 การรำแคนของชาวม้ง(internet) |
สำหรับชุมชนเผ่าเหมื่องที่อาศัยในเชิงเขาต๋านเวียน อ.บาหวี่ กรุงฮานอย เมื่อเสียงกลองเสียงฆ้องดังขึ้นทั่วป่าเขาก็เป็นการส่งสัญญาณแจ้งว่าวสันต์ตรุษเต๊ตได้เวียนมาพร้อมความปรารถนาเกี่ยวกับชีวิตที่สงบสุขของชาวเหมื่อง ตามประเพณี ในเทศกาลต้อนรับวสันต์จะต้องมีการร้องรำทำเพลงเพื่อเชิดชูและบอกเล่าเรื่องราวของต้นไทรโบราณพันปีในหมู่บ้าน ต่อจากนั้นจะไปเอาน้ำที่บ่อน้ำโบราณเพื่อทำ พิธีเซ่นไหว้ก่อนที่จะเทใส่อ่างน้ำใช้ของครอบครัวด้วยความเชื่อว่า น้ำจากบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์จะนำความโชคดีและความอิ่มหนำผาสุกมาให้แก่ครอบครัว ในประเพณีของชาวเผ่าเหมื่อง ตรุษเต๊ตจะเริ่มตั้งแต่วันที่27เดือน12จันทรคติ ซึ่งในช่วงนี้ทุกบ้านจะมีความคึกคักเร่งรีบเตรียมพร้อมทุกอย่างเพื่อฉลองปีใหม่ โดยเฉพาะการทำเตาไฟใหม่เพื่อใช้หุงหาอาหารสำหรับตรุษเต๊ต นอกจากนั้นส่วนงานที่สำคัญไม่น้อยที่ต้องทำในคืนวันที่27นี้คือการจัดหิ้งบูชาบรรพบุรุษ ซึ่งเป็นหน้าที่ของเจ้าของบ้าน นายดิงวันลวน ชาวเหมื่องจากหมู่บ้านวัฒนธรรมในเขตบาหวี่ กรุงฮานอยเผยว่า“หิ้งบูชาบรรพบุรุษต้องได้รับการตกแต่งให้สวย ต้องมีดอกท้อและต้นอ้อยสองต้น มีผลไม้5อย่างและขนมนมเนย ซึ่งเราเชื่อว่าเทพเจ้าทั้งหลายได้คอยปกป้องดูแลเรามาตลอดดังนั้นต้องแสดงความเคารพและปฏิบัติด้วยใจจริงตามประเพณี”
 ทำขนมแบ๊งไต่(internet) |
สำหรับชนเผ่าซ้านหยิ่ว ที่ต.ดงฮึง อ.หลุกนาม จ.บั๊กยาง ประเพณีการต้อนรับตรุษเต๊ตก็มีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะ โดยแต่ละครอบครัวต้องทำเหล้าเองเพื่อดื่มและสำหรับต้อนรับแขกที่มาเยือน ก่อนถึงวันปีใหม่สองวันจะมีการห่อขนม แบ๊งจึง หรือขนมข้าวต้มมัดใหญ่ ในเช้าวันตรุษเต๊ตที่1 ลูกหลานในบ้านจะไปเอาน้ำที่ลำธารมาต้มและทำอาหารของวันปีใหม่ โดยในวันตรุษเต๊ตที่1นี้ ชาวซ้านหยิ่วจะไม่ทานเนื้อ หากทานเมนูพิเศษคือข้าวต้มถั่วเขียว หลังจากข้าวต้มสุกจะมีการตักไว้5ถ้วยเพื่อเซ่นไหว้ให้บรรพบุรุษบนหิ้งบูชา หมอผีและเจ้าของบ้านจะเป่าปี่ตีฉิ่งฉาบเพื่อเชิญดวงวิญญาณของบรรพชนมาร่วมฉลองตรุษเต๊ตและปกป้องคุ้มครองทุกคนในครอบครัวและทั้งชุมชน หลังการทำพิธีทุกคนก็ร่วมทานอาหาร นาย ฝามเถาะดว่าน เจ้าหน้าที่ต.ดงฮึงเผยว่า“พวกเราได้จัดตั้งสโมสร ซองโก เพื่อมีส่วนร่วมอนุรักษ์เอกลักษณ์วัฒนธรรมของชนเผ่าในท้องถิ่น ซึ่งเมื่อหลายปีก่อนประเพณีวัฒนธรรมหลายอย่างของชาวซ้านหยิ่วถูกหลงลืมเกือบหมด ดังนั้นจากการส่งเสริมของรัฐบาลเราได้จัดกิจกรรมต่างๆเพื่อฟื้นฟูประเพณีการฉลองปีใหม่ให้ชาวซ้านหยิ่วเพราะนี่ถือเป็นงานที่สำคัญที่สุด”
ชุมชนเผ่าม้งที่ตั้งหลักแหล่งอาศัยในเขตเขาสูงใกล้ชิดกับธรรมชาติก็ต้อนรับปีใหม่ประเพณีเมื่อดอกพลัมเริ่มออกดอกทั่วป่า โดยเฉพาะชาวม้งที่ต.ก๊านจูฝิ่น หลูงกู๊และเคาวายในอ.แหม่วหวาก จังหวัดห่ายางยังคงรักษาประเพณีการฉลองตรุษเต๊ตในเดือน12จันทรคติ พวกเขาถือว่านี่เป็นช่วงชุมนุมของครอบครัว เป็นช่วงพักก่อนตกแต่งบ้านช่องและเป็นโอกาสให้เด็กๆหรือหนุ่มสาวได้แสดงความสามารถในการรำแคนและร้องเพลงโต้ตอบเพื่อหาคู่ นาย ทอจีเรีย ชาวม้งในต.ก๊านจูฝิ่นเผยว่า“ชาวม้งเตรียมฟืนใช้ในช่วงตรุษเต๊ตก่อนหนึ่งเดือนเพราะจะหยุดทำงานทั้งเดือนเลย นอกจากนี้ต้องเตรียมหญ้าให้วัวกินด้วยเพื่อให้เด็กๆมีเวลาไปเที่ยววันปีใหม่ ฉลองปีใหม่ทั้งเดือนอ้ายแล้วจะเริ่มกลับมาทำงานใหม่ในเดือนยี่ตามจันทรคติ”
 การแสดงฆ้องเป็นหนึ่งในกิจกรรมฉลองปีใหม่ของชนเผ่า(internet) |
ในวันที่30ของตรุษเต๊ต ชาวม้งจะตกแต่งบ้านด้วยกระดาษสีเงินที่มีการตัดเป็นลวดลายต่างๆโดยจะติดบนผนัง บนสิ่งของเครื่องใช้ต่างๆเพื่อเป็นการแสดงความขอบคุณที่อุปกรณ์เครื่องมือเหล่านี้ได้ช่วยมนุษย์ผลิตข้าวและหวังว่าปีใหม่การเก็บเกี่ยวจะได้ผลดี หลังจากนั้นถึงเที่ยววันก็เอาเครื่องมือเหล่านี้ไปวางใต้หิ้งบูชาด้วยความหมายว่าสิ่งของก็ฉลองตรุษเต๊ตเหมือนคน ตั้งเก้าอี้หนึ่งตัวที่ประตูทางเข้าแล้ววางตะกร้าที่ใส่ไข่เท่ากับจำนวนสมาชิกในครอบครัวบนเก้าอี้ ให้เด็กสองคนยืนสองข้างและอุ้มไก่ตัวผู้ หลังเสร็จพิธีเซ่นไหว้ก็เชือดไก่ ขนไก่จะถูกนำไปปักไว้บนหิ้งบูชาแทนขนไก่ของปีเก่าเพื่อเป็นการรายงานให้บรรพบุรุษทราบว่าปีใหม่มาถึงแล้ว ในคืนวันส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่นั้นทั้งครอบครัวจะไม่หลับ ทุกคนนั่งรอบเตาไฟคุยเรื่องต่างๆและผู้ใหญ่เล่านิทานตำนานเพื่อเป็นการสั่งสอนลูกหลาน
วสันต์ฤดูได้เวียนมาในทุกท้องถิ่นและทุกหมู่บ้านของชนกลุ่มน้อย กลิ่นหอมของเหล้าพื้นเมือง ความหอมหวานของข้าวต้มถั่วเขียว และเรื่องราวต่างๆในลีลาเพลงพื้นเมืองได้ผสมเข้าด้วยกันเพื่อสร้างเป็นบรรยากาศอันงดงามและหลากหลายสีสันแห่งวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์ในการฉลองตรุษเต๊ตของประชาชาติเวียดนาม.