วัน ท้าย

ผืนดินและชาวเมือง ฟังยังคงรู้สึกภาคภูมิใจที่ได้มีส่วนร่วมในยุทธนาการเดียน เบียน ฟู้ ในอดีตร่วมกับพลเอก หวอ เงวียน ย้าป  เมือง ฟังได้กลายเป็นบ้านเกิดแห่งที่สองของนายพล ย้าป และตำนานเกี่ยวกับพล เอก หวอ เงวียน ย้าปและชัยชนะเดียน เบียน ฟู อันเลื่องลือไปทั่วโลกยังคงสถิตอยู่ในใจของชาวเมือง ฟัง    ๖๐ ปีได้ผ่านพ้นไป แต่ทุกตารางนิ้วของเมือง ฟังยังมีร่องรอยของท่านดุจเหมือนว่า ท่านยังมีลมหายใจอยู่ ณ ที่นี่ ./.

ป้อมยามเวรของทหารในยุทธนาการเดียน เบียน ฟู

บรรยากาศสองข้างทางเข้าสู่เขตโบราณสถานเมือง ฟัง

ทางเข้าเขตอนุสรณ์สถานเมือง ฟัง