“GOm Show-Âm thanh từ gốm”, một dự án nghệ thuật âm nhạc sáng tạo lần đầu tiên lấy cảm hứng từ văn hóa gốm, vừa chính thức công diễn cuối tháng 6 vừa qua, tại Hà Nội. Không chỉ kể câu chuyện của đất, của người, bằng ngôn ngữ không lời, “GOm show” còn kết nối một di sản trong tâm thức văn hóa Việt Nam - văn hoá gốm.
Lấy cảm hứng từ gốm, dự án nghệ thuật âm nhạc sáng tạo “GOm Show” là hành trình âm thanh sử dụng thủ pháp ước lệ, nơi chiếc bàn xoay gốm trở thành người dẫn chuyện, và từng nhạc cụ gốm như chum, vại, niêu, chiêng, chuông…, trở thành nhân vật kể lại câu chuyện của đất, của người, bằng một ngôn ngữ không lời.
Show diễn mời khán giả bước vào một thế giới giàu cảm nhận, nơi từng lớp âm thanh đánh thức trí tưởng tượng, gợi mở ký ức văn hóa, dẫn dắt người nghe đi qua những không gian âm thanh đa sắc mang đậm dấu ấn cổ truyền Việt Nam.
“Gom Show – Âm thanh từ gốm” là hành trình âm thanh đặc biệt, nơi những chiếc bàn xoay gốm trở thành người dẫn chuyện. Ảnh: Bích Ngọc/VOV |
Các nhạc cụ đặc biệt được nhóm tác giả tự nghiên cứu và chế tác, như: Trống Chum (sử dụng chum sành và săm xe tạo âm siêu trầm như một chiếc đàn bass khổng lồ); Trống Lãng (hình tựa bánh dày, âm trầm ấm như tiếng vọng từ lòng đất); Chiêng sành và Chuông sành (tạo âm bằng đất nung với cấu trúc âm sắc độc đáo, mỗi chiếc là một bản thể âm thanh riêng biệt); Gốm xoay (cộng hưởng bằng xoay tay trên miệng gốm, tạo hiệu ứng ngân vang mềm mại); Đàn Niêu (âm thanh dịu dàng ngân lên từ niêu đất)...
Từ những vật dụng sinh hoạt đời thường của người Việt làm bằng đất nung, sành, gốm, “Đàn Đó” đã kể câu chuyện văn hóa Việt Nam ra thế giới. Các tiết mục trong “GOm Show” là tiếng nói riêng từ các cộng đồng dân tộc bản địa như M’nông, Tày, Lô Lô, Nùng Dín, Ê Đê, Hà Nhì…
Nghệ sỹ Đinh Anh Tuấn, thành viên của dự án, chia sẻ: "Các sản phẩm này rất muốn quảng bá với khách nước ngoài, chính vì thế mà chúng mình khai thác chất liệu bình, lọ, những vật dụng rất tự nhiên trong đời sống để tạo thành những âm thanh. Đó là một hành trình sáng tạo và từ đấy bọn mình mới phát hiện ra các âm thanh, âm chất, khai thác các tác phẩm".
Các nghệ sĩ biểu diễn GOm Show |
Theo Nghệ sĩ Nguyễn Đức Minh, thành viên nhóm nhạc Đàn Đó, nhóm tác giả “GOm Show”, những vật liệu của Việt Nam như tre, đất, nước đã làm nên nền văn minh vật chất của người Việt và giờ đây thông qua “Gom Show”, họ muốn truyền tải nền văn minh ấy của người Việt qua âm nhạc đến với thế giới:
"Tinh thần của vở diễn là hồn vía trong âm nhạc bản địa. Bởi xuất phát điểm từ nền tảng nguyên thuỷ là đất, nước, tre tạo nên màu âm, chất âm rất dân gian. Thẩm mỹ ở đây chính ở sự trau chuốt trong từng chi tiết, hoàn thiện từng chi tiết đó thành tác phẩm lớn. Điều tiết từ nhịp độ cũng như sắc thái trong chương trình làm sao để dẫn dắt mọi người trong từng trạng thái cảm xúc khác nhau, sự hỉ nộ ái ố, có tính sân khấu, có tính sắp đặt về âm thanh và ánh sáng, sự chuyển động nhất định trong di chuyển của các nhạc cụ đó."
Bằng những âm thanh thuần khiết, mộc mạc, “Gom Show” đã chạm được tới cảm xúc của người nghe, người thưởng. Bởi, chúng cất lên từ những nhạc cụ mới lạ nhưng lại quen thuộc bởi chúng chính là những đồ vật sinh hoạt thường ngày.
Thạc sỹ Trần Nhất Hoàng, Phó Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế , Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, cho rằng: "Các thông điệp của họ rất là tuyệt vời, khuyến khích con người sống gần với thiên nhiên, quay lại với thiên nhiên và hài hòa với thiên nhiên. Đó là những điều đẹp nhất mà tôi nghĩ đây là lúc chúng ta rất là cần, bằng âm nhạc, bằng thông điệp gửi đến với công chúng. Và tôi hy vọng rằng họ sẽ đi xa hơn, đến được nhiều với quốc gia trên thế giới hơn để quảng bá cho âm nhạc Việt Nam."
GOm Show không chỉ đánh dấu một cột mốc mới trong hành trình nghệ thuật của nhóm “Đàn Đó”, mà còn mở ra một bước tiến đặc biệt trong dòng chảy nghệ thuật đương đại Việt Nam. Đây cũng là bước phát triển tiếp theo của dòng âm nhạc sáng tạo dựa trên chất liệu văn hóa bản địa, với hệ thống nhạc cụ mới được chế tác từ gốm, đất nung, mang lại những âm thanh hoàn toàn mới mẻ. GOm Show vừa gìn giữ chiều sâu truyền thống, vừa đổi mới phương thức tiếp cận, để văn hóa Việt Nam không chỉ được lưu giữ mà còn tiếp tục được sống, ngân vang và lan tỏa.