(VOVworld)-สำหรับพี่น้องชนเผ่าไตทั่วไปนั้น เพลงพื้นเมืองทำนองแทนคือศิลปะการระบำรำฟ้อนที่ใช้ประกอบพิธีกรรมต่างๆโดยมักจะแสดงตามสถานที่บูชาศักดิ์สิทธิ์ แต่ในชุมชนชนเผ่าไตที่อ.บิ่งเลียวจ.กว๋างนิง เพลงแทนยังถูกแสดงในงานเทศกาลเพื่อเป็นสื่อแห่งความรักระหว่างหนุ่มสาวด้วย
เพลงพื้นเมืองทำนองแทนคือศิลปะการระบำรำฟ้อนที่ไม่อาจขาดได้ในพิธีกรรมต่างๆ(Tuyenquang.gov.vn)
|
ที่ท่านกำลังรับฟังอยู่คือเสียงร้องเพลงแทนหอยของนาง นงทิซิน ซึ่งแม้ปีนี้มีอายุกว่า80ปีแล้วแต่คุณป้าซินยังสามารถถ่ายทอดลีลาเพลงพื้นเมืองของชนเผ่าตนได้อย่างหวานซึ้งเหมือนสมัยที่ยังเป็นสาว คุณป้าซินเผยว่า หนุ่มสาวเผ่าไตเมื่อถึงวัยแต่งงานจะมีอิสระในการหาคู่เพื่อแต่งงานเป็นฝั่งเป็นฝาและหนึ่งในวิธีการหาคู่คือการร้องเพลงแทยหอยเมื่อมีการพบปะกัน“การหาคนรักไม่ยาก หากเราได้ไปงานชุมชนต่างๆหากเจอหน้าแล้วอยากนัดพบปะพูดคุยกันก็จะร้องเพลงแทนหอยเพื่อแสดงความในใจ ซึ่งถ้าชอบพอกันแล้วก็ไม่ต้องใช้เวลาร้องนาน”
ลีลาและทำนองเพลงแทนหอยนั้นมักจะใช้คำที่สละสลวยหรือบางทีก็ใช้คำกลอนที่แฝงความหมายที่ลึกซึ้งกินใจ นายโงเตี๊ยนซิง สมาชิกหน่วยประชาสัมพันธ์เคลื่อนที่ในอ.บิ่งเลียวเผยว่า“เพลงแทนก็คือบทกวีของชนเผ่าไตดังนั้นทุกประโยคที่ใช้นั้นต่างมีความละเอียดอ่อนและเปี่ยมด้วยความหมายที่ลึกซึ้งจนมีหลายคำที่แม้จะคนชนเผ่าไตเองก็ยังไม่เข้าใจได้อย่างถ่องแท้ ซึ่งนี่ก็เป็นเหตุผลที่ทำให้คนเราหลงไหลในลีลาเพลงแทน แต่สำหรับเพลงแทนหอยในลักษณะร้องโต้ตอบระหว่างหนุ่มสาวก็ไม่มีกฎเกณฑ์อะไร หากฝ่ายถามถามอะไรฝ่ายตอบก็ตอบตามนั้น แต่ลีลาการร้องต้องใช้คำศัพท์ที่สวยงามไพเราะ”
การถ่สยทอดศิลปะพื้นเมืองนี้ก็เป็นความสนใจของ
บรรดาช่างศิลป์ชนเผ่าไต(Tuyenquang.gov.vn)
|
นอกจากเป็นเพลงสื่อความรักระหว่างหนุ่มสาวแล้ว การร้องเพลงแทนก็เป็นอีกหนึ่งประเพณีที่ไม่อาจขาดได้ในการต้อนรับแขกเหรื่อที่มาเยี่ยมบ้านหรือในงานมงคลต่างๆ โดยการร้องเพลงแทนหอยโต้ตอบกันก็เพื่อเป็นการทักทายและทำความเข้าใจกัน โดยเนื้อเร้องต้องมีอย่างน้อย4ประโยคและฝ่ายที่แพ้จะต้องดื่มเหล้า ส่วนการร้องเพลงแทนหอยในวันมงคลก็จะใช้คำอวยพรที่ดี นอกจากนั้น แทนหอย ยังได้ร้องในงานแต่งงานของชนเผ่าไตที่บิ่งเลียวเพื่อสร้างบรรยากาศที่สนุกสนานรื่นเริง นายโตดิ่งเหียว ชาวอ.บิ่งเลียวเผยว่า “ในวันแต่งงาน ทั้งฝ่ายชายและฝ่ายหญิงจะต้องตั้งกลุ่มที่เป็นตัวแทนในการร้องเพลงแทนโต้ตอบ โดยแต่ละช่วงจะมีเนื้อร้องที่แตกต่างกัน เช่น ตอนที่ฝ่ายชายมาถึงหน้าบ้านฝ่ายหญิงก็ร้องอีกแบบ ก่อนเข้าบ้านก็ต้องร้องขอให้ฝ่ายหญิงเปิดประตูต้อนรับ ขอให้ขบวนได้นั่งบนเสื่อแขก ขอรับสินสอดที่ฝ่ายหญิงจะมอบให้เจ้าสาวนำกลับบ้านสามี เป็นต้น”
ในระหว่างการจัดงานแต่งงานทั้งสองฝ่ายก็ร้องแทนหอยเพื่อแสดงความยินดีกับคู่บ่าวสาว อวยพรให้ครอบครัวของทั้งสองฝ่ายและขอบคุณบุพการีที่ได้เลี้ยงดูและให้ชีวิตแก่พวกเขามาจนถึงตอนนี้เพื่อได้แต่งงานมีครอบครัวของตนเอง
ทั้งนี้เพลงพื้นเมืองทำนองแทนหอยของชนเผ่าไตในบิ่งเลียวจ.กว๋างนิงถือเป็นมรดกที่เปี่ยมไปด้วยคุณค่าวัฒนธรรมที่ลึกซึ้งในชีวิตสังคมของชาวท้องถิ่น ซึ่งจากการสืบสานและพัฒนาอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ตามกาลเวลา ชาวไตในบิ่งเลียวไม่เพียงแต่ได้มีส่วนร่วมสำคัญในการอนุรักษ์และส่งเสริมคุณค่าวัฒนธรรมนามธรรมของชนเผ่าตนได้อย่างยั่งยืนเท่านั้นหากยังร่วมเสริมสร้างให้มรดกเหล่านี้มีความงดงามและหลากหลายมากขึ้นอีกด้วย./.