Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương, nhà văn, nhà báo Nguyễn Thế Kỷ sinh năm 1960. Ông nguyên là Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam, nguyên Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương. "Nợ nước non" là tiểu thuyết thứ nhất nằm trong bộ sử thi nghệ thuật 3 tập mang tên "Nước non vạn dặm" của nhà văn, nhà viết kịch Nguyễn Thế Kỷ. Bằng sự trải nghiệm và vốn kiến thức nghiên cứu lịch sử, văn hóa công phu, nghiêm túc; bằng sự tích lũy vốn sống nhiều năm ở quê hương Nghệ An và nhiều vùng đất khác, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ đã xây dựng hình tượng nhân vật, bối cảnh xã hội chân thực, sống động, giản dị, lôi cuốn người đọc qua từng trang viết. Tác phẩm là sự hiểu biết sâu sắc về địa lý, lịch sử và văn hóa của vùng đất nơi mà Chủ tịch Hồ Chí Minh sinh ra và lớn lên, và đây cũng là một trong những lợi thế của tác giả khi may mắn được sinh cùng quê với Bác Hồ.
Tuy nhiên, cũng có không ít những khó khăn, đặc biệt là phải thể hiện được sự độc đáo, dấu ấn riêng của mình giữa muôn vàn tác phẩm viết về Bác Hồ. Ông Nguyễn Thế Kỷ chia sẻ: "Ai cũng có thể viết về Bác, từ một cháu bé cũng có thể viết, kể một chuyện gì đó với Bác, viết một bức thư tới Bác... Mỗi chặng đường lịch sử của Bác, đều có rất nhiều tác phẩm để tái hiện, bằng các loại hình mỹ thuật, âm nhạc, văn học... Đó vừa là thuận lợi, vừa là khó khăn"
Ông Nguyễn Thế Kỷ cũng chia sẻ, thông thường một tác phẩm văn học thường có trước rồi mới đến tác phẩm sân khấu, tuy nhiên, trong trường hợp của "Nợ Nước Non" thì cả hai lại song hành với nhau. Sau hơn một năm bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19, hai tác phẩm văn học và sẩn khấu đều đã được ra mắt khán giả vào tháng 5 năm 2022. Trong đó, kịch bản sân khấu chuyển thể từ nguyên tác văn học đã được NSND Triệu Trung Kiên dàn dựng thành vở diễn "Nợ nước non". Vở diễn là sự kết hợp độc đáo giữa nghệ thuật Cải lương, Ví Giặm Nghệ Tĩnh, ca Huế, Bài chòi và dân ca Nam Bộ.
Vở diễn có sự tham gia của nhiều diễn viên như bé Anh Đức (Nguyễn Sinh Cung), Minh Hải (Nguyễn Tất Thành), Như Quỳnh (bà Hoàng Thị Loan), Mạnh Hùng (Nguyễn Sinh Sắc), Ngân Hà (Út Huệ)… Tất cả đều được tác giả kịch bản Nguyễn Thế Kỷ và đạo diễn Triệu Chung Kiên cẩn thận chọn lựa nhằm thể hiện thành công nhất hình ảnh Bác Hồ từ Nguyễn Sinh Cung cho tới Nguyễn Tất Thành...
Đọng lại sau cả tác phẩm, đó không chỉ là hình ảnh tuổi thơ của của cậu bé Nguyễn Sinh Cung hay chặng đường phát triển tình yêu nước của thanh niên Nguyễn Tất Thành, mà còn thấm đượm tinh thần trách nhiệm với tổ quốc của mỗi người dân, mỗi nhân vật xuất hiện trong tác phẩm. Đây có lẽ chính là cái "Nợ nước non" mà tác giả Nguyễn Thể Kỷ đã khéo léo lồng ghép xuyên suốt trong tác phẩm.
Thiết thực kỷ niệm 132 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2022) và 111 năm ngày Bác ra đi tìm đường cứu nước (5/6/1911-5/6/2022), vở diễn “Nợ nước non” ra mắt công chúng ngày 19-20/5 tại Nhà hát Lớn Hà Nội./.