(VOVworld) – วันที่ 26 พฤษภาคม นาย เบนิกโน อากิโนที่สาม ประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ได้เตือนว่า การที่จีนจงใจติดตั้งแท่นขุดเจาะไหหยาง 981 ในเขตเศรษฐกิจจำเพาะและไหล่ทวีปของเวียดนามโดยไม่สนใจต่อคำประท้วงของเวียดนามและประชาคมระหว่างประเทศได้แสดงให้เห็นว่า จีนอาจจะมีการกระทำเช่นนี้อีกเพื่อสร้างความไร้เสถียรภาพในภูมิภาค ในการให้สัมภาษณ์หนังสือพิมพ์ Financial Times ของอังกฤษ ประธานาธิบดีอากิโนเผยว่า จีนกำลังสร้างท่าทีที่อันตรายมาก ซึ่งอาจจะไม่สามารถควบคุมได้ จนส่งผลเสียต่อความสัมพันธ์ทางการทูตและอาจจะกลายเป็นการปะทะ ประธานาธิบดีอากิโนเผยว่า ตนได้รับรายงานเกี่ยวกับการรุกล้ำของเรือสำรวจจีนในบริเวณใกล้ชายฝั่งของฟิลิปปินส์ในทะเลตะวันออกเมื่อเร็วๆนี้และให้ข้อสังเกตุว่า การกระทำที่อุกอาจดังกล่าวของจีนในเขตเศรษฐกิจจำเพาะและไหล่ทวีปของเวียดนามอาจจะเกิดขึ้นกับประเทศฟิลิปปินส์ก็ได้และเรียกร้องให้จีนยุติการกระทำเพียงฝ่ายเดียวที่ละเมิดแถลงการณ์เกี่ยวกับการปฏิบัติของทุกฝ่ายในทะเลตะวันออกหรือดีโอซีปี 2002 ที่จีนเป็นภาคี ตลอดจนเรียกร้องให้บรรดาสมาชิกอาเซียนแสดงออกอย่างเข้มแข็งและชัดเจนมากขึ้นเกี่ยวกับวิธีแก้ไขการพิพาทตามกฎหมายสากล

ในขณะเดียวกัน นักวิเคราะห์ต่างประเทศได้ยืนยันว่า การติดตั้งแท่นขุดเจาะดังกล่าวของจีนเป็นก้าวเดินที่ผิดพลาด ทำให้ชื่อเสียงของจีนบนเวทีโลกตกต่ำลง เมื่อเร็วๆนี้ หนังสือพิมพ์ “ไปรษณีย์หวาหนานเชิ้นป้าว”ของฮ่องกงได้ลงบทความ “ความโอหังที่อันตรายของจีนในทะเลตะวันออก” ของนักวิเคราะห์ที่มีชื่อเสียง Philip Bowring ที่ย้ำว่า ปฏิกิริยาของจีนกับประเทศเพื่อนบ้านในทะเลตะวันออกเป็นการก้าวร้าวและโอหัง การที่จีนเมินเฉยหลักฐานทางประวัติศาสตร์และเพิ่มการกระทำที่อุกอาจในทะเลตะวันออกก็เพื่อประกาศอธิปไตยที่ไม่มีข้อเท็จจริงรองรับเกี่ยวกับเส้นประ 9 เส้นที่ครอบคลุมทะเลตะวันออกเกือบทั้งหมด สถานีวิทยุฮ่องกงก็ประเมินว่า ในด้านยุทธศาสตร์ จากการติดตั้งแท่นขุดเจาะไหหยาง 981 ในทะเลตะวันออก จีนอาจจะต้องเสียชื่อเสียงเพราะแสดงออกถึงพฤติกรรมที่ไม่สนใจต่อกฎระเบียบและกฎหมายสากลอย่างโจ่งแจ้ง ส่วนหนังสือพิมพ์ The National Interest ของสหรัฐก็ลงบทวิเคราะห์ของนาย Brad Glosserman ที่ถือว่า ชื่อเสียงของจีนได้ตกต่ำลงเป็นอย่างมากเมื่อถูกถือว่าเป็นฝ่ายยั่วยุและสร้างความไร้เสถียรภาพในภูมิภาค./.