(VOVworld)-ชนเผ่าไทในเวียดนามได้อาศัยอยู่กันอย่างกระจัดกระจายในท้องถิ่นหลายแห่งในเขตเขาทางตอนเหนือของประเทศ ดังนั้นการดำเนินชีวิตก็มีส่วนที่แตกต่างกันบ้างเพื่อให้มีความสอดคล้องกับขนบทำเนียมของท้องถิ่นที่พวกเขาลงหลักปักฐาน ซึ่งวันนี้ ทางรายการขอแนะนำจุดเด่นในชุดแต่งกายของชาวไทขาวที่อ.เหมื่องไล จ.เดียนเบียน
เสื้อเสอลวง
|
ชุดของสาวชนเผ่าไท
|
หากใครที่มีโอกาสขึ้นเหนือเที่ยวจังหวัดต่างๆเช่นเดียนเบียน เซินลา ก็จะต้องประทับใจกับภาพสาวชนเผ่าไทในชุดแต่งกายตามประเพณีที่เป็นเสื้อก๊อม กระโปงดำและผ้าเปียวโพกศีรษะ โดยสาวชนเผ่าไทได้รู้จักการผูกผ้า “ส่ายเอียว” ซึ่งคล้ายเข็มขัดเพื่อคาดเอวให้รัดตั้งแต่เด็กจากคุณแม่คุณยายเพื่อให้เมื่อโตเป็นสาวจะมีรูปร่างสวยงาม ดังนั้นสาวๆชนเผ่าไททุกคนมักจะมีรูปร่างที่งามสง่าและมีความอ่อนช้อยโดดเด่นในชุดประจำชนเผ่าที่เป็นเสน่ห์เป็นที่ประทับใจยิ่งนัก เสื้อก๊อมของชาวไทดำนั้นมีเป็นเสื้อที่มีส่วนคอตั้งสูง ส่วนของชาวไทขาวคอเป็นรูปหัวใจ กระดุมเสื้อมักจะทำจากเงินและออกแบบเป็นรูปผีเสื้อที่มีทั้งตัวผู้และตัวเมีย หากเป็นสาวที่ยังไม่มีครอบครัวกระดุมเป็นเลขคี่ ส่วนหญิงที่มีครอบครัวแล้วกระดุมเป็นเลขคู่ นางต่องทอเหวือง อยู่หมู่บ้านบ๋านด่าน อ.เหมื่องไล จ.เดียนเบียน เผยว่ากระดุมนั้นนอกจากใช้ประดับเพื่อความสวยงามแล้วยังมีความหมายด้านความเลื่อมไสด้วยโดยก่อนจะให้ลูกสาวไปแต่งงาน พ่อแม่จะต้องเตรียมชุดก๊อมพร้อมกระดุมที่ทำจากทองหรือเงินพร้อมเสื้อเสอลวงยาว1ชุดเพื่อใช้ในวันงานศพของตน
เสื้อเสอลวงยาวเป็นเสื้อที่หญิงเผ่าไทใส่ในงานพิธีสำคัญต่างๆ งานแต่งงานหรืองานศพ เป็นเสื้อคลุมสีดำยาวถึงข้อเท้าโดยเสื้อของหญิงสาวจะรัดรูปกว่าเสื้อของคนแก่และตามประเพณีเจ้าสาวต้องใส่เสื้อเสอลวงเมื่อไปที่บ้านเจ้าบ่าว คู่กับเสื้อก๊อม เสื้อเสอลวงคือกระโปงดำ ด้านในของชายกระโปงเย็บผ้าสีรุ้งเพื่อให้แต่ละก้าวเดินดูอ่อนช้อยและเป็นเสน่ห์ยิ่งขึ้น ส่วนเอวประดับด้วยเข็มขัดผ้าเรียกว่า เซเอว ที่มักจะใช้ผ้าสีเขียวหรือชมพู
ในส่วนประกอบชุดของหญิงสาวเผ่าไทนั้นสิ่งที่ขาดมิได้อีกอย่างคือผ้าเปียวซึ่งเป็นผ้าโพกศีรษะที่มีเอกลักษณ์เฉพาะของชนเผ่าพร้อมทั้งสะท้อนให้เห็นบุคลิกภาพของผู้ทำ ทุกวันนี้ถึงแม้ชีวิตได้พัฒนาทันสมัยขึ้นและชุดแต่งกายก็ถูกดัดแปลงไปบางส่วนเพื่อให้มีความเหมาะสมกับการทำงานแต่ผ้าเปียวนั้นยังเป็นของใช้ที่พบเห็นทั่วไปโดยผ้าเปียวถือเป็นสัญลักษณ์แห่งความงดงามของผู้หญิงชนเผ่าไทและผู้หญิงทุกคนต้องรู้จักทำเอง ซึ่งก็เหมือนกับการทอผ้าหากหญิงคนไหนไม่รู้จักทำผ้าเปียวก็ไม่มีคนมาขอ คุณมิงเหงวียดเจ้าหน้าที่วิจัยด้านชนเผ่าจากพิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์เผยว่าสำหรับสาวชนเผ่าเหมื่องขอบกระโปงเป็นส่วนชี้วัดถึงบุคลิกภาพฝีมือส่วนสำหรับสาวเผ่าไทผ้าเปียวนี้ก็มีความหมายในลักษณะเดียวกัน และผู้ชายเผ่าไทก็มองจากส่วนนี้เป็นอันดับแรกในการเลือกศรีภรรยา
|
ผ้าเปียวเป็นเครื่องประดับที่สำคัญของสาวๆในชีวิตประจำวัน
|
ผ้าเปียวไม่เพียงแต่เป็นผลงานที่ดีเยี่ยมจากฝีมือของสาวๆชนเผ่าไทเท่านั้นหากยังสื่อให้เห็นถึงทฤษฏีชีวิตของมนุษย์ของชนเผ่าไทอีกด้วย ซึ่งสะท้อนให้เห็นจากลายปักบนผ้า โดยลวดลายต่างๆมักจะเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันทั้งรูปสัตว์เช่นกวาง ผีเสื้อ นก ช้าง ไปจนถึงรูปพระจันทร์และพืชพันธุ์ธรรมชาติต่างๆ ตั้งแต่เด็กๆสาวๆชนเผ่าไทต้องหัดทอผ้าและเย็บปักถักร้อย พอโตเป็นสาว15-16ปีก็ต้องทำเองได้ทุกอย่างเพื่อเตรียมพร้อมให้แก่การแต่งงานมีครอบครัว ดูจากลวดลายสีสันและความปราณีตของผ้าเปียวแต่ละผืน ทุกคนจะสามารถรู้ว่าสาวคนไหนมีฝีมือดี เป็นคนที่ละเอียด เรียบร้อยและมีศิลปะ
ผ้าเปียวยังมีประโยชน์ในการปกป้องศีรษะ กันแดดกันลมและให้ความอบอุ่นในหน้าหนาวและเป็นเครื่องประดับที่สำคัญของสาวๆในชีวิตประจำวันโดยเฉพาะในการไปเที่ยวงานเทศกาลหรือในการระบำรำฟ้อน โดยในงานเทศกาลต่างๆผู้ชายมักจะหาโอกาสยึดผ้าเปียวเพื่อเป็นการแสดงว่ามีใจชอบพอกัน ในขณะเดียวกันผ้าเปียวยังเป็นของสำคัญที่ต้องจัดไว้ให้แก่ผู้ตายส่วนญาติในครอบครัวจะต้องโพกผ้าเปียวในงานศพโดยเชื่อว่าผ้าเปียวเป็นสิ่งนำทางให้ดวงวิญญาณของผู้ตายไปสู่สุขคติ นายเลืองวันเทียด เจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์เผยว่า ผ้าเปียวของชนเผ่าไทนั้นมีความหมายสำคัญในชีวิตสังคมของชุมชนเผ่าไทเมื่อโพกผ้าเปียวบนศรีษะก็สะท้อนให้เห็นถึงการปกป้องคุ้มครองของเทพยดา เป็นผลงานที่โดดเด่นทั้งด้านวัตถุและจิตใจของชุมชนเผ่าไท เป็นสิ่งของที่มีความศักดิ์สิทธิ์ปกป้องฮัววัน คือศีรษะกับดวงวิญญาณดังนั้นคนชนเผ่าไทนั้นถือว่าการถูกเคาะหรือตีหัวถือเป็นเรื่องไม่ดี
แม้ชีวิตสมัยใหม่ได้เข้าถึงทุกหมู่บ้าน ทำให้การดำเนินชีวิตมีการเปลี่ยนเเปลงไปแต่มีหลายสิ่งหลายอย่างที่ยังคงได้รับการอนุรักษ์เพื่อให้กลายเป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่นเป็นที่ภาคภูมิใจของชนเผ่าไทในเวียดนาม./.