(AFP)

สหภาพยุโรปหรือ EU ประกาศเดินหน้าออกกฎหมายตลาดดิจิทัลหรือ DMA ตั้งแต่เมื่อปลายปีที่แล้ว โดยสำนักงานบริหารของสหภาพยุโรปได้กำหนดเส้นตาย 6 เดือนเพื่อให้กลุ่มบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ 6 แห่งทำการปรับปรุงตามข้อเสนอก่อนที่ DMA จะมีผลบังคับใช้อย่างเป็นทางการตั้งแต่วันที่ 7 มีนาคม

ควบคุม Big Tech อย่างเข้มงวด

ตาม DMA สหภาพยุโรปได้ระบุกลุ่มบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ 6 แห่ง ได้แก่ Alphabet, Amazon, Apple, Meta, Microsoft ของสหรัฐ และ ByteDance ประเทศจีนซึ่งเป็นเจ้าของแอพพลิเคชั่น TikTok เป็น “Gatekeeper” ซึ่งเป็นผู้ควบคุมบริการหลักของอินเตอร์เน็ต โดยบริการแพลตฟอร์ม 22 รายการของกลุ่มบริษัทเทคโนโลยี 6 แห่งนี้ รวมทั้ง App Store ของ Apple; Facebook, Instagram และ WhatsApp ของ Meta; YouTube; เว็บเบราว์เซอร์ Chrome ของ Google และ Safari ของ Apple จะถูกตรวจสอบอย่างเข้มงวดโดยหน่วยงานกำกับดูแลของยุโรป ซึ่งถ้าหากพบว่า มีการละเมิด DMA เช่น การแข่งขันที่ไม่เป็นธรรม ขาดการควบคุมเนื้อหาและข้อมูลอันเป็นเท็จก็จะถูกปรับโดยคิดจากรายได้ทั่วโลกตั้งแต่ร้อยละ  10-20 หรือถูกห้ามประกอบธุรกิจในกิจกรรมบางอย่างถ้าหากมีการกระทำผิดซ้ำซาก

นี่ถือเป็นท่าทีที่แข็งกร้าวของสหภาพยุโรปต่อกลุ่มบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่หลังจากที่มีการถกเถียงมาเป็นเวลาหลายปีเกี่ยวกับการบริหารการแข่งขันและการควบคุมจริยธรรมทางธุรกิจที่ยุโรปถือว่าไม่ยุติธรรม เพื่อเป็นการพิสูจน์ให้เห็นถึงความมุ่งมั่นดังกล่าว เมื่อวันที่ 4 มีนาคม สหภาพยุโรปได้ตัดสินใจสั่งปรับกลุ่มบริษัท Apple  2 พันล้านดอลลาร์สหรัฐเนื่องจากละเมิดกฎหมายว่าด้วยการต่อต้านการผูกขาด หลังจากที่ไม่มีการแจ้งผู้ใช้งาน iPhone และ iPad เกี่ยวกับบริการสตรีมมิงเพลงทางเลือกที่มีราคาต่ำกว่านอกเหนือจาก App Store นาง Margrethe Vestager รองประธานคณะกรรมาธิการยุโรปหรือ EC และกรรมาธิการยุโรปดูแลปัญหาการต่อต้านการผูกขาดได้เสนอให้ Apple ยกเลิกข้อจำกัดใน App Store เพื่อค้ำประกันการปฏิบัติตามข้อกำหนดใน DMA ของ EU  นาง Margrethe Vestager เตือนว่า

“สิ่งที่สำคัญเป็นอย่างยิ่งคือต้องทำให้บริษัทอย่างเช่น Apple มีความรับผิดชอบต่อการละเมิดข้อกำหนดของสหภาพยุโรป ถ้าหากพวกเขาฉกฉวยฐานะเป็นผู้นำในตลาด เราจะค้นพบการกระทำที่ผิดกฎหมายเหล่านั้น”

ตามความเห็นของบรรดาผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยี เมื่อ DMA มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 7 มีนาคม กลุ่มบริษัทเทคโนโลยีขนาดใหญ่ เช่น Apple และ Alphabet จะถูกบังคับให้ต้องอนุญาตให้ผู้ใช้ iPhone ในยุโรปสามารถดาวน์โหลดแอปพลิเคชันนอก App Store ได้และผู้ใช้ยังไม่ถูกบังคับให้ใช้ตัวเลือกเริ่มต้นสำหรับบริการหลักๆ ซึ่งข้อกำหนดนี้ยุติการที่ผลิตภัณฑ์ Apple บังคับให้ผู้ใช้งานต้องใช้เบราว์เซอร์ Safari เป็นเบราว์เซอร์เริ่มต้น หรือผู้ที่ใช้ระบบปฏิบัติการ Android จะต้องใช้ระบบ Search  enging ของ Google ในขณะที่ทาง Microsoft ก็ไม่สามารถบังคับให้ผู้ใช้งานใช้เบราว์เซอร์ Edge ตั้งแต่เริ่มติดตั้งได้นอกจากนี้ การค้นหาข้อมูลบนอินเตอร์เน็ตก็จะเปลี่ยนไปเช่นกัน โดยผลการค้นหาผ่าน Google บางอย่างจะให้ผลลัพท์ที่แตกต่างออกไป เนื่องจาก DMA ห้ามไม่ให้บริษัทเทคโนโลยีให้ความสนใจเป็นอันดับต้นๆต่อบริการของพวกเขาเอง

ในขณะเดียวกัน ผู้ใช้งานก็มีสิทธิ์ที่จะไม่ให้ใช้ข้อมูลส่วนบุคคลเพื่อการโฆษณา โดยเฉพาะ Meta อนุญาตให้แยกบัญชี Facebook ออกจากบัญชี Instagram ดังนั้น กลุ่มบริษัทนี้จึงไม่สามารถใช้ข้อมูลของผู้ใช้งานที่รวบรวมจากทั้งสองแพลตฟอร์มนี้เพื่อเลือกส่งโฆษณาให้ผู้ใช้งานเห็นได้

นาง Margrethe Vestager รองประธานคณะกรรมาธิการยุโรปหรือ EC และกรรมาธิการยุโรปดูแลปัญหาการต่อต้านการผูกขาด (AFP)

โอกาสให้แก่บริษัทเทคโนโลยีขนาดเล็ก

นอกจากการจำกัดอำนาจที่นับวันเพิ่มมากขึ้นของกลุ่มบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่แล้ว หนึ่งในจุดเด่นที่สุดที่ DMA นำมาคือศักยภาพในการส่งเสริมการพัฒนาของบริษัทเทคโนโลยีขนาดกลางและขนาดเล็ก Christophe Carugati ผู้เชี่ยวชาญจากบริษัทที่ปรึกษา Digital Competition เผยว่า บริษัทเทคโนโลยีขนาดเล็กในยุโรปได้รับประโยชน์เป็นอย่างมากจาก DMA เนื่องจากมีทางเลือกและพื้นที่ในการพัฒนามากขึ้น นี่ยังถือเป็นหนึ่งในเป้าหมายหลักเมื่อสหภาพยุโรปจัดทำ DMA เนื่องจากในหลายปีที่ผ่านมา บริษัทเทคโนโลยีของยุโรปกำลังอ่อนแอจากการแข่งขันอย่างหนักระหว่างบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ของสหรัฐและจีน นาง Margrethe Vestager รองประธาน EC เผยว่า

“DMA นำประโยชน์มาสู่ทุกฝ่ายที่เข้าร่วมตลาดดิจิทัล เนื่องจากแนวทางของ DMA ก็คือตลาดดิจิทัลต้องเปิดกว้างเพื่อให้มีการเปลี่ยนแปลงใหม่ มีการแข่งขันและผู้บริโภคมีอิสระในการเลือกใช้บริการ”

นาง Sophie Dembinski ผู้อำนวยการฝ่ายโฆษณาของบริษัท Ecosia ที่พัฒนาเครื่องมือค้นหาข้อมูลบนอินเตอร์เน็ตซึ่งมีสำนักงานใหญ่ในประเทศเยอรมนี ประเมินว่า DMA เป็นยุทธศาสตร์ที่ถูกต้องของสหภาพยุโรป  แต่เชื่อว่า ยังเร็วเกินไปที่จะคาดการณ์ว่า จะมีการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่เกี่ยวกับส่วนแบ่งของตลาดดิจิทัล กลุ่มบริษัทเทคโนโลยีที่ถูกควบคุมโดย DMA กำลังมีแผนการทางนิตินัยเพื่อประท้วงสหภาพยุโรป ตามรายงานของ Apple การที่สหภาพยุโรปมีข้อบังคับเกี่ยวกับระบบปฏิบัติการ iOS เบราว์เซอร์ Safari และ App Store จะทำให้ผู้ใช้งานและนักพัฒนาซอฟต์แวร์มีความเสี่ยงด้านความปลอดภัยมากขึ้น เพราะแอปพลิเคชันที่ติดตั้งจากนอก App Store อาจแฮกระบบปฏิบัติการและดูดข้อมูลต่าง ๆ ทั้งบัญชีเงินฝาก บัตรเคดิตและข้อมูลส่วนบุคคล.