Xung đột leo thang tại Ukraine khiến nhiều dân thường, trong đó có người Việt đang làm ăn và sinh sống tại quốc gia này phải sang lánh nạn tại các quốc gia láng giềng, trong đó có Ba Lan. Theo thông tin chính thức từ Đại sứ quán Việt Nam tại Ba Lan, tính đến hết ngày 4/3, đã có khoảng 900 người Việt chạy nạn từ Ukraine đến Vác-xa-va (Varsava) và con số liên tục tăng lên mỗi ngày. Vượt chặng đường dài gian nan và giá lạnh, họ nhận được sự hỗ trợ tích cực của cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam tại Ba Lan cũng như vòng tay ấm áp của đồng bào tại Ba Lan, từ cửa khẩu biên giới về thủ đô Vác-xa-va.
Mở cánh cửa gỗ chính, bước vào chính điện trang nghiêm của chùa Nhân Hoà, có thể cảm nhận được ngay một bầu không khí ấm áp như trong một đại gia đình người Việt. Mọi người tụ họp đông đủ và rộn ràng từ ngoài chính điện tới gian bếp, rất đông trẻ nhỏ nô đùa. Trong gian bếp nhỏ, tấp nập các tốp người ra vào, tụ họp ấm cúng quanh bàn đồ ăn chay nóng hổi các món quen thuộc của người Việt.
Trực tiếp túc trực đón và chuyện trò động viên các nhóm người mới tới, Thầy Thích Trung Đạt, trị sự chùa Nhân Hoà, chia sẻ: “Bà con khi bước chân vào chùa, câu đầu tiên mọi người thốt lên là “Sống rồi!”. Bà con đến được chùa sau chặng đường dài vất vả và giá lạnh, cần một nơi nghỉ ngơi ấm áp. Khi xuống bếp, câu đầu tiên bà con hỏi là “thầy ơi có cơm trắng không?”; nhiều người chỉ muốn được ăn bát cơm trắng, sau nhiều ngày phải ăn mỳ tôm và bánh mỳ. Các phật tử tại Ba Lan cũng tâm lý và chuẩn bị sẵn cơm chay nóng hổi để bà con ăn ấm lòng sau những ngày ở biên giới lạnh lẽo”.
Ngôi chùa Nhân Hoà do cộng đồng người Việt tại Ba Lan chung tay xây dựng vào năm 2014, còn có tên gọi chính thức là Trung tâm Văn hoá Phật giáo Việt Nam tại Ba Lan, đơn vị trực thuộc Hội người Việt Nam tại Ba Lan, là nơi tập kết đông đảo người Việt sơ tán do chiến tranh từ Ukraine sang Warsaw trong 3 ngày qua.
Ông Bùi Văn Dư, Quyền chủ tịch trung tâm, cho biết: “Tình hình chiến sự diễn biến quá nhanh, bà con chạy loạn nên không kịp mang theo đồ đạc gì ngoài túi đồ dùng cá nhân, tinh thần hoảng loạn. Trước khi đến chùa thì họ đã nằm ở biên giới mấy ngày rồi nên khi về đến đây bà con sa sút sức khoẻ tinh thần rất nhiều. Chúng tôi tiếp nhận và chăm lo cho bà con nơi nghỉ ngơi ấm áp. Sau khi nghỉ ngơi 1-2 ngày, bà con trấn tĩnh và sẽ tìm người thân quen tá túc hoặc di chuyển sang quốc gia khác hoặc có nhu cầu xin tị nạn ở Ba Lan, xin làm việc tại Ba Lan thì chúng tôi sẽ hỗ trợ tiếp. Thực tế là rất nhiều lượt đến và đi từ chùa sau khi bà con trấn tĩnh lại và tìm được các gia đình thân quen hoặc về tá túc tại các gia đình phật tử”.
Ban quản lý chùa Nhân Hoà dành tầng 2 của ngôi chùa làm chỗ nghỉ ngơi chính cho bà con. Bất chấp thời tiết mưa lạnh và băng giá bên ngoài, bên trong ngôi chùa rất ấm áp và sạch sẽ; bà con có đủ chăn chiếu ấm áp nhờ sự ủng hộ của cộng đồng người Việt tại Ba Lan.
Ông Tô Văn Cao, Việt kiều tại Odessa, đang cùng vợ và các con cháu lánh nạn tại chùa, xúc động cảm ơn sự hỗ trợ của Đại sứ quán và bà con đồng bào ở Ba Lan và cho biết: “Gia đình chúng tôi chạy từ Ukraine sang đây được một ngày rồi. Chúng tôi được sư thầy và phật tử ở chùa Nhân Hoà rất nhiệt tình cho chúng tôi ăn ở. Chúng tôi xin cảm ơn tấm lòng của chùa và bà con ở Ba Lan hỗ trợ chúng tôi. Gia đình tôi chạy từ Ukraine, đi mất ba ngày đường rất vất vả, phải chen lấn mọi thứ mới sang được đến Ba Lan”.
Bà Nguyễn Thị Kim Thanh, phật tử tình nguyện tích cực tại chùa Nhân Hoà cho biết: “Khi nghe tin có bà con ở Ukraine sang, người Việt tại Ba Lan tích cực hỗ trợ, người có công, người có sức cùng đóng góp, giúp bà con có chỗ ăn ở, chăn ấm cho bà con. Bà con di tản không mang theo gì ngoài túi đồ dùng cá nhân, phật tử trong chùa cũng nói bà con có nhu cầu gì cứ viết ra giấy, bên này cố gắng hỗ trợ hết; từ đồ dùng thiết yếu, vali, cho tới tiền taxi, xe đưa đón hỗ trợ bà con”.
Được biết, hàng ngày, ngoài các cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Ba Lan túc trực trên các cửa khẩu giữa Ukraine và Ba Lan, liên tiếp có nhiều chuyến xe tình nguyện của người Việt tại Ba Lan lên biên giới chở đồ ăn và các đồ dùng thiết yếu lên tiếp tế cho những người vạ vật xếp hàng nhiều ngày tại đây. Cùng với chùa Nhân Hoà, tại Warsaw, nhiều gia đình người Việt huy động các địa điểm của nhà và công ty làm nơi ăn nghỉ cho bà con; không ít nhà hàng, khách sạn của người Việt thông báo đón và phục vụ miễn phí đồng bào gặp nạn từ Ukraine sang.
Sau khi tá túc tại Ba Lan, bà con sẽ phải tìm các phương án tiếp theo như xin tị nạn tại Ba Lan hoặc ở một nước thứ ba; chờ tình hình yên ổn để trở lại nhà tại Ukraine; hoặc đăng ký nguyện vọng trở về nước. Dự kiến, hãng hàng không quốc gia Việt Nam đang tích cực hoàn thiện các thủ tục để thực hiện chuyến bay giải cứu công dân từ Warsaw về Hà Nội vào ngày 8/3 tới.
Một số hình ảnh tại chùa Nhân Hoà - nơi tập trung đông đảo người Việt sơ tán do chiến tranh từ Ukraine sang Warsaw trong 3 ngày qua: