ผลลิ้นฟ้า |
ชาวเผ่าไทในท้องถิ่นเรียกผลต้น Núc nác ว่า “lịn ấng ca” หรือ “mák ấng ca” ผลลิ้นฟ้ารูปร่างแบนและงอ ยาวประมาณ 40 – 80 ซม.กว้าง 5 – 7 ซม. ออกผลตั้งแต่เดือนกรกฎาคม-กันยายน ซึ่งเป็นช่วงหน้าฝนของเขตเขาภาคตะวันตกเฉียงเหนือของเวียดนาม โดยจะนำผลลิ้นฟ้าไปย่างถ่านให้เปลือกนอกพอไหม้แล้วนำไปขัดส่วนที่ไหม้ออกให้หมด ล้างให้สะอาดและหั่นเป็นท่อนๆยาวประมาณนิ้วมือ สามารถทานคู่กับใบชะพลู ใบขิงอ่อน จิ้มกับน้ำจิ้มสูตรพิเศษของเผ่าไท ซึ่งมีรสชาดขมฝาดนิดๆแต่หวานและอร่อยชวนกิน นอกจากนี้ในเมนูอาหารที่ทำจากผลลิ้นฟ้ายังมี ลิ้นฟ้าลวก ยำลิ้นฟ้า ลิ้นฟ้าผัดเนื้อควาย เป็นต้น คุณ ต่องถิเบียน ชาวบ้านหม่อง ตำบลหัวลา นครเซินลา เผยว่า เมื่อผลลิ้นฟ้าออกยาวประมาณ40-60ซม. ถ้ารอให้แก่เกินไปจะเหนียวและแข็ง
“บางคนชอบกินแบบยำเปรี้ยวหวาน แต่ก็ต้องย่างให้หอมก่อน หรืออาจต้มจนสุกแล้วหั่นเป็นชิ้นๆ คลุกกับน้ำปลา เกลือ ผักหอม ขิง ตะไคร้ กระเทียม พริก ใบฉุน โรยงาถั่วลิสงคั่วทำเป็นยำ นอกจากนี้ยังสามารถต้มเป็นแกง หรือหั่นเป็นชิ้นบางๆ ผัดกับเนื้อควายหรือเนื้อวัวก็มีรสชาติที่เข้มข้น อร่อยมาก ซึ่งผลลิ้นฟ้านี้สามารถปรุงได้หลายอย่างที่เมื่อใครได้ลองก็ต้องชอบ”
ผลลิ้นฟ้าจิ้มกับน้ำจิ้มสูตรพิเศษของเผ่าไท ซึ่งมีรสชาดขมฝาดนิดๆแต่หวานและอร่อยชวนกิน |
ในปัจจุบันนี้ตามความต้องการของผู้บริโภค ชาวบ้านไม่เพียงแต่เข้าป่าเก็บผลลิ้นฟ้าเท่านั้นหากยังนำต้นมาปลูกในแปลงสวนใกล้บ้านเพื่อเอาผลเพราะเป็นต้นไม้ที่ปลูกง่าย ทนแล้งและทนต่อความร้อน นอกจากการใช้ทำอาหารในครอบครัวแล้ว ชาวบ้านยังนำผลลิ้นฟ้าไปขายที่ตลาดเพื่อหารายได้อีกด้วย คุณกว่างถิเลียน ผู้ขายผลลิ้นฟ้าประจำที่ตลาดในนครเซินลาเผยว่า
“เมื่อก่อนไม่มีใครซื้อหรือขายลูกลิ้นฟ้า ชาวบ้านเก็บไว้เพื่อทำกินในครอบครัวเท่านั้น แต่ตอนนี้หลายคนชอบกินพวกเขาจึงเก็บนำมาขาย ในฤดูฝนเช่นตอนนี้ ฉันมักจะไปซื้อจากชาวบ้านเพื่อนำไปขายต่อที่ตลาด โดยเฉลี่ยสามารถขายได้ 20 ถึง 30 ผลต่อวัน บางครั้งขายดีได้มากถึง 40-50 ผลก็มี”
ถ้าไปเที่ยวชุมชนเขตเขาทางตะวันตกเฉียงเหนือในช่วงฤดูเก็บผลลิ้นฟ้า นักท่องเที่ยวจะได้เห็นลิ้นฟ้าวางขายมากมายในตลาด และเมื่อเข้าชุมชนเผ่าไทก็จะเห็นบนถาดอาหารของหลายครอบครัวจะมีอาหารพื้นเมืองที่ทำจากผลลิ้นฟ้าที่ปรุงจากฝีมือของผู้หญิงเผ่าไท ซึ่งได้มีส่วนร่วมสร้างความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวในวัฒนธรรมอาหารการกินของชนเผ่าเขตเขาให้โดดเด่นมากยิ่งขึ้น.