ចំពោះជនជាតិ Kinh នៅតំបន់វាលទំនាបនោះ គឺនំ យ៉ី តែងតែបានធ្វើក្នុងពិធីបុណ្យទាននានាដូចជាបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណី។ ប្រភេទនំនេះមានរាងមូល ដែលជានិមិត្តរូបនៃមេឃ យោងតាមការបកស្រាយក្នុងរឿងព្រេង Lang Lieu របស់ប្រជាជាតិវៀតណាម។

ប៉ុន្តែចំពោះជនជាតិ Mong នៅភាគយាយព្យវិញ គឺនំ យ៉ី ត្រូវបានធ្វើក្នុងបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីឬក៏ក្នុងបុណ្យតេតបាយថ្មី និងបុណ្យតេតចុះស្រែ ជាដើម។

នាបច្ចុប្បន្ន នំ យ៉ី ថែមទាំងបានជនជាតិ Mong ធ្វើ នៅពេលដែលគ្រួសារមានកិច្ចការសំខាន់ៗ ឬក៏លក់អោយភ្ញៀវទេសចរទៀតផង។

ដើម្បីធ្វើឡើងនំ យ៉ី ឈ្ងុយឆ្ងាញ់នោះ គឺជនជាតិ Mong ត្រូវតែជ្រើសរើសប្រភេទស្រូវដំណើបនាដើមរដូវកាល។

 ពួកគេប្រើប្រាស់ស្លឹកចេកព្រៃដើម្បីទ្រាប់នៅក្រោមនំ យ៉ី។

ក្នុងការធ្វើនំ បុរសជាកម្លាំងស្នូល ដែលទទួលការងារធ្ងន់ៗដូចជាបុកនំ និងយកបាយដំណើមចូលក្នុងត្បាល់បុក ជាដើម។

 ចំណែកឯស្ត្រីវិញ គឺទទួលការធ្វើនំ។

នំនីមួយៗ សុទ្ធតែបានបង្កើតឡើងដោយលក្ខណៈពិសេសដោយឡែកនៃដីធ្លីនិងអាកាសធាតុនៅតំបន់ព្រៃភ្នំភាគពាយព្យនេះ អញ្ចឹងវាមានរស់ជាតិនិងក្លិនក្រអូបពិសេសដែរ។

នំ យ៉ី ជាប្រភេទនំដែលមិនអាចខ្វះបានក្នុងជីវភាពរស់នៅរបស់សហគមន៍ជនជាតិភាគពាយព្យនិយាយរួមនិងជនជាតិ Mong និយាយដោយឡែក។

សកម្មភាពបុកនំ យ៉ី ក្នុងបណ្ដាពិធីបុណ្យ ឬក្នុងព្រឹត្តិការណ៍វប្បធម៌សហគមន៍តែងតែទាក់ទាញការចូលរួមរបស់ប្រជាជនយ៉ាងច្រើនកុះករ ហើយជាឱកាសដើម្បីរឹតបន្តឹងចំណងសាមគ្គីភាពជាតិ៕