(VOVworld)-วันที่9ธันวาคมนี้ หุ้นส่วนต่างๆที่เข้าร่วมโครงการสร้างท่อส่งก๊าซเซาธ์สตรีม (South Stream) ได้ประชุมกันเป็นครั้งแรกที่เบลเยี่ยมหลังจากที่ประธานาธิบดีรัสเซียได้ประกาศยุติโครงการปิโตรเลี่ยมที่สำคัญนี้เมื่อกว่า2สัปดาห์ก่อน โดยการพบปะครั้งนี้มุ่งแสวงหามาตรการที่เหมาะสมเพื่อผลักดันการปฏิบัติโครงการต่อไปเนื่องจากการยุตินั้นจะส่งผลกระทบต่อทุกฝ่าย แต่ดูเหมือนว่ามาตรการที่ทุกฝ่ายคาดหวังยากที่จะบรรลุได้ในเร็ววัน

แผนที่โครงการสร้างท่อส่งก๊าซเซาธ์สตรีมของรัสเซีย (Itar Tass)

โครงการสร้างท่อส่งก๊าซเซาธ์สตรีม (South Stream) เป็นโครงการก่อสร้างท่อส่งก๊าซขนาดใหญ่ของเครือก๊าซปรอมของรัสเซียเพื่อส่งออกก๊าซธรรมชาติตรงจากรัสเซียไปยังยุโรปกลางและยุโรปใต้ผ่านทะเลดำโดยไม่ต้องผ่านยูเครน โดยกำลังการผลิตช่วงแรกจะอยู่ที่63พันล้านลูกบาศก์เมตร แต่เมื่อวันที่1ธันวาคมประธานาธิบดีปูตินแห่งรัสเซียได้ประกาศยุติโครงการอย่างกระทันหันเพื่อเปลี่ยนมาปฏิบัติโครงการใหม่ที่ผ่านประเทศตุรกีซึ่งไม่ใช่สมาชิกอียู

ความเสียหายของทุกฝ่ายที่เข้าร่วมโครงการ

ซึ่งนาย อีวีกา ดาซิก รัฐมนตรีต่างประเทศเซอร์เบียได้เผยว่า เซอร์เบียจะต้องสูญเสียผลประโยชน์มหาศาลเนื่องจากไม่มีแผนการสำรองแทนโครงการเซาธ์สตรีมนอกเหนือจากเส้นทางส่งผ่านยูเครนที่จะต้องประสบความเสี่ยงสูงจากการปะทะที่เกิดขึ้นในประเทศนี้ โดยเซอร์เบียได้ลงทุนในโครงการเงิน30ล้านยูโรและอาจจะได้รับค่าบริการขนส่งพอๆกัน ส่วนสำหรับออสเตรียก็ได้ทำการก่อสร้างคลังสำรองน้ำมันต่างๆในดินแดนของตนดังนั้นมูลค่าความเสียหายจึงไม่น้อยเช่นกัน ในขณะที่อดีตรัฐมนตรีพลังงานบัลแกเรียได้ประกาศว่าประเทศตนอาจจะเสียหาย750ล้านเหรียญสหรัฐต่อปีเนื่องจากการระงับโครงการดังกล่าว ส่วนรัฐมนตรีต่างประเทศฮังการี เผยว่าฮังการีต้องแสวงหาแหล่งก๊าซธรรมชาติอื่นเพื่อทดแทนแหล่งก๊าซจากโครงการดังกล่าว

ในขณะเดียวกันเครือเศรษฐกิจต่างๆก็ประสบความเสียหายไม่น้อยจากการยุติโครงการ เช่นกลุ่มพลังงานไซย์เปมของอิตาลีจะเสียหายประมาณ2พันล้านเหรียญสหรัฐ เครือบริษัทอื่นๆของยุโรปก็ได้ลงทุนอย่างน้อย2.5พันล้านเหรียญสหรัฐส่วนเครือบริษัทกาซปรอมรัสเซียได้ลงทุนเกือบ5พันล้านเหรียญสหรัฐต่อกิจการที่เกี่ยวข้องต่างๆในดินแดนรัสเซีย เป็นอันว่าในระยะยาว การตัดสินใจยุติโครงการเซาธ์สตรีมไม่เพียงแต่เปลี่ยนแปลงแผนที่ความมั่นคงด้านพลังงานของยุโรปในอนาคตเท่านั้นหากยังส่งผลเสียต่อความสัมพันธ์ระหว่างรัสเซีย-อียูรวมไปถึงปัญหาภายในของยุโรป

การเมืองและการเงินคือสาเหตุของการยุติโครงการเซาธ์สตรีม

ทางด้านนายปูติน ประธานาธิบดีรัสเซียได้อธิบายเกี่ยวกับเหตุผลของการตัดสินใจระงับโครงการว่ารัสเซียไม่ได้รับอนุญาตให้ก่อสร้างส่วนท่อส่งก๊าซจากบัลแกเรียเมื่อการดำเนินโครงการมาถึงช่วงชายแดนติดกับบัลแกเรีย โดยฝ่ายรัสเซียเห็นว่า คณะกรรมการยุโรปได้กดดันให้บัลแกเรียชลอการออกใบอนุญาตโดยอ้างเหตุผลว่าโครงการนี้ละเมิดกฎหมายการแข่งขันและนโยบายการสร้างความหลากหลายแหล่งสนองพลังงานของอียู แต่อันที่จริงนั้น อียูไม่อยากพึ่งพารัสเซียโดยเฉพาะในสภาวการณ์ที่ทั้งสองฝ่ายกำลังใช้มาตรการคว่ำบาตรเศรษฐกิจซึ่งกันและกัน

แต่ในขณะเดียวกันก็มีหลายความเห็นที่แตกต่างว่า ค่าใช้จ่ายในการปฏิบัติโครงการนับวันเพิ่มมากขึ้นก็เป็นสาเหตุที่นำไปสุ่การระงับโครงการนี้ โดยเมื่อปี2007 ก๊าซปรอมได้ประเมินว่าเงินทุนที่ใช้ปฏิบัติจะอยู่ที่10พันล้านเหรียญสหรัฐแต่พอถึงปี2014นี้ตัวเลขดังกล่าวได้เพิ่มขึ้นเป็น40พันล้านเหรียญสหรัฐซึ่งเป็นจำนวนเงินที่มากเกินความสามารถของก๊าซปรอมเพราะก๊าซปรอมยังมีโครงการอีกหลายโครงการที่ต้องลงทุนต่อไป ดังนั้นถ้าหากคงโครงการนี้ไว้ ก๊าซปรอมต้องพึงความช่วยเหลือจากรัฐบาลรัสเซีย แต่ในสภาวการณ์ปัจจุบันนี่เป็นสิ่งที่ไม่สามารถปฏิบัติได้เพราะเศรษฐกิจของรัสเซียก็กำลังประสบอุปสรรคเนื่องจากการคว่ำบาตรของตะวันตกและที่สำคัญอีกก็คือการเปลี่ยนทิศทางท่อส่งก๊าซผ่านประเทศตุรกีไปยังยุโรปใต้จะใช้เงินทุนเพียง10พันล้านเหรียญสหรัฐเท่านั้น

โอกาสสำหรับทุกฝ่าย

  ต่อจากประกาศระงับโครงการของนายปูติน เมื่อวันที่6ธันวาคม กลุ่มก๊าซปรอมก็ได้ยืนยันว่าไม่มีแผนการฟื้นฟูโครงการเซาธ์สตรีมเพราะบรรดาเจ้าหน้าที่ฝ่ายยุโรปไม่เปิดโอกาสให้ดำเนินโครงการ  อย่างไรก็ดีทั้งบัลแกเรียและเซอร์เบียยังไม่ได้รับหนังสือแจ้งอย่างเป็นทางการจากรัสเซียและรัฐบาลรัสเซียยังไม่ยกเลิกข้อตกลงระหว่างรัฐบาลกับประเทศหุ้นส่วนของโครงการนี้ และมีเพียงบริษัทรับเหมาโครงการไซย์เปม ของอิตาลีเท่านั้นที่ได้รับหนังสือแจ้งเรื่องระงับโครงการ

ในสภาวการณ์ดังกล่าว นายดมีตรี บารานอฟ ผู้เชี่ยวชาญชั้นนำของบริษัทบริหารกองทุนการลงทุนไฟนัมของรัสเซีย ได้กล่าวว่าโครงการเซาธ์สตรีมอาจจะได้รับการฟื้นฟูถ้าหากอียูปรับเปลี่ยนจุดยืน ส่วนข้าหลวงใหญ่ด้านพลังงานของอียู มารอส เซฟโกวิช ได้ยืนยันว่า อียูจะไม่ยกเลิกแผนการพบปะกับหุ้นส่วนที่เข้าร่วมโครงการเซาธ์สตรีมในขณะที่ฝ่ายบัลแกเรียได้ยืนยันความตั้งใจผลักดันการก่อสร้างท่อส่งก๊าซเซาธ์สตรีมต่อไปด้วยการส่งรองนายกฯโทมิสลาฟ ดอนเจฟและรัฐมนตรีพลังงาน เปตกอฟ เป็นตัวแทนเข้าร่วมการพบปะดังกล่าว

ทั้งนี้ โครงการเซาธ์สตรีมจะได้รับการฟื้นฟูได้หรือไม่ก็ขึ้นอยู่กับท่าทีและความพยายามที่จริงจังของทุกฝ่ายในการแก้ไขความขัดแย้ง./.