 ชนเผ่าไต |
ในจำนวนชนเผ่าต่างๆที่อาศัยในจังหวัดห่ายาง ชนเผ่าไตมีประชากรมากที่สุดคือประมาณ2แสนคน โดยอาศัยร่วมกันเป็นชุมชนในพื้นที่ราบใกล้ลำธาร บ้านเรือนแบบโบราณของชาวไตคือบ้านไม้ยกพื้นหลังคามุงจากหรือกระเบื้อง ผนังบ้านเป็นไม้หรือไม้ไผ่สาน ชนเผ่าไตดำรงชีวิตแบบเกษตรกรรม มีประสบการณ์ด้านการเพาะปลูกโดยเฉพาะการปลูกข้าวนาดำ เลี้ยงสัตว์ก็แบบปล่อยตามธรรมชาติ ส่วนอาชีพหัตถกรรมก็มีการทอผ้าพื้นเมือง การผลิตเครื่องมือเกษตร เครื่องใช้ในบ้านและเครื่องเคลือบดินเผา สำหรับชุดแต่งกายนั้นจะเป็นเสื้อสองชั้นใช้ผ้าย้อมครามโดยนิยมใช้ผ้าสีเดี่ยวไม่มีการเสริมลายปักแต่การตัดชุดก็มีความละเอียดสวยงามสะท้อนบุคลิกที่อ่อนโยนของคนชนเผ่าไต
ปัจจุบันนี้ ชุมชนเผ่าไตในจังหวัดห่ายางยังคงเก็บรักษาคุณค่าวัฒนธรรมพื้นเมืองต่างๆอย่างสมบูรณ์ผ่านงานเทศกาลต่างๆและคลังวรรณคดีที่มีทั้งตำนาน นิทาน กลอนและเพลงพื้นเมือง โดยเฉพาะศิลปะการร้องเพลงทำนองแทนและเล่นพิณติ๊ง ซึ่งเป็นเครื่องดนตรีที่ถือเป็นสัญลักษณ์แห่งชีวิตจิตใจของชาวเผ่าไตเพราะได้ปรากฎในทุกกิจกรรมวัฒนธรรมของชุมชน โดยชาวไตถือว่าพิณติ๊งเป็นเครื่องมือช่วยให้มนุษย์สามารถสื่อสารกับเทพเจ้าได้ ดังนั้นในงานเทศกาลสำคัญๆที่สะท้อนเอกลักษณ์วัฒนธรรมความเลื่อมใสเช่นเทศกาลโหล่งโต่ง หรือเทศกาลแรกนาขวัญ เทศกาลเกิ่วจัง หรืองานเซ่นไหว้ดวงจันทร์ เป็นต้นนั้นต้องมีการปรากฎของพิณติ๊ง นายเหงวียนวันนาม นักวิจัยวัฒนธรรมพื้นเมืองของจังหวัดห่ายางเผยว่า“เมื่อวสันต์ฤดูเวียนมา บรรยากาศมีความปลอดโปร่งเย็นสบายก็เป็นช่วงจัดงานเทศกาลโหล่งโต่ง ซึ่งชาวเผ่าไตทุกคนต่างใส่ชุดที่สวยงามที่สุดไปร่วมงาน นี่เป็นเทศกาลที่สะท้อนความปรารถนาของชาวเผ่าไตในการขอพรจากฟ้าดินให้ชีวิตมีความสงบสุข การเก็บเกี่ยวได้ผลดี”
 ศิลปะการร้องเพลงทำนองแทนและเล่นพิณติ๊งเป็นเอกลักษณ์วัฒนธรรมของชนเผ่าไต |
ที่ตำบลเฟืองโดะ ห่างจากตัวเมืองห่ายางประมาณ6กิโลเมตรมีหมู่บ้านสองแห่งคือ บ้านทาและบ้านหะแถ่ง ที่เป็นท้องถิ่นตัวอย่างในการปฏิบัตินโยบายอนุรักษ์เอกลักษณ์วัฒนธรรมดั้งเดิมของชนเผ่าไต ที่นี่มีบ้านไม้ยกพื้นแบบโบราณเกือบ200หลัง ชาวบ้านมีวิถีชีวิตที่เรียบง่ายเข้ากับธรรมชาติ ซึ่งได้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจ นายเหงวียนซวนเหยียว เลขาธิการพรรคสาขาต.ได้เผยว่า“เพื่ออนุรักษ์และพัฒนาวัฒนธรรมพื้นเมืองที่เป็นเอกลักษณ์ของชนเผ่าไต ทางการท้องถิ่นได้มีนโยบายส่งเสริมที่เป็นรูปธรรมผ่านกิจกรรมชุมชนต่างๆรวมทั้งการสอดแทรกการแสดงศิลปะวัฒนธรรมของชนเผ่าไตในโอกาสจัดงานสำคัญของชาติ”
เมื่อมาเที่ยวหมู่บ้านทาและหมู่บ้านหะแถ่ง นักท่องเที่ยวจะได้ดื่มด่ำกับวิถีชีวิตที่เรียบง่ายของชาวท้องถิ่นผ่านรูปแบบการท่องเที่ยวโฮมสเตย์ ได้พักในบ้านโรง ได้ร่วมกิจกรรมด้านการเกษตร ทำอาหารและชมการแสดงศิลปะพื้นเมือง การร้องเพลงทำนองแทนและเล่นพิณติ๊งที่สะท้อนเอกลักษณ์วัฒนธรรมอันโดดเด่นของชาวเผ่าไตในจังหวัดห่ายาง.