ໃນປະຫວັດສາດແຫ່ງການພົວພັນກັບສາກົນ, ນັບແຕ່ກ່ອນມາຮອດປະຈຸບັນ, ສາຍພົວພັນ ຫວຽດນາມ - ລາວ, ລາວ - ຫວຽດນາມ ແມ່ນແບບຢ່າງພົ້ນເດັ່ນ, ຫາຍາກໃນໂລກ. ໂດຍຜ່ານຜ່າຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ, ສິ່ງທົດສອບນາໆປະການ, ຈາກແປວໄຟຂອງການຕໍ່ສູ້, ໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ການພົວພັນ ຫວຽດນາມ - ລາວ ກາຍເປັນກຳລັງແຮງ, ຍາດເອົາໄຊຊະນະທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ໃນການປະຕິວັດຂອງ 2 ປະເທດ. ໃນໃຈຂອງບັນດານັກຮົບອາສາສະໝັກ, ນັກຊ່ຽວຊານ ຫວຽດນາມ ໜູນຊ່ວຍ ລາວ ຍາມໃດກໍ່ຈົດຈຳບັນດາຊຸມວັນຕໍ່ສູ້ທີ່ລຳບາກ, ຮ່ວມຂຸມຄອງດຽວກັນ, ສ້າງບັນດາສິ່ງມະຫັດສະຈັນ. ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ຍັງມີບັນດາເລື່ອງລາວທີ່ຕື້ນຕັນໃຈກ່ຽວກັບນ້ຳໃຈສາມັກຄີ, ສັດຊື່ບໍລິສຸດລະຫວ່າງກອງທັບ, ປະຊາຊົນ 2 ປະເທດ ຫວຽດນາມ - ລາວ.
 (ທ່ານ ບຸຍມິງເຊີນ, ກອງພັນທະຫານຊ່າງແສງເຂດ ເຕີຍບັກ) |
ໃນລະດູຝົນປີ 1969, ອາເມລິກາ - ວ່າງປາວ (ວັງປາວ) ເປີດບັ້ນຮົບມີຊື່ວ່າ “ກູ້ກຽດ”, ໃນຈຸດເວລານັ້ນ, ກຳລັງທະຫານອາສາສະໝັກ ແລະ ນັກຊ່ຽວຊານດ້ານການທະຫານ ຫວຽດນາມ ຊ່ວຍ ລາວ ປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍຢ່າງ, ຍ້ອນຝົນຕົກ ແລະ ທີ່ຕັ້ງພູມສາດຂອງທົ່ງໄຫຫີນ ຊຽວຂວາງ ທຸລະກັນດານຫຼາຍ, ເຮັດໃຫ້ການລຳລຽງ, ພະລາທິການປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍຢ່າງ. ໃນຄາວນັ້ນ, ທ່ານ ບຸຍມິງເຊີນ, ກອງພັນທະຫານຊ່າງແສງເຂດ ເຕີຍບັກ, 1968 - ສະໜາມຮົບ 6 ແຂວງພາກເໜືອຂອງລາວ ພວມເຮັດໜ້າທີ່ເປັນຫົວໜ່ວຍຊ່າງແສງຂອງແນວຮົບ, ຮັບໜ້າທີ່ເປີດທາງໃຫ້ແກ່ບັນດາຫົວໜ່ວຍລົດ, ປືນໃຫຍ່ ແລະ ທະຫານບົກ ສ້າງແນວຮົບ. ທ່ານ ເຊີນ ເລົ່າສູ່ຟັງວ່າ: ໃນຈຸດເວລານັ້ນ, ກອງພັນນ້ອຍໄດ້ຮັບໜ້າທີ່ຍົກຍ້າຍປະຊາຊົນລາວ ນັບໝື່ນຄົນ ອອກຈາກເຂດທົ່ງໄຫຫີນ ໄປ ເງະອານ ຂອງ ຫວຽດນາມ, ຕ້ອງຍ່າງ, ຫາບ, ຊ່ວຍເຫຼືອກັນຂ້າມກິ່ວສູງ, ເຫວເລິກ ໄລຍະທາງກວ່າ 100 ກມ. ໃນຈຸດເວລານັ້ນ, ທ່ານ ເຊີນ ຖືກບາດເຈັບ.
“ໃນຈຸດເວລາທີ່ຂ້າພະເຈົ້າໄປເປີດທາງເສັ້ນໃໝ່ ແລະ ສົມທົບກັບການເອົາເຂົ້າສານມານຳ, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຢຽບຖືກລູກລະເບີດຕ້ານທະຫານທາງບົກ, ຂ້າພະເຈົ້າຖືກບາດເຈັບ, ລວມມີ ສະເກັດລະເບີດ 8 ປ່ຽງ, ຖືກຢູ່ງ່ອນ 2 ປ່ຽງ, ຢູ່ມື 6 ປ່ຽງ, ແຕ່ຂ້າພະເຈົ້າຍັງສືບຕໍ່ເປ້ຖົງທີ່ມີເຂົ້າສານກວ່າ 20 ກີໂລຣາມ, ມີພຽງແຕ່ບອກອ້າຍນ້ອງຈັບປືນຊ່ວຍເທົ່ານັ້ນ. ຮອດມື້ຕໍ່ມາ, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ໄປເຂົ້າໂຮງໝໍເອງ, ໂຮງໝໍນັ້ນມີຊື່ວ່າ ໂຮງໝໍກອງທັບປົດປ່ອຍປະຊາຊົນ ລາວ, ຢູ່ຖ້ຳ K2 (ປະຈຸບັນແມ່ນໂຮງໝໍເສນາຮັກ 101, ຢູ່ແຂວງ ຊຽງຂວາງ). ຂ້າພະເຈົ້າປິ່ນປົວຢູ່ນັ້ນປະມານ 16 ວັນ, ບັນດາທ່ານໝໍ, ແພດໝໍ ຄົນລາວ ເບິ່ງແຍງດູແລຂ້າພະເຈົ້າຢ່າງຈຸດຈິດສຸດໃຈ, ເຂົາເຈົ້າປີ່ນປົວໃຫ້ແກ່ຄົນ ລາວ ຄືແນວໃດ, ກໍ່ປິ່ນປົວໃຫ້ຄົນ ຫວຽດນາມ ຄືແນວນັ້ນ. ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຂ້າພະເຈົ້າຍັງເກັບໜັງສືອອກໂຮງໝໍໄວ້ເພື່ອເປັນທີ່ລະນຶກ”.
 (ທ່ານພັນຕີ ຫງວຽນກາວຟອງ) |
ທ່ານພັນຕີ ຫງວຽນກາວຟອງ, ອາຍຸ 83 ປີ, ອະດີດທະຫານອາສາສະໝັກ ຫວຽດນາມ ຢູ່ ລາວ (ຂຶ້ນກັບກອງພັນໃຫຍ່ 174 ກາວບັກລ້າງ), ເຄີຍເຂົ້າຮ່ວມບັນດາບັ້ນຮົບຢູ່ສະໜາມຮົບພາກເໜືອຂອງ ລາວ ເປັນເວລາ 3 ປີ, ຢູ່ທາງພາກໃຕ້ຂອງ ລາວ ກວ່າ 5 ປີ. ໂດຍແມ່ນທະຫານບຳນານ, ເຖິງວ່າຜົມງອກໝົດ, ຮອຍແຫ່ວຕາມການເວລາຢູ່ໄດ້ສະແດງອອກຢ່າງຈະແຈ້ງຢູ່ບົນໃບໜ້າແລ້ວ, ແຕ່ທ່ານຍັງມີຄວາມເອົາໃຈໃສ່, ເສີມສ້າງໃຫ້ແກ່ສາຍພົວພັນມິດຕະພາບ ຫວຽດນາມ - ລາວ ຢູ່ສະເໝີ. ສຳລັບທ່ານແລ້ວ, ນ້ຳໃຈຂອງບັນດາພະນັກງານ, ປະຊາຊົນ ລາວ ແມ່ນສິ່ງເລີດລ້ຳທີ່ສຸດ.
“ເດືອນ ທັນວາ 1964, ຂ້າພະເຈົ້າເລີ່ມໄປ ລາວ. ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມການສູ້ຮົບຢູ່ເຂດ ຊຳເໜືອ, ທາງພາກເໜືອຂອງ ລາວ. ຕໍ່ຈາກນັ້ນ, ຂ້າພະເຈົ້າສືບຕໍ່ເຂົ້າຮ່ວມບັ້ນຮົບຢູ່ເຂດພາກໃຕ້ຂອງ ລາວ, ເສັ້ນທາງເລກ 9 ທາງພາກໃຕ້ຂອງ ລາວ. ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຮັກສາການພົວພັນກັບສະຖານທູດ ລາວ ປະຈຳ ຫວຽດນາມ ເປັນເວລາກວ່າ 20 ປີຜ່ານມາ, ແລະ ຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້, ຂ້າພະເຈົ້າເປັນກຽດໄດ້ຕ້ອນຮັບທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ລາວ ປະຈຳ ຫວຽດນາມ ພ້ອມກັບພະນັກງານ, ພາລະກອນໄປຢາມເຮືອນ ຮັບປະທານອາຫານ”.
 (ທ່ານນາງ ຄຳເພົາ ເອີນທະວັນ ເອກອັກຄະລັດຖະທູດແຫ່ງ ສປປ. ລາວ ປະຈຳ ສສ. ຫວຽດນາມ) |
ທີ່ງານພົບປະແລກປ່ຽນ ໂດຍຄະນະປະສານງານທົ່ວປະເທດອະດີດທະຫານອາສາສະໝັກ ແລະ ນັກຊ່ຽວຊານການທະຫານ ຫວຽດນາມ ຊ່ວຍ ລາວ ສົມທົບກັບສະຖານທູດ ລາວ ປະຈຳ ຫວຽດນາມ ຈັດຂຶ້ນໃນເດືອນ ມີນາ 2024 ຜ່ານມາ, ຢູ່ ຮ່າໂນ້ຍ, ທ່ານນາງ ຄຳເພົາ ເອີນທະວັນ ເອກອັກຄະລັດຖະທູດວິສາມັນ ຜູ້ມີອຳນາດເຕັມແຫ່ງ ສປປ. ລາວ ປະຈຳ ສສ. ຫວຽດນາມ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ຄືດັ່ງຄຳເວົ້າຂອງທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ພັກກອມມູນິດ ຫວຽດນາມ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ທີ່ພິທີໄຂກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຂອງສະຫະພັນນັກຮົບເກົ່າ ຫວຽດນາມ ຄັ້ງທີ VII, ໃນວັນທີ 30 ທັນວາ 2022 ໄດ້ເວົ້າວ່າ: “ອະດີດແຕ່ບໍ່ແມ່ນເກົ່າແກ່, ອະດີດແຕ່ບໍ່ແມ່ນຮັກສາເດີມ, ອະດີດແຕ່ບໍ່ເຖົ້າແກ່”. ຂ້າພະເຈົ້າຫວັງວ່າ, ບັນດາລຸງປ້າອາວອາ ຈະສືບຕໍ່ໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນຊ່ວຍເຫຼືອ ລາວ ໃນການປະຕິບັດສອງໜ້າທີ່ ຍຸດທະສາດແຫ່ງພາລະກິດປົກປັກຮັກສາ ແລະ ສ້າງສາພັດທະນາປະເທດຊາດ, ສືບຕໍ່ສຶກສາອົບຮົມໃຫ້ຄົນລຸ້ນລູກລຸ້ນຫຼານ ຮັບຮູ້ໄດ້ເຖິງມູນເຊື້ອສາຍພົວພັນມິດຕະພາບອັນຍິ່ງໃຫຍ່, ຖະໜຸຖະໜອມບຳລຸງຮັກສາໄວ້ໃຫ້ຍືນຍົງຕະຫຼອດໄປ. ປະຊາຊົນສອງຊາດ ລາວ - ຫວຽດນາມ ພວກເຮົາສຸດທີ່ເອກອ້າງທະນົງໃຈ ແລະ ພາກພູມໃຈເປັນຢ່າງຍິ່ງທີ່ໄດ້ເຫັນສາຍພົວພັນມິດຕະພາບທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່, ຄວາມສາມັກຄີພິເສດ ແລະ ການຮ່ວມມືຮອບດ້ານລະຫວ່າງສອງຊາດ ລາວ - ຫວຽດນາມ ນັບມື້ນັບໄດ້ຮັບການເພີ່ມພູນຄູນສ້າງ, ເພີ່ມທະວີທັງລວງເລິກ ແລະ ລວາງກວ້າງໃນທຸກຂົງເຂດ”.
ຄາດວ່າ, ຄະນະປະສານງານອະດີດທະຫານອາສາສະໝັກ, ນັກຊ່ຽວຊານການທະຫານ ຫວຽດນາມ ຊ່ວຍການປະຕິວັດ ລາວ ຈະພ້ອມກັບສະຖາບັນປະຫວັດສາດການທະຫານ ຈັດກອງປະຊຸມສຳມະນາສາກົນ ໂດຍມີການເຂົ້າຮ່ວມຂອງທັງ 2 ຝ່າຍ ຫວຽດນາມ ແລະ ລາວ, ດ້ວຍຫົວຂໍ້: “ທະຫານອາສາສະໝັກ ແລະ ນັກຊ່ຽວຊານການທະຫານ ຫວຽດນາມ - ຄວາມໝາຍ ແລະ ບັນດາບົດຮຽນປະສົບການເນື່ອງໃນໂອກາດ 75 ປີ” ແລະ ທ້າຍເດືອນ ຕຸລາ 2024 - ວັນສະເຫຼີມສະຫຼອງ 75 ປີແຫ່ງວັນທະຫານອາສາສະໝັກ ເປັນທາງການ ຈະຈັດການໄປຢ້ຽມຢາມສະໜາມຮົບເກົ່າ, ຈັດການມອບຂອງຂວັນໂດຍກົງຢູ່ບັນດາຮາກຖານ, ຄອບຄົວອະດີດນັກຮົບ, ຄອບຄົວທະຫານເສຍອົງຄະ ລາວ ທີ່ປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ.