ภาพของงานเทศกาล

ตามประเพณีที่ปฏิบัติกันมาแต่เนิ่นนาน งานอาเรียวปิงคือพิธีขุดกระดูกย้ายฮวงซุ้ย ซ่อมแซมสุสาน ซึ่งจัดขึ้นตามความเลื่อมใสเพื่อเป็นการนำความสงบสุขและขอให้ดวงวิญญาณของผู้ตายไปสู่สุขคติ  ชาวบ้านคลาดแคล้วจากภัยร้ายต่างๆและไม่มีคนเจ็บไข้ได้ป่วย ดังนั้นเมื่อถึงเวลาจัดงาน คนทั้งหมู่บ้านจะต้องมีส่วนร่วมในกิจกรรมชุมชน ทำความสะอาดและซ่อมแซมก่อสร้างสุสาน ผู้ใหญ่บ้าน โห่วันแหง จากต.ห่งจูง อ.อาเลี้อย จ.เถื่อนเทียนเว้กล่าวว่า “ประเพณีสำคัญที่สุดของชาวปาโกและมีความเป็นเอกลักษณ์แตกต่างกับชนเผ่าอื่นๆคืองานอาเรียวปิง ซึ่งเป็นเทศกาลที่จัดขึ้นเฉพาะในชุมชนชาวปาโกเท่านั้น เป็นกิจกรรมของทุกคนในหมู่บ้านมิใช่ของเฉพาะตระกูลใดหรือครอบครัวใด”

งานอาเรียวปิงมักจะจัดขึ้นในรอบ5-7ปีตามเงื่อนไขทางเศรษฐกิจของแต่ละท้องถิ่นและจะมีขึ้นเป็นเวลา2-3วัน เนื่องจากเป็นงานเทศกาลใหญ่ดังนั้นทุกคนในครอบครัวต้องร่วมกันเตรียมพร้อมเครื่องเซ่นไหว้ ข้าวปลาอาหารเพื่อเลี้ยงแขกที่มาร่วมงาน  ในวันเเรกของงานชาวบ้านจะร่วมกันตั้งบ้านในใจกลางหมู่บ้านเรียกว่า เอินตราบ ซึ่งเป็นที่เก็บอัฐิและจัดพิธีเซ่นไหว้ต่างๆ พิธีกรรมสำคัญจะมีขึ้นในวันที่สองของงานเมื่อแขกจากหมู่บ้านใกล้เคียงในชุดชนเผ่าพร้อมเครื่องดนตรีพื้นเมืองต่างๆพร้อมขบวนร้องรำได้เดินทางมาถึงหมู่บ้านแล้วมุ่งหน้าไปที่บ้าน เอินตราบ นี้โดยในขบวนจะมีคนที่ใส่ชุดที่เป็นสัญลักษณ์ของดินฟ้าอากาศและสื่อความหมายสำคัญต่างๆ ซึ่งทั้งขบวนจะเดินตามวงกลมในพื้นที่ลานกว้างด้านหน้าของ เอินตราบ ตระกูลต่างๆจะตั้งเสาตุงเพื่อผูกและแขวนสิ่งของที่เป็นเครื่องเซ่นไหว้ เมื่อทุกอย่างเข้าที่เรียบร้อยผู้ใหญ่บ้านซึ่งรับหน้าที่เป็นคนดำเนินงานจะท่องคัมภีร์ขออันเชิญดวงวิญญาณของบรรพบุรุษมาร่วมงาน “วันนี้ พวกเราซึ่งเป็นลูกหลานและชาวบ้านเลเตรียงได้จัดงานอาเรียวปิงตามประเพณี ขอเชิญชวนแขกจากท้องถิ่นต่างๆมาร่วม นี่เป็นงานเทศกาลสำคัญจึงขออันเชิญบรรพบุรุษมาร่วมงานด้วย พวกเราจะซ่อมแซมก่อสร้างบ้านใหม่ให้บรรพบุรุษ ขอให้ปกป้องคุ้มครองให้ทุกคนในหมู่บ้านมีสุขภาพแข็งแรงและทำมาค้าขึ้น”

ในวันที่สองของงานอาเรียวปิงหลังพิธีกรรมด้านความเลื่อมใสต่างๆจะมีการจัดงานมหกรรมฆ้องและกีฬาพื้นเมืองเช่น การแข่งยิงธนู การดันไม้ เป็นต้นท่ามกลางเสียเเชียร์ของชาวบ้านและแขกที่มาชมงานและเสียงกลองเสียงฆ้องที่บรรเลงตลอดวันคืน

มาถึงวันสุดท้ายของงานก็เป็นวันที่ชาวบ้านได้ปฏิบัติพิธีกรรมด้านความเลื่อมใสด้วยการส่งดวงวิญญาณของบรรพบุรุษกลับสุสาน โดยญาติมิตรของผู้ตายจะเข้าไปจุดธูปที่บ้าน เอินตราบ  ส่วนบางคนรับหน้าที่ไปทำพิธีขุดกระดูกย้ายฮวงซุ้ยของผู้ตายไปที่สุสานใหม่ที่เตรียมไว้แล้ว คุณหว่างถิเลียน นักวิจัยเกี่ยวกับชนเผ่าเผยว่า“งานอาเรียวปิงเป็นงานเทศกาลสำคัญของชาวปาโกมาแต่เนิ่นนาน ปัจจุบันยังคงมีการอนุรักษ์และปฏิบัติต่อไปแต่ยกเลิกส่วนที่ล้าหลัง ยกย่องเชิดชูส่วนที่เป็นเอกลักษณ์เพื่อเป็นการสะท้อนให้เห็นถึงความกตัญญูของชาวบ้านต่อบรรพชนและช่วยเสริมสร้างความสามัคคีในชุมชน”