อาหารที่ทำจากเนื้อควายซึ่งมีรสชาติอร่อยเป็นพิเศษและลองแล้วจะต้องติดใจ

เนื้อควายเป็นวัตถุดิบที่คนเผ่าไทสามารถนำไปแปรรูปเป็นอาหารได้หลายอย่างที่เป็นเอกลักษณ์ของเขตเขาทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือ อาทิ ยำหนังควาย ลาบควาย ควายย่างไฟ ดอกกาหลงต้มกระดูกควาย หางควายต้มสมุนไพรและเมนูที่ขาดไม่ได้คือเนื้อควายรมควันในครัว ที่แม้จะเป็นเมนูที่ทำไม่ยากแต่จำเป็นต้องมีเทคนิกในการผสมเครื่องเทศให้พอดี คุณกว่าง ถิ เฮียน จากหมู่บ้านลา แขวงเชียงเกย เมืองเซินลา กล่าวว่า“การทำเนื้อควายรมควันในครัวให้อร่อยต้องหั่นตามลายของเนื้อแล้วนำไปหมักกับพริก ขิง กระเทียม เกลือ และมะแขว่น หลังจากที่หมักได้ระยะหนึ่งแล้ว ก็นำเนื้อไปเสียบไม้แล้วนำไปวางบนชั้นวางเหนือเตาไฟเพื่อผิงไฟให้แห้ง นี่เป็นเมนูอาหารที่มีเอกลักษณ์ของเผ่าไทดำและก็เป็นเมนูที่ขาดไม่ได้ในถาดอาหารวันปีใหม่”

อีกเมนูที่ทำจากเนื้อควายที่ชาวบ้านนิยมกินกันมากก็คือลาบควาย โดยมีสองประเภทคือลาบควายดิบสำหรับผู้ชายและแบบปรุงสุกสำหรับผู้หญิงและเด็ก ส่วนเนื้อที่ใช้ทำลาบดิบจะเป็นเนื้อไม่ติดมัน เช่น เนื้อสะโพกและเนื้อน่อง โดยนำเนื้อควายที่สับละเอียดมาคลุกกับหนังควายที่หั่นเป็นเส้น ๆ กับผักสมุนไพรและเครื่องเทศเช่น มะแขว่น พริก และน้ำดองหน่อไม้ ส่วนถ้าทำลาบสุกก็เอาเนื้อควายสับละเอียดไปรวนให้หอมแล้วคลุกเคล้าด้วยน้ำดองหน่อไม้ ผักสมุนไพรและเครื่องเทศให้เข้ากันเพื่อให้ตอนทานสามารถสัมผัสความหวานของเนื้อได้

ยำหนังควาย

สำหรับเมนูหางควายต้มใบเปรี้ยวหรือชาวบ้านเรียกว่าใบ vón vén ในป่า ให้นำหางควายมาเผาไฟให้เหลืองหอม ล้างให้สะอาดแล้วสับเป็นท่อนๆพอดีคำ นำไปต้มกับใบเปรี้ยวจนสุกนิ่มจนได้รสชาดเปรี้ยวมัน เนื้อหวานหอมน่าทาน ส่วนหนังควายนั้นปกตินอกจากใช้ทำกลองแต่ชาวเผ่าไทในเซินลายังใช้ทำยำหนังควายที่ฟังแล้วอาจแปลกไปหน่อยแต่กลับเป็นเมนูจานเด็ดที่ได้รับความนิยมชื่นชอบจากผู้ที่มาเยือนเซินลา โดยนำหนังควายต้มสุกหั่นชิ้นบางๆปรุงด้วยเครื่องเทศต่างๆที่เป็นสูตรเฉพาะของชนเผ่าพร้อมผักสวนครัว หัวปลีซอย น้ำดองหน่อไม้ เป็นต้น คุณกว่างถิซิง ชาวบ้านหล่า นครเซินลาเผยว่า“ในการทำเมนูยำหนังควาย ต้องเลือกหนังควายชิ้นหนาๆไปเผาไฟให้ออกสีเหลืองแล้วนำไปกลบในขี้เถ้าประมาณ 30 นาที เมื่อนิ่มแล้วก็ล้างให้สะอาด หั่นบาง ๆ สำหรับเครื่องปรุงต้องมีผักชี กระเทียม โหระพาแดง พริก โดยเฉพาะเมนูนี้ถ้าให้อร่อยต้องมีน้ำดองหน่อไม้ นี่เป็นเมนูที่อร่อยมากและเป็นอาหารที่ขาดไม่ได้ในถาดอาหารตรุษเต็ดของชาวไทดำเรา”

เนื้อควายรมควันเป็นหนึ่งในเมนูที่นักท่องเที่ยวที่มาเยือนเซินลามักจะซื้อกลับบ้านเป็นของฝาก

เมื่อก่อนอาหารที่ทำจากเนื้อควายจะเห็นมีอยู่ในถาดอาหารวันเทศกาลเท่านั้นเช่นงานต้อนรับฤดูใบไม้ผลิ หรืองานวันสำคัญของครอบครัว แต่เดี๋ยวนี้สามารถหาทานอาหารเหล่านี้ได้ในร้านอาหารเพื่อให้บริการนักท่องเที่ยว โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผลิตภัณฑ์จากเนื้อควายได้สร้างรายได้ที่มั่นคงให้กับหลายครอบครัวและสถานประกอบการหลายแห่ง คุณเจิ่นมีลิง นักท่องเที่ยวจากฮานอยเผยว่า“อาหารของชนเผ่าไทที่นี่ทำให้ฉันประทับใจมาก เช่น ยำหนังควายหรือเนื้อควายรมควัน เป็นอาหารที่แปลกมากเพราะใช้เครื่องเทศหลายชนิดและอาหารเหล่านี้มักถูกใช้ในช่วงเทศกาลเต็ด  ถ้ามีโอกาส ดิฉันก็อยากไปเซินลาและกินเมนูนี้อีก”

ถ้าใครมีโอกาสมาที่หมู่บ้านเผ่าไทดำในภาคตะวันตกเฉียงเหนือนอกจากดื่มด่ำกับความสวยงามของธรรมชาติแล้วก็ขอแนะนำให้ค้นคว้าวัฒนธรรมอาหารของชาวเขา เพราะท่ามกลางความหนาวเย็นของเขตเขา การได้นั่งรอบกองไฟ เพลิดเพลินกับเสียงดนตรีพื้นเมืองและลิ้มลองอาหารอร่อยที่ทำจากเนื้อควายจะเป็นประสบการณ์ที่น่าจดจำอย่างแน่นอน./.