Nghe âm thanh bài tại đây:
Làng nghề vấn chổi đót Chiêm Sơn (Duy Trinh, Duy Xuyên, Quảng Nam) nằm trên tuyến đường du lịch Hội An – Mỹ Sơn. Hơn 100 năm hình thành và phát triển, làng nghề vẫn giữ nguyên vẹn những nét đẹp truyền thống của một làng quê xứ Quảng.
Không khí nhộn nhịp ở làng chổi đót Chiêm Sơn. Ảnh: Tuyết Lê/VOV |
Làng nghề chổi đót Chiêm Sơn sản xuất quanh năm. Làm chổi đót, mỗi người một công đoạn, từ quấn dây, bó đót, đến hoàn thiện sản phẩm. Ông Nguyễn Nhất Tuấn, chủ cơ sở sản xuất chổi đót Nhất Tuấn, cho biết khi vào mùa chính (gần Tết), sản lượng tăng gấp đôi so với ngày thường. Mỗi ngày, cơ sở này sản xuất gần 1.500 cây chổi đót các loại. Chổi đót được làm nhiều mẫu mã, như: chổi bện mây truyền thống, chổi quấn dây thép, dây cước cán nhựa…
Ông Nguyễn Nhất Tuấn là một trong những người tiên phong phát triển nghề chổi ở làng nghề chổi đốt Chiêm Sơn. Ảnh: Tuyết Lê/VOV |
Mỗi năm nhập 40 – 50 tấn nguyên liệu. Lao động làm liên tục. Có những người 80 tuổi vẫn đến đây làm vì họ thấy vui. Cả những người khuyết tật cũng đến làm. Dịp Tết, họ làm tăng cường. Có những đợt làm 30.000 – 40.000 cây chổi mà vẫn không đủ bán. Thường chúng tôi tăng cường thợ vào cuối năm để làm được nhiều sản phẩm cung cấp cho thị trường.
Cơ sở sản xuất chổi đót Nhất Tuấn chỉ là 1 trong số hơn 20 hộ dân sản xuất có quy mô lớn ở xã Duy Trinh, sử dụng thường xuyện hơn 350 lao động địa phương.
So với nhiều nghề và làng nghề khác, nghề làm chổi đót Chiêm Sơn không chỉ được giữ gìn mà còn ngày càng phát triển. Do đó, làm chổi đót ở Chiêm Sơn giờ không còn là nghề làm thêm lúc nông nhàn mà đã trở thành nghề chính của nhiều người trong làng. Chị Phan Thị Xuân, ở xã Duy Trinh, làm việc tại cơ sở chổi đót Nhất Tuấn, cho biết: "Tôi làm việc ở đây được hơn 10 năm, đồng lương cũng đủ để trang trải cuộc sống gia đình. Chồng tôi mới làm được 2 năm rưỡi. Chủ cơ sở sản xuất cũng tạo điều kiện cho nhiều chị em, bà con ở trong làng xóm đi làm được ổn định".
Công đoạn đan đót. Ảnh: baoquangnam.vn |
Với bàn tay khéo léo, thạo nghề của những người thợ, chổi đót Chiêm Sơn luôn được người tiêu dùng đánh giá cao bởi chất lượng sản phẩm cũng như mẫu mã đa dạng. Ông Nguyễn Văn Thành, Trưởng ban Quản lý Làng nghề làm chổi Chiêm Sơn, cho biết: "Đây là sản phẩm lâu đời và tay nghề của những người thợ thủ công ở đây đã được truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác. Và điều đặc biệt là còn gắn với đạo đức của những người sản xuất. Họ làm sản phẩm để phát triển kinh tế, sinh lời cho gia đình, nhưng luôn luôn lấy chữ uy tín từ thời cha ông để lại làm đầu. Do đó, qua bao thăng trầm của thời cuộc, sản phẩm chổi đót của làng nghề vẫn phát triển và những nơi nào khách hàng đã dùng chổi Chiêm Sơn thì đều quay trở lại mua".
Sản phẩm chổi đót Chiêm Sơn được tiêu thụ chủ yếu ở các tỉnh phía Bắc và xuất khẩu ra nước ngoài. Mỗi cây chổi giá từ 35.000 - 90.000đ. Mỗi năm, cả làng nghề cung cấp cho thị trường hàng triệu sản phẩm chổi đót các loại. Doanh thu bình quân của cả làng khoảng trên 100 tỷ đồng (hơn 4,3 tỷ USD).
Ở Chiêm Sơn, bên cạnh những người giỏi nghề, mở rộng quy mô sản xuất, vẫn có những người trẻ lựa chọn khởi nghiệp với nghề chổi đót bởi họ tâm huyết với nghề truyền thống. Họ không chỉ yêu nghề của cha ông mà còn nhạy bén, sáng tạo, tiếp cận công nghệ nhanh. Ngày nay, chổi đót Chiêm Sơn không chỉ ra thị trường bằng những kênh truyền thống mà còn xuất hiện trên nhiều nền tảng thương mại điện tử. Anh Nguyễn Duy Bình, chủ cơ sở chổi đót Minh Thư, xã Duy Trinh, cho biết: "Hiện nay, tôi đang bán cả truyền thống và bán online. Tôi đăng tải lên mạng và có khách hàng tìm đến mình. Mình làm hàng phải có trách nhiệm, theo yêu cầu khách hàng".
Cùng với sự chủ động của các cơ sở sản xuất, hộ gia đình, những năm qua, chính quyền địa phương cũng luôn tích cực hỗ trợ người dân trong việc tìm đầu ra sản phẩm chổi đót Chiêm Sơn. Ông Đặng Hữu Phúc, Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên, cho biết: "Trong những năm qua, huyện cũng đồng hành, lồng ghép các chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giúp các làng nghề phát triển. Riêng làng nghề chổi đót ở xã Duy Trình, huyện cũng đã tích cực hỗ trợ bằng nhiều biện pháp, giúp các chủ cơ sở sản xuất thúc đẩy thị trường đầu ra, hỗ trợ trong các chương trình xúc tiến thương mại, giao thương, quảng bá. Các sản phẩm làng nghề cũng đã được tiêu thụ mạnh".
Nghề làm chổi đót đã mang lại cho xã Duy Trinh nhiều sự đổi khác. Tại đây, nhiều ngôi nhà mới khang trang được mọc lên, phần lớn là nhờ vào nguồn thu nhập từ nghề làm chổi đót truyền thống. Thời gian tới, chính quyền huyện Duy Xuyên tiếp tục khai thác thế mạnh địa phương để phát triển du lịch làng nghề, giúp quê hương ngày càng phát triển.