เตาดินโบราณ ฟู้เถาะในจังหวัดอานยาง (https://laodong.vn)

เมื่อพูดถึงหมู่บ้านผลิตเตาดินโบราณฟู้เถาะก็ต้องนึกถึงเตาดินหลายร้อยเตาที่ถูกวางเรียงตากแดด ในอดีตที่นี่มีความคึกคักเป็นอย่างมากด้วยเรือมารับสินค้าที่ท่าเรือเพื่อขนส่งไปยังเกิ่นเทอ หวิงลองและโห่วยาง นาย เหงียนวันโด เจ้าของโรงงานผลิตเตาดินโบราณในตำบลฟู้เถาะ อำเภอฟู้เติน จังหวัดอานยาง เผยว่า

“ผมเป็นรุ่นที่ 3 ที่ประกอบอาชีพนี้ แรงงานที่ทำงานในโรงงานของผมส่วนใหญ่มีอายุเท่ากับผม ถึงแม้ว่าอาชีพนี้จะมีกำไรน้อย แต่ผมยังคงอนุรักษ์และสานต่ออาชีพนี้”

เตาดินโบราณฟู้เถาะมีรูปร่างเหมือนเลข 8 แนวนอน ซึ่งสามารถใส่ฟืน เก็บขี้เถ้า สามารถกั้นลมได้และให้ความร้อนสูง อาชีพทำเตาดินโบราณต้องมีความชำนาญและฝึกฝนเป็นเวลานาน เตาดินมีหลายชนิดหลายขนาดและมีชื่อเรียกต่าง ๆ โดยแต่ละชนิดมีวิธีการทำที่แตกต่างกัน แต่ต้องผ่าน 18 ขั้นตอน  เช่น การผสมดิน การนวดดิน โรยขี้เถ้า การปั้นและต้องนำไปเผาเป็นเวลากว่า 24 ชั่วโมง

แต่ละขั้นตอนต้องมีผู้รับผิดชอบ 1 คนและทำด้วยมือทั้งหมด อัตราส่วนผสมระหว่างดิน-ขี้เถ้า-แกลบ-ทรายเป็นสูตรลับของแต่ละเจ้า ผลผลิตเตาดินส่วนใหญ่มาจากฝีมือของแรงงานสตรี ดังนั้น หมู่บ้านผลิตเตาดินโบราณฟู้เถาะจึงมีแรงงานสตรีถึงร้อยละ 80

หมู่บ้านผลิตเตาดินโบราณฟู้เถาะพัฒนาเป็นอย่างมากประมาณช่วงปี 1975 เมื่อประเทศรวมเป็นเอกภาพ แต่ช่วงเวลาที่พัฒนาเจริญรุ่งเรืองที่สุดคือตั้งแต่ปี 1979 ซึ่งในช่วงนั้น ฟู้เถาะมีครอบครัวกว่า 100 ครอบครัวที่เปิดโรงงานผลิตเตาดินก่าหร่างโบราณ นาย เหงียนวันอาน ชาวบ้านในตำบลฟู้เถาะ อำเภอเตินฟู้ เผยว่า

“อาชีพทำเตาโบราณมีอายุกว่า 100 ปี เมื่อก่อน อาชีพนี้พัฒนาอย่างเข้มแข็ง โดย ชาวบ้านหลายคนประกอบอาชีพนี้ ถ้าได้รับการช่วยเหลือจากภาครัฐ มีแหล่งวัตถุดิบและมีสหกรณ์ อาชีพนี้จะพัฒนามากขึ้น”

ในอดีต แรงงานแต่ละคนสามารถผลิตเตาโบราณได้เฉลี่ยประมาณ 30 เตาต่อวัน คาดว่า ในแต่ละปี หมู่บ้านผลิตเตาดินโบราณฟู้เถาะจำหน่ายเตาได้กว่า 360,000 เตาโดยเฉพาะในช่วงตรุษเต๊ต การผลิตเตาดำเนินไปตลอดทั้งวันทั้งคืนเพื่อตอบสนองความต้องการของตลาด นาง เจิ่นหงอกมิง ช่างศิลป์ในหมู่บ้านฟู้เถาะ อำเภอฟู้เตินเล่าให้ฟังว่า

“ดิฉันเป็นรุ่นที่ 3 ที่สานต่ออาชีพนี้และรักอาชีพนี้มาก ช่วงตรุษเต๊ตขายไม่ทัน ในพื้นที่ตอนล่าง ถ้ามีฟืนและเมื่อถึงช่วงตรุษเต๊ต ชาวท้องถิ่นก็จะมาซื้อเตาใหม่”

ปัจจุบัน ด้วยการพัฒนาของสังคม ภาพของเตาดินโบราณที่วางในห้องครัวของทุกบ้านในเขตที่ราบลุ่มแม่น้ำโขงค่อยๆ ถูกแทนที่ด้วยเตาแก๊สและเตาไฟฟ้า ปัจจุบัน หมู่บ้านเหลือครอบครัวทำเตาดินโบราณเพียง 30 ครอบครัว พ่อค้าที่มารับซื้อเตาส่วนใหญ่จะนำไปขายตามจังหวัดต่างๆ เช่น เตี่ยนยาง ก่าเมา ซอกจังและด่งทาป ทุกๆ 2 เดือน พ่อค้าจะมารับซื้อเตา 300 เตา นาง เหงียนหงอกเทือง เจ้าของโรงงานผลิตเตาโบราณในตำบลฟู้เถาะ อำเภอฟู้เติน เผยว่า

“พ่อค้าในท้องถิ่นมารับผลิตภัณฑ์ไปขายในพื้นที่ต่างๆ เราทำมาเท่าไหร่ พวกเขาก็ซื้อหมด สำหรับเดือนที่ขายดีที่สุด ดิฉันขายให้แก่พ่อค้า 2-3 ราย ส่วนในเดือนที่ขายไม่ดี ดิฉันจะขายให้แก่พ่อค้าหลายรายในราคาที่ไม่แพง ส่วนราคาเตาที่ขายในวันตรุษก็เหมือนราคาที่ขายปรกติ”

ช่วงเวลาของการพัฒนาที่เข้มแข็งของหมู่บ้านเตาดินฟู้เถาะเริ่มต้นเมื่อปี 1975

ในเวลาที่ผ่านมา อำเภอฟู้เตินมีมาตรการต่างๆเพื่อช่วยเหลือครอบครัวที่ประกอบอาชีพผลิตเตาโบราณในหมู่บ้านในการเข้าถึงสินเชื่อเพื่อพัฒนาการผลิต นอกจากนี้ ชาวบ้านยังพยายามลงทุนจัดหาเครื่องจักรและเทคโนโลยีเพื่อยกระดับคุณภาพของผลิตภัณฑ์และธำรงการพัฒนาอาชีพพื้นเมืองนี้ ปัจจุบัน เตาดินโบราณฟู้เถาะได้กลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่ร้านอาหารหลายแห่งใช้ในการตกแต่งเพื่อสาธิตวิถีชีวิตดั้งเดิมโบราณ ด้วยเหตุนี้ แม้ว่าปริมาณการผลิตภัณฑ์จะลดลง แต่ตลาดก็ยังคงมีความต้องการและการออกแบบมีความหลากหลายมากขึ้น หมู่บ้านยังคงอนุรักษ์อาชีพพื้นเมืองท่ามกลางการพัฒนาของสังคมที่ทันสมัยและมีศักยภาพในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมแบบชุมชน นาย มายก๊วยเวียด รองประธานคณะกรรมการประชาชนตำบลฟู้เถาะเผยว่า

“การธำรงการพัฒนาหมู่บ้านผลิตเตาดินโบราณคือการอนุรักษ์อาชีพพื้นเมืองที่บรรพบุรุษได้ทิ้งไว้ให้ สามารถใช้เลี้ยงชีพพัฒนาเศรษฐกิจครัวเรือนและท้องถิ่น สำหรับครอบครัว 30 ครอบครัวที่ยังคงประกอบอาชีพนี้ ทางการปกครองท้องถิ่นได้ให้ความสนใจเป็นอย่างมาก โดยหาแหล่งเงินทุนจากธนาคารนโยบายเพื่อช่วยให้ชาวบ้านพัฒนาหมู่บ้านศิลปาชีพ”

ถึงแม้จะผ่านพ้นช่วงเวลาของจุดสูงสุด แต่เตาดินโบราณฟู้เถาะยังคงมีคุณค่าทางจิตใจเป็นอย่างมากเนื่องจากมีความผูกพันกับวิถีชีวิตของประชาชนในภาคใต้ และเป็นสิ่งที่เชื่อมระหว่างอดีตกับปัจจุบัน.