 Tỉnh Khánh Hoà (Ninh Thuận cũ) đã xây dựng các cơ chế, chính sách đột phá để khuyến khích và thúc đẩy phát triển mạnh mẽ các nguồn năng lượng tái tạo. Ảnh: Tạp chí Cộng sản |
Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh, dân số tăng, nhu cầu điện năng tăng vọt, các thành phố Việt Nam đang đối mặt với những thách thức lớn về ô nhiễm không khí, khí thải nhà kính và quá tải hạ tầng năng lượng. Và muốn các thành phố nói riêng, cả Việt Nam nói chung sạch thực sự, Chính phủ Việt Nam đang thực hiện nhiều biện pháp nhằm chuyển đổi từ điện than sang điện tái tạo, từ tiêu thụ bị động sang sử dụng năng lượng thông minh, tiết kiệm.
GS.TSKH Trần Quốc Tuấn, Giám đốc nghiên cứu & Fellow Scientist, CEA, nhấn mạnh: "Yêu cầu của Việt Nam về chuyển dịch năng lượng xanh rất cao về lưới điện thông minh, về vật liệu mới bán dẫn hoặc là hạt nhân mà trước đây chúng ta không có. Bây giờ chúng ta đưa được những cái đó vào là đúng chủ trương của Nhà nước để đất nước phát triển”.
Trên thực tế, nhiều đô thị lớn như Hà Nội, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh của Việt Nam đã và đang triển khai các mô hình “điện xanh trong lòng đô thị”. Từ việc lắp đặt hệ thống pin mặt trời trên mái các tòa nhà, ứng dụng điện gió vào chiếu sáng công cộng, đến phát triển giao thông điện và các khu dân cư thông minh, tất cả đang góp phần tạo nên diện mạo mới cho thành phố xanh.
Ông Trần Thanh Sơn, Trưởng khoa Kỹ thuật Điện, trường Đại học Điện lực, cho biết: “Chính phủ Việt Nam cũng đã ban hành lộ trình phát triển hệ thống điện thông minh. Hệ thống điện thông minh tại các đô thị của Việt Nam đã có những cơ sở hạ tầng nhất định và hiện tại cũng đang vận hành. Nhiều công ty điện lực và bên truyền tải MSMO cũng đã vận hành được hệ thống điện thông minh”.
 Dự án điện gió tại tỉnh Quảng Trị. Ảnh: VGP/Minh Trang |
Câu chuyện năng lượng xanh giờ đây không còn nằm trên giấy mà đã đi vào từng công trình, từng con đường. Ở các khu đô thị mới, hệ thống chiếu sáng bằng năng lượng mặt trời đang thay thế dần đèn cao áp truyền thống. Trên nóc các toà nhà, tấm pin năng lượng trải dài, vừa tiết kiệm chi phí, vừa giảm áp lực lên lưới điện quốc gia. Còn tại các khu dân cư, các trung tâm thương mại hay nhưng khu vực công cộng, việc lắp đặt trạm sạc xe điện đã trở nên quen thuộc tại Việt Nam.
Các đô thị lớn của Việt Nam hiện đang tiến hành đẩy nhanh, đẩy mạnh công cuộc xanh hóa năng lượng, đặc biệt là năng lượng điện để phấn đấu làm sao đến năm 2050, phát thải ròng bằng 0.
Về vấn đề này, Ông Trần Thanh Sơn, Trưởng khoa Kỹ thuật Điện, trường Đại học Điện lực tiếp tục cho ý kiến: "Những công nghệ, phương pháp nghiên cứu để tính toán vận hành và điều khiển hệ thống điện thông minh được phát triển. Những nghiên cứu, kết quả này sẽ góp phần thúc đẩy nhanh quá trình chuyển dịch năng lượng để giúp Việt Nam đạt được phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050”.
Theo quy hoạch điện VIII điều chỉnh, đến năm 2035, Việt Nam phấn đấu đưa tỷ trọng năng lượng tái tạo lên hơn 47% tổng sản lượng điện. Điều đó đồng nghĩa với việc các đô thị sẽ được hưởng lợi trực tiếp: Ít khói bụi hơn, Giảm tiếng ồn và khí thải. Và hơn hết, chi phí vận hành hạ tầng điện năng được tối ưu nhờ công nghệ thông minh.
Điều đáng mừng là, tư duy về năng lượng xanh đang thay đổi mạnh mẽ. Chính quyền đô thị bắt đầu tính toán việc kết hợp quy hoạch năng lượng với quy hoạch không gian sống như chiếu sáng công cộng thông minh, điện mặt trời cho khu nhà tái định cư, hay lưới điện vi mô (microgrid) cho các khu công nghiệp xanh.
Từ năng lượng đến môi trường, từ công nghệ đến hành vi tiêu dùng, chuyển đổi năng lượng xanh chính là sự thay đổi toàn diện. Và khi ánh sáng thành phố được thắp lên bằng năng lượng sạch, không khí trong lành hơn, hạ tầng vận hành thông minh hơn thì giấc mơ “thành phố sạch” sẽ trở thành hiện thực trong tương lai gần tại các thành phố lớn của Việt Nam.