 เครื่องเซ่นไหว้ต่างๆในงานอาญา (vnexpress) |
สำหรับพี่น้องชนเผ่า ปาโก ต่าโอย ที่อาศัยในเขตเขา อาเลื้อย จังหวัดเถื่อเทียนเว้ งานเทศกาล อาญา หรืองานบุญข้าวใหม่ มักจะจัดขึ้นช่วงปลายปีเมื่อฤดูเก็บเกี่ยวเสร็จสิ้นลง โดยจะเริ่มตั้งแต่วันที่6เดือน11ถึงวันที่24เดือน12จันทรคติ ซึ่งในช่วงเดือนแห่งเทศกาลนี้แต่ละหมู่บ้านจะเลือกวันที่มีฤกษ์ดีที่สุดเพื่อจัดพิธีเซ่นไหว้สำคัญของงาน อาญา นางเลถิเทม หัวหน้าสำนักงานวัฒนธรรมการประชาสัมพันธ์อ.อาเลี้อย เผยว่า งานอาญาไม่เพียงแต่เป็นงานขอฝนขอพรจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์เท่านั้นหากยังเป็นโอกาสแสดงวัฒนธรรมศิลปะพื้นเมืองที่เป็นเอกลักษณ์อีกด้วย
“งานเทศกาลาญาเป็นหนึ่งในงานเทศกาลใหญ่ของชนเผ่าปาโก ซึ่งมักจะจัดขึ้นในรอบ5-10ปี เมื่อการเก็บเกี่ยวได้ผลและชีวิตความเป็นอยู่มีความอิ่มหนำผาสุก เป็นพิธีขอบคุณเทพแห่งข้าวแห่งน้ำที่คอยปกป้องคุ้มครองชาวบ้าน จนถึงปัจจุบันงานเทศกาลนี้ยังคงได้รับการรักษาและปฏิบัติประเพณีดั้งเดิมต่างๆอย่างสมบูรณ์”
ในช่วงจัดงานอาญาบรรยากาศในทุกหมู่บ้านต่างก็มีความสนุกสนานชื่นมื่นด้วยการเตรียมข้าวของเครื่องเซ่นไหว้ต่างๆและการจัดงานศิลปะ ซึ่งพ่อเฒ่า โห่แจง ชาวบ้าน อานัม เผยว่า นี่ยังเป็นงานตอบแทนเทพแห่งต้นข้าวดังนั้นในพิธีเซ่นไหว้จะต้องมีรวงข้าวและข้าวสวย1จาน
“งานอาญามักจะจัดขึ้นในปีที่ชีวิตมีความอิ่มหนำผาสุกดังนั้นงานเซ่นไหว้อย่างน้อยต้องมีสัตว์เลี้ยงหนึ่งตัว โดยถ้าเป็นงานใหญ่ก็จะใช้ควาย แต่เดี๋ยวนี้มักจะใช้แพะ”
 พิธีเซ่นไหว้จัดขึ้นในพื้นที่กลางหมู่บ้าน(vnexpress) |
ส่วนตามความเห็นของนาย ฟานเตี๊ยนหยุง ผู้อำนวยการสำนักงานวัฒนธรรม กีฬาและท่องเที่ยวจังหวัดเถื่อเทียนเว้เผยว่า งานอาญานี้จะแบ่งเป็นสองส่วนคือพิธีกรรมและงานวัฒนธรรมชุมชน แต่กาลเวลาได้ผ่านไป มีกิจกรรมวัฒนธรรมต่างๆเช่น การฟ้อนรำหรือชุดแต่งกายในเทศกาลก็ถูกลืมเลือนไปดังนั้นทางการท้องถิ่นได้ประสานกับชุมชนเพื่อร่วมอนุรักษ์และฟื้นฟูวัฒนธรรมดั้งเดิมบางส่วนที่สูญหายเพื่อสืบต่อให้คนรุ่นหลัง
“ปัจจุบัน ผู้ใหญ่บ้านของหมู่บ้านต่างๆซึ่งเป็นคนที่มีความรู้ความเข้าใจในวัฒนธรรมดั้งเดิมส่วนใหญ่ก็อายุมากแล้ว ดังนั้นเราต้องพยายามเก็บบันทึกข้อมูลจากคำบอกเล่าและจากการบรรยายลักษณะการจัดงานต่างๆและในเร็วๆนี้หลังจากจัดเก็บข้อมูลได้สมบูรณ์เราก็จะยื่นเสนอให้รับรองเทศกาล อาญา เป็นมรดกวัฒนธรรมนามธรรมแห่งชาติ”
ในช่วงจัดเทศกาลอาญา ชาวบ้านทุกคน โดยเฉพาะหนุ่มสาวจะแต่งตัวสวยงามและร่วมร้องรำทำเพลงตามลีลาดนตรีพื้นเมืองเพื่อสานสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดแน่นแฟ้นเพื่อชีวิตที่อิ่มหนำผาสุกในปีใหม่ ซึ่งถือเป็นอีกหนึ่งเอกลักษณ์แห่งวัฒนธรรมพื้นบ้านที่น่าค้นคว้าสำหรับนักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวจังหวัดเถื่อเทียนเว้.