Thủ tướng Hungary Viktor Orbán sắp có chuyến thăm chính thức Việt Nam. Đây là sẽ sự kiện quan trọng trong quan hệ Việt Nam - Hungary, mở ra nhiều cơ hội hợp tác mới với hàng loạt thỏa thuận hợp tác dự kiến được ký kết.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân hội kiến Tổng thống Hungary tháng 4/2017.

Tạo đà cho quá trình phát triển đó, những hoạt động kết nối về kinh tế, văn hóa, giáo dục… giữa Hungary và Việt Nam trong nhiều năm qua có sự đóng góp không nhỏ của cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống và làm việc tại Hungary. Nhân dịp này, VOV đã phỏng vấn bà Phan Bích Thiện, Chủ tịch Quỹ vì quan hệ Hungary Việt Nam về sự kết nối giữa hai nước thông qua cộng đồng người Việt Nam ở nước sở tại.

PV: Qua kinh nghiệm hoạt động cộng đồng của mình những năm qua, bà đánh giá như thế nào về mối quan hệ Việt Nam – Hungary mấy năm trở lại đây?

Bà Phan Bích Thiện: Trong những năm gần đây quan hệ giữa hai nước Hungary và Việt Nam được đưa lên tầm cao mới. Điều đó được thể hiện rất rõ trong việc 4 năm gần đây những đoàn cấp cao của hai nước đã có những chuyến thăm và làm việc, như Tổng thống Hungary, Chủ tịch Quốc Hội Hungary và sắp tới đây là Thủ tướng Viktor Orbán cũng sắp có chuyến thăm Việt Nam.

Có thể nói Hungary ngày càng coi Việt Nam là một đối tác chiến lược ở vùng Đông Nam Á. Trong chiến lược hướng đông của Hungary thì Việt Nam đóng một trong những vai trò rất quan trọng.

Tất nhiên trong việc này, đầu tiên phải nói đến mối quan hệ giữa các cơ quan hữu quan của hai nước. Nhưng tôi nghĩ một phần không nhỏ còn có sự đóng góp của cộng đồng người Việt hiện đang sinh sống tại Hungary. Bởi chính những người Việt này bằng các hoạt động của mình trong các lĩnh vực của mình đã nâng tầm hiểu biết về Việt Nam cho các bạn Hungary, và cũng đã đưa được, truyền bá được những ý tưởng hoặc những sáng kiến để làm sao cho quan hệ hai nước càng ngày càng tốt hơn.

Bà Phan Bích Thiện - Chủ tịch Quỹ vì quan hệ Hungary Việt Nam

PV: Những đóng góp cụ thể của cộng đồng người Việt tại Hungary trong tiến trình này là như thế nào?

Bà Phan Bích Thiện: Hiện giờ Hiệp hội người Việt ở Hungary, trong đó có rất nhiều các hội thành viên như Hội doanh nghiệp, Hội Phụ nữ, Hội Sinh viên, Hội người cao tuổi… trên phạm vi hoạt động của mình càng ngày càng có nhiều hoạt động gắn kết hơn với bạn bè Hungary…

Cũng có rất nhiều hoạt động hợp tác giữa hai nước trên nhiều lĩnh vực có khởi điểm do những sáng kiến, những hoạt động của các anh chị người Việt ở cộng đồng.

Ví dụ trong lĩnh vực hợp tác giáo dục, cũng chính từ một số anh chị ở Hungary có truyền đạt thông tin về chất lượng đào tạo của một số trường đại học nước này, vì thế Việt Nam đã có những đoàn sang tham khảo, ký kết hợp tác… và dần dần được đưa lên quan hệ ở cấp độ nhà nước. Và số lượng học bổng Hungary cấp cho Việt Nam từ trước chỉ 5 học sinh, sau đó nâng lên 50 học sinh, trong chuyến thăm của Tổng thống Hungary nâng lên 100. Và tôi hy vọng rằng trong chuyến thăm của Thủ tướng Hungary lần này thì số lượng còn tăng lên nữa.

Hoặc trong lĩnh vực môi trường, cũng là một số anh chị người Việt biết về công nghệ mới của Hungary, đã về nước đề đạt và các cơ quan hữu quan Việt Nam đã làm việc và có những kết quả nhất định.

Hay là việc giao lưu văn hóa những năm gần đây được nâng lên rất nhiều. Có những hoạt động như các NXB Hungary mời dịch giả Việt Nam dịch sách để truyền bá văn học Hungary, cũng như trong nhiều sự kiện văn hóa của Hungary đã mời các dịch giả Việt tham gia cùng. Rồi cả lĩnh vực thể thao nữa. Tôi nghĩ việc hợp tác này sẽ tiếp tục lan rộng và không hạn chế ở những lĩnh vực hiện nay vẫn đang cùng làm việc với nhau. 

Đặc biệt trong chuyến thăm của Thủ tướng Hungary lần này sẽ có Diễn đàn doanh nghiệp, với sự tham gia của hơn 100 doanh nghiệp lớn đang hoạt động trên những lĩnh vực mà Hungary có thế mạnh. Tôi hy vọng sự hợp tác sẽ được mở rộng thêm trong những lĩnh vực Việt Nam có nhu cầu.

Ví dụ cụ thể là cũng trong năm nay thì hai nhà nước Hungary và Viêt Nam đã ký hiệp định tín dụng vay ưu đãi 0% của chính phủ Hung giúp cho Việt Nam trong 25 năm, với khoản vay 440 triệu Euro, bên cạnh hiệp định đã ký trước là 60 triệu Euro đầu tư cho Bệnh viện Ung bước Cần Thơ. Trong hiệp định mới này, có hiệu lực từ tháng 6, hai nước cũng muốn thúc đẩy hợp tác trong những lĩnh vực Hungary có thế mạnh như y tế, xử lý nước, bảo vệ an toàn môi trường, công nghệ thông tin, xử lý bom mìn chiến tranh và 1 số lĩnh vực khác.

Tôi cũng hy vọng trong Diễn đàn doanh nghiệp lần này hai bên cũng sẽ tìm hiểu các điều kiện và mở ra được thêm các hợp tác cụ thể.

PV: Bà có thể điểm một vài gương mặt đáng nhớ của cộng đồng?

Bà Phan Bích Thiện: Mối quan hệ giữa hai nước được nâng lên một tầm cao mới có sự đóng góp không nhỏ của cộng đồng người Việt ở Hungary.

Cộng đồng này không đông, chỉ 5000 người nhưng đội ngũ trí thức đông đảo, từng học ở Hungary, thông thạo ngôn ngữ, có trình độ… Các anh chị cũng đóng góp rất nhiều trong việc hợp tác giữa hai nước, đồng thời cũng làm vị thế của Việt Nam được nâng lên.

Ví dụ như Chủ tịch Hiệp hội người Việt ở Hungarry Vũ Quý Dương, một trong những gương mặt có rất nhiều đóng góp, là doanh nghiệp lớn, và là một thành viên trong đoàn doanh nghiệp tháp tùng Thủ tướng Hungary về dự Diễn đàn doanh nghiệp lần này.

Ngoài ra cũng có những anh chị đóng góp trong lĩnh vực văn hóa, như chị Nguyễn Lưu Lan Anh, tiến sĩ tâm lý học, Viện trưởng Viện tâm lý giáo dục trường ĐH Eotvos Loránd. Vấn đề chị giảng là đa văn hóa. Chị rất có uy tín đối với các đồng nghiệp Hungary. Nhiều anh chị cũng đang giảng dạy trong các trường, và ở Hungary hiện nay có 3 giáo sư người Việt. 

Trong lĩnh vực văn hóa, thời gian này cũng có rất nhiều tác phẩm Hungary được chuyển ngữ sang tiếng Việt, mà không thể không kể đến đóng góp của dịch giả Giáp Văn Chung…Âm nhạc, có thể kể đến chị Hồ Ngọc Nga và ban nhạc Blue Sky, tổ chức rất nhiều buổi biểu diễn, kể cả tổ chức chương trình cho các nghệ sĩ từ Việt Nam sang như đêm nhạc Phú Quang, đêm nhạc Một thời để nhớ…

Những hoạt động đó của người Việt không chỉ giúp người dân hai nước có sự giao lưu, hiểu biết mà ngay cả trong lĩnh vực các anh chị hoạt động cũng khiến đồng nghiệp nhìn nhận, hiểu hơn về Việt Nam, góp phần đóng góp vị thế của cộng đồng Việt tại xã hội Hungary.

PV: Thế hệ thứ hai, thứ ba của người Việt ở Hungary thì như thế nào, thưa bà?

Bà Phan Bích Thiện: Thế hệ các cháu sinh ra và lớn lên tại Hungary thì như người Hungary rồi, nhưng vẫn mang theo những truyền thống của Việt Nam. Ở các trường của Hung có sự đánh giá rất tốt về thế hệ thứ hai của người Việt, dù gốc Việt nhưng lại góp phần làm rạng danh Hungary.

Như cháu Lưu Hoàng Kim Ngân, là thành phần đoàn học sinh Hungary tham dự Cuộc thi Olympic Sinh học quốc tế và đoạt Huy chương bạc.

Hoặc cháu Giang Trần Nam đã đoạt Huy chương vàng Giải vô địch cờ vua Châu Âu lứa tuổi 8 tuổi.

Thuróczy My Lan là thành viên Đội tuyển Quốc gia Hungary về bơi nghệ thuật, tham dự và vào vòng bán kết Giải vô địch thế giới các môn Thể thao dưới nước.

Cháu Lê Quang Huy Benji là một giọng hát rất được thế hệ trẻ Hungary yêu thích qua cuộc thi X-Factor của truyền hình Hungary.

Các cháu không chỉ hội nhập hoàn toàn mà còn có những thành tích vượt trội trong xã hội Hungary. Điều đó làm chúng ta rất tự hào, và trong con mắt của người Hunggary thì vị thế của Việt Nam cũng được nâng lên.

PV: Trân trọng cảm ơn bà về cuộc phỏng vấn này.