(VOV5)- Từ xa xưa, trên các đảo giữa biển Đông của Việt Nam đã có những am thờ do ngư dân người Việt dựng lên để cầu Trời, khấn Phật phù hộ độ trì cho những chuyến đi biển bình yên, bội thu tôm cá. Ngày nay, ba ngôi chùa Song Tử Tây, chùa Sinh Tồn và chùa Trường Sa Lớn ở Trường Sa là nơi nguyện cầu cho quốc thái dân an, một chỗ dựa tinh thần không thể thiếu của người dân trên đảo và những ngư dân đánh bắt xa bờ.



Cổng chùa Song Tử Tây nhìn ra biển

Chúng tôi đến Song Tử Tây vào buổi chiều muộn. Dưới ánh hoàng hôn, mái ngói chùa Song Tử Tây hiện ra thật uy nghi. Trải qua vô vàn giông bão, ngôi chùa vẫn sừng sững trước sóng gió của biển khơi. Chùa được xây dựng theo phong cách truyền thống, có tam quan hai tầng tám mái, chính điện ba gian hai chái, hai nhà tả hữu. Vườn chùa trồng nhiều loại cây đặc sản của Trường Sa như cây phong ba, cây bão táp, cây bàng vuông. Chùa Song Tử Tây, kết hợp với ngọn hải đăng và Tượng đài Anh hùng Dân tộc Trần Hưng Đạo tạo thành một quần thể kiến trúc, văn hóa, dân sinh, tâm linh và lịch sử tiêu biểu, thuần túy Việt Nam trên biển Đông. Từ khi có các nhà sư ra tu hành, đời sống tinh thần, tâm linh của quân và dân quần đảo Trường Sa bừng lên một sinh khí mới. Mỗi sớm, mỗi chiều, tiếng chuông chùa thong thả ngân vang trên sóng nước, dường như làm mỗi con sóng bớt hung hãn hơn, để biển Đông dường như êm ả hơn.

Đại đức Thích Thánh Thành, trụ trì chùa Song Tử Tây, vẫn còn nhớ như in những ngày đầu ra làm Phật sự tại đây. Dù điều kiện sống trên đảo xa vẫn còn thiếu thốn trăm bề, nhưng thầy luôn được sự đùm bọc của bà con và các chiến sĩ trên đảo. Chính những tình cảm ấy là chất keo gắn kết đại đức Thích Thánh Thành với ngôi chùa có thể xem là xa nhất giữa biển khơi này: “Sau khi nghe có thư của quân dân trên đảo mời nhà sư ra trụ trì trên đảo thì thầy tình nguyện viết đơn xin ra đây, để vừa có điều kiện trao đổi đời sống tâm linh, đồng thời đây cũng là góp một phần chút gì đó cho đời sống tinh thần của quân dân trên đảo, góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo Tổ quốc. Người dân và anh em chiến sỹ ở đây rất tình cảm, vì ở giữa đảo, mọi thứ khó khăn nên con người rất gần gũi với nhau”.

Chùa Sinh Tồn cũng có đặc điểm chung giống các ngôi chùa trên quần đảo Trường Sa, đó là đều quay hướng về thủ đô Hà Nội. Do xây cất trên đảo nên kiến trúc chùa rất vững chắc, gồm ba gian hai chái, mái cong có đầu đao, sử dụng nhiều loại gỗ quý chịu được độ mặn của nước biển. Phật điện uy nghi với những pho tượng được chế tác công phu bằng đá quý và gỗ quý. Cửa võng, hoành phi, câu đối đều được sơn son thếp vàng; viết bằng chữ quốc ngữ. Người dân, người lính trên đảo giờ đây coi ngôi chùa như chốn đi về gần gũi, thân thương. Mỗi khi có tâm sự, có chuyện vướng mắc, họ lại tìm đến sư thầy mà thổ lộ, chia sẻ, để rồi nhận được từ thầy những lời khuyên đậm nhân văn của nhà Phật, để thêm dưỡng đạo tâm, thêm nội lực và niềm tin vượt qua khó khăn, vất vả. Theo Đại đức Thích Minh Huy, trụ trì chùa Sinh Tồn: Ở đây sinh họat có khác đất liền, thường 8h30 tối thầy thỉnh chuông, tụng kinh, sáng 5h thỉnh chuông, theo giờ thức của anh em cán bộ chiến sỹ. Ngoài những giờ học tập làm việc, anh em đến trao đổi, thắp hương, trò chuyện. Mình đem những câu chuyện Phật pháp kể cho anh em… 

Chùa Trường Sa Lớn tọa lạc giữa khu trung tâm thị trấn Trường Sa

Chùa Trường Sa Lớn tọa lạc giữa khu trung tâm thị trấn Trường Sa, trên đảo Trường Sa Lớn, khuôn viên khá rộng, vuông vức. Qua sân và vườn chùa là tòa chính điện một gian hai chái, mái cong. Phật điện chùa Trường Sa Lớn có pho tượng Phật bằng đá quý màu trắng nguồn gốc là Phật ngọc chùa Vàng ở Myanmar, món quà của Liên đoàn Phật giáo Thế giới tặng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng đã tặng lại nhà chùa. Cùng với điện thờ Phật, các ngôi chùa ở Trường Sa đều có các bàn thờ anh hùng, liệt sĩ đã hy sinh trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển đảo Tổ quốc. Thượng tọa Thích Giác Nghĩa, trụ trì chùa Trường Sa lớn chia sẻ về công tác Phật sự nơi đây: “Người dân Việt Nam dẫu ở cương vị, công việc nào thì họ vẫn có đời sống tâm linh của họ. Hàng tháng ngày rằm, mùng một mọi người đến thắp hương, cầu an, rồi trong gia đình nào cần cầu an, cầu siêu thì nhà chùa đến đáp ứng. Chiến sỹ ban ngày tập luyện sẵn sàng chiến đấu, đêm về chùa nghe kinh, ngồi thiền, học hỏi giáo lý Phật học và văn hóa dân tộc Việt, đó là những ấn tượng rất quý. Và rồi trong tình đó thì tình thầy trò, anh em ngồi lại với nhau trong mối thâm tình rất là quý trọng”.

Chị Tạ Phạm Bích Thủy, phó chủ tịch Hội Phật tử Việt Nam ở Cộng hòa Séc, một đại biểu kiều bào tham gia hải trình Trường Sa cùng với chúng tôi, tâm sự, ngay khi tàu thả neo, đứng trên boong tàu nhìn thấy mái chùa, chị đã rất ngỡ ngàng và xúc động. Được lên đảo, vào viếng chùa, chị càng cảm nhận rõ hơn sự thiêng liêng gấp bội khi nghe tiếng chuông chùa, tiếng đọc kinh, gõ mõ, mùi khói hương…quanh bốn bề sóng nước, cùng tiếng hải âu gọi chiều về giữa đại dương mênh mông. Chị Tạ Phạm Bích Thủy chia sẻ: Chúng tôi đang thỉnh mấy bộ tượng để tặng cho chùa Trường Sa lớn và Sinh Tồn, chắc là trong một hai tuần nữa sẽ về đến nơi. Chúng tôi là những người Phật tử nên muốn đóng góp sâu hơn về tâm linh. Những ngôi chùa ở Trường Sa mang ý nghĩa hộ quốc, để các chiến sỹ thấy được hình bóng quê hương, để cho anh linh các liệt sỹ nương về, và cảm thấy được an ủi, cảm thấy quê hương đất nước không bao giờ quên các anh…


Chị Tạ Phạm Bích Thủy, phó chủ tịch Hội Phật tử Việt Nam ở Cộng hòa Séc thăm Trường Sa

Chị Tạ Phạm Bích Thủy cùng nhiều đại biểu Việt kiều đến với Trường Sa rất xúc động khi được thấy những câu đối ở chùa Trường Sa lớn thể hiện chủ quyền thiêng liêng của dân tộc Việt như “Uy thần biển đảo cổ vẫn truyền/Chùa Phật Trường Sa nay còn tỏ”; “Mây lành che Đông hải, một trời cam lộ tưới Trường Sa/Thắng tích ánh đảo xa, vạn cổ danh lam truyền Song Tử”; “Chùa chiền sừng sững nguy nga đất Việt nổi danh lam/Quần đảo huy hoàng chất ngất biển Đông ngời thắng cảnh”..Thấp thoáng dưới những rặng phong ba trên quần đảo Trường Sa, ngày ngày thanh âm quen thuộc của tiếng chuông chùa gợi lên sự bình an của vùng biển đảo quê hương. Có thể thấy rằng những mái chùa không chỉ biểu hiện tín ngưỡng truyền thống của người Việt, thể hiện chủ quyền thiêng liêng của dân tộc ở Trường Sa, mà còn nói lên sự quan tâm, gắn bó của nhân dân cả nước và kiều bào ở nước ngoài với đồng bào nơi vùng đất đầu sóng ngọn gió này./.