Nghe âm thanh bài tại đây:
Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Trung Quốc của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tháng 6 năm nay, tỉnh Lạng Sơn đã ký kết một thỏa thuận khung với tỉnh Quảng Tây của Trung Quốc về thí điểm xây dựng Cửa khẩu thông minh. Đây là điều kiện quan trọng để thúc đẩy kinh tế biên mậu giữa hai nước Việt Nam - Trung Quốc, tăng cường thông quan hàng hóa, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội chung.
Theo nội dung Thỏa thuận khung ký kết, cửa khẩu thông minh được xây dựng thí điểm tại Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Việt Nam)-Hữu Nghị Quan (Trung Quốc), cửa khẩu Tân Thanh (Việt Nam)-Pò Chài (Trung Quốc). Hai bên sẽ triển khai xây dựng cửa khẩu thông minh theo hai mô hình vận chuyển đường sắt trên không thông minh và bằng xe tự hành AGV trên mặt đất.
 Hiện nay, mỗi cơ quan ở khu vực cửa khẩu lại có một phần mềm quản lý chuyên ngành khác nhau. Ảnh: VOV |
Để chuẩn bị cho thỏa thuận này, tỉnh Lạng Sơn đã có sự chuẩn bị từ sớm, trong đó, nền tảng cửa khẩu số đã được xây dựng và triển khai thí điểm từ tháng 1/2022. Ông Hồ Tiến Thiệu, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo về chuyển đổi số tỉnh Lạng Sơn, cho biết: "Việc triển khai cửa khẩu số là mô hình mới, làm thí điểm ở Lạng Sơn, và mong muốn sẽ nhân rộng ra cả nước. Để có 1 nền tảng cửa khẩu số hoàn chỉnh thì Bộ Thông tin và Truyền thông, Ủy ban Quốc gia về Chuyển đổi số đã chỉ đạo để nghiên cứu, xác định những nội hàm, nội dung căn bản của cửa khẩu số là gì, để trên cơ sở đó sẽ hoàn thiện nền tảng để đáp ứng được yêu cầu về quản lý, yêu cầu tác nghiệp của lực lượng chức năng cũng như giải quyết được hài hòa lợi ích của các bên có liên quan."
Lạng Sơn là tỉnh đầu tiên trong cả nước ứng dụng công nghệ số trong quản lý hoạt động cửa khẩu. Nền tảng cửa khẩu số sử dụng công nghệ hiện đại, giúp các lực lượng chức năng và các doanh nghiệp xuất nhập khẩu thực hiện các hoạt động trên một nền tảng số duy nhất.
Mô hình cửa khẩu số Lạng Sơn nhận được sự đánh giá cao của cộng đồng doanh nghiệp, bởi chính các doanh nghiệp là đối tượng được hưởng lợi trực tiếp từ việc chuyển đổi số. Ông Phạm Tuấn Hoàng, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Hữu Nghị Xuân Cương, đơn vị kinh doanh bến bãi, dịch vụ logistics tại cửa khẩu Hữu Nghị, cho biết doanh nghiệp luôn cập nhật để phù hợp với những giải pháp công nghệ chung, song song với đó, đẩy mạnh chuyển đổi số để hướng tới mục tiêu chuyển mình thành doanh nghiệp số.
"Để đáp ứng được nhu cầu chuyển đổi số thời gian tới, chúng tôi mong muốn kết nối với các phần mềm của cơ quan quản lý nhà nước, như phần mềm cửa khẩu số của tỉnh Lạng Sơn, phầm mềm của Hải quan, Biên phòng... để trao đổi các thông điệp về công nghệ, hàng hóa, xe ra xe vào môt cách nhanh hơn, tiện lợi hơn, thay vì cách làm truyền thống, thủ công." - Ông Hoàng nói.
Hiện nay, mỗi cơ quan ở khu vực cửa khẩu như Hải quan, Biên phòng đều có các phần mềm quản lý theo chuyên ngành, nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, việc triển khai nền tảng cửa khẩu số vẫn gặp một số khó khăn trong việc kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa nền tảng với hệ thống thông tin của các bộ, ngành. Bởi vậy, gắn kết giữa các hệ thống này với nền tảng cửa khẩu số để từ đó có sự kết nối thông tin liền mạch, xuyên suốt và đồng nhất, là vô cùng quan trọng.
 Việc triển khai thành công chuyển đổi số khu vực cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn đang dần hình thành nên một mô hình kiểu mẫu về cửa khẩu số trong cả nước. Ảnh: VOV |
Ông Nguyễn Anh Tài, Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn, cho rằng thời gian tới, khi nền tảng cửa khẩu số chính thức được áp dụng, các vấn đề liên quan đến quản trị hệ thống, quản trị dữ liệu trong nền tảng cửa khẩu số sẽ được đảm bảo, đáp ứng được yêu cầu quản lý nhà nước đề ra: "Những chức năng nào của nền tảng cửa khẩu số sẽ được thực hiện đồng bộ trên hệ thống hải quan thông minh. Chúng tôi sẽ tiếp tục rà soát, xây dựng, báo cáo với các cơ quan có liên quan để làm sao chính thức hóa. Hải quan Lạng Sơn sẽ tiếp tục đào tạo đội ngũ cán bộ, sắp xếp dây chuyền nghiệp vụ làm sao vừa vận hành hệ thống hải quan thông minh, vừa vận hành nền tảng cửa khẩu số, giúp 2 hệ thống này tương hỗ lẫn nhau, giúp cho hoạt động của Hải quan được minh bạch, rõ ràng hơn."
Việc triển khai thí điểm chuyển đổi số khu vực cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn đang dần tạo nên một mô hình kiểu mẫu về cửa khẩu số trong cả nước, góp phần hình thành hệ thống cửa khẩu số quốc gia, phục vụ cho quản lý nhà nước của Chính phủ và các địa phương phòng chống tiêu cực, phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Với trọng tâm là nền tảng Cửa khẩu số, thời gian tới là Cửa khẩu thông minh, Lạng Sơn sẽ phát huy được tối đa tiềm năng thế mạnh của mình trong kinh tế cửa khẩu, qua đó góp phần hiện đại hóa khu vực cửa khẩu, đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Trung Quốc cũng như nhập khẩu hàng hóa thiết yếu từ nước bạn để phục vụ sản xuất và đời sống, nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước.