อาชีพปลูกฝ้ายและทอผ้าฝ้ายของชาวทูลาว – มรดกวัฒนธรรมนามธรรมระดับชาติ

Giàng Seo Pùa
Chia sẻ
(VOVWORLD) - ชนเผ่าทูลาว หรือมีอีกชื่อคือชนเผ่าไตดำ มีประชากรประมาณ 1,400  คน ซึ่งส่วนใหญ่อาศัยที่อำเภอเหมื่องเคืองและอำเภอซีมากาย จังหวัดลาวกาย โดยชนเผ่าทูลาวยังคงอนุรักษ์ขนบธรรมเนียมประเพณี ความเชื่อ วัฒนธรรมและอาชีพพื้นเมืองต่างๆ รวมถึงอาชีพปลูกฝ้ายและทอผ้าฝ้าย
 
 
อาชีพปลูกฝ้ายและทอผ้าฝ้ายของชาวทูลาว – มรดกวัฒนธรรมนามธรรมระดับชาติ - ảnh 1นาง ถ่าวถิสาว ประธานสมาคมสตรีตำบลถ่าวจือฝิ่นและนาง ต๊ายถิไม อาศัยที่ตำบลถ่าวจือฝิ่น

อาชีพปลูกฝ้ายและทอผ้าฝ้ายของสตรีชนเผ่าทูลาวที่หมู่บ้านสานจ๊า ตำบลถ่าวจือฝิ่น มีมานานแล้ว โดยการทอผ้าฝ้าย การตัดเย็บและการย้อมสีที่นี่มีเอกลักษณ์ที่โดดเด่น นาย สุ่งอาหยิน รองประธานคณะกรรมการประชาชนตำบลถ่าวจือฝิ่น ได้เผยว่า ชุดแต่งกายพื้นเมืองของชนเผ่าทูลาวทอจากผ้าฝ้ายล้วนที่ชาวบ้านปลูกและทำเอง

ในการปลูกฝ้าย ต้องเลือกเมล็ดฝ้ายอย่างพิถีพิถัน เพิ่มความชื้นและฟื้นฟูดินก่อนปลูกฝ้ายในช่วงเดือนกุมภาพันธ์และมีนาคม โดยเฉพาะต้องไม่ใช้สารกำจัดวัชพืช

กระบวนการเจริญเติบโตและพัฒนาตั้งแต่การหว่านเมล็ดจนถึงการเก็บฝ้ายใช้เวลาประมาณ 4 ถึง 5 เดือนภายใต้การดูแลเป็นอย่างดีผ่านการรดน้ำและเพิ่มสารอาหารให้กับดิน  ชาวบ้านเก็บฝ้ายในช่วงเดือนกรกฎาคมและเดือนสิงหาคม แล้วหีบฝ้ายในเดือนตุลาคม  โดยใช้บีบเมล็ดฝ้ายให้แตก คัดแยกเปลือกและเมล็ดออกจากปุยฝ้ายเพื่อนำไปทำเป็นเส้นด้ายสำหรับย้อมสีและทอผ้า

ชาวทูลาวจะเลือกปุยฝ้ายที่มีคุณภาพเส้นใยที่ดีที่สุดสำหรับทอผ้าตัดชุดแต่งกาย สำหรับปุยฝ้ายที่มีคุณภาพต่ำกว่าจะนำไปใช้ทอผ้าห่ม ผ้าเช็ดตัว ผ้าปูที่นอนและปลอกหมอน ส่วนในการทอผ้าฝ้ายสำหรับเย็บเสื้อผ้านั้น ต้องทอด้วยมืออย่างพิถีพิถัน นาง ต๊ายถิไม อาศัยที่ตำบลถ่าวจือฝิ่นได้เผยว่า การปั่นฝ้ายเป็นเส้นด้ายมีหลายขั้นตอนซึ่งควรทำในวันที่มีแดดจัด

ต้องนำเส้นด้ายไปตากแดดในทุกขั้นตอน เช่น หลังจากซักและแช่น้ำ การต้มเส้นด้ายแล้วล้างด้วยน้ำเย็นและกระตุกเส้นด้ายและหลังการย้อมสี"

ในการทอด้วยมือ ผู้ชายทูลาวต้องไปที่ป่าเพื่อหาไม้คุณภาพดี มีความแข็งแรงและทนทานสูงเพื่อทำเครื่องทอผ้า นาย สุ่งอาหยิน ได้เผยว่า

เครื่องทอผ้าของชาวทูลาวคล้ายๆ กับเครื่องทอผ้าของชาวม้งเมื่อก่อนนี้ แต่มีการปรับปรุงให้เส้นพุ่งและเส้นยืนมีบางช่วงตัดกันเพื่อทำลวดลาย”

 ทั้งนี้ การปลูกฝ้ายและทอผ้าฝ้ายของชนเผ่าทูลาวที่หมู่บ้านสานจ๊ามีส่วนร่วมอนุรักษ์อาชีพทอผ้าพื้นเมืองและชุดแต่งกายพื้นเมือง นาย สุ่งแซวหว่า เลขาธิการพรรคสาขาตำบลถ่าวจือฝิ่น ได้เผยว่า

ชาวทูลาวสามารถอนุรักษ์อาชีพทอผ้าได้เป็นอย่างดี โดยใส่ชุดแต่งกายพื้นเมืองที่ทอด้วยมือ ซึ่งเรามีแผนอนุรักษ์และส่งเสริมเอกลักษณ์วัฒนธรรมของชนเผ่าทูลาวให้พัฒนามากขึ้น”

นอกจากการสอนอาชีพนี้ให้แก่คนรุ่นใหม่ ทางการท้องถิ่นยังมีแนวทางพัฒนาอาชีพทอผ้าพื้นเมืองเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจ นาง ถ่าวถิสาว ประธานสมาคมสตรีตำบลถ่าวจือฝิ่น ได้เผยว่า

ทางสมาคมฯได้เสนอให้สมาคมสตรีระดับอำเภอสนับสนุนการกู้เงินให้แก่การทำธุรกิจ การจัดตั้งทีมเชื่อมโยงการผลิตและสหกรณ์การปลูกฝ้ายและทอผ้าฝ้ายเพื่อพัฒนาเครือข่ายเพื่อขายผ้าลวดลายพื้นเมืองในเวียดนามและส่งออกไปยังต่างประเทศ”

เมื่อวันที่ 24 เมษายนที่ผ่านมา อาชีพทอผ้าพื้นเมืองของชนเผ่าทูลาวได้รับการรับรองเป็นมรดกวัฒนธรรมนามธรรมระดับชาติ ซึ่งมีส่วนร่วมอนุรักษ์และส่งเสริมคุณค่าวัฒนธรรมที่โดดเด่นของชาวทูลาวและกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆในอำเภอซีมากายอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น.

คำติชม