Hôm nay (15/12), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính lên đường tham dự Hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) - Nhật Bản tại thủ đô Tokyo (Nhật Bản) và tiến hành hoạt động song phương tại Nhật. Chuyến công tác (từ 15-18/12) không chỉ khẳng định vai trò, đóng góp quan trọng của Việt Nam cho quan hệ ASEAN-Nhật Bản mà còn là cơ hội thúc đẩy hơn nữa quan hệ Việt Nam-Nhật Bản trong khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện mới được xác lập.
Hội nghị cấp cao ASEAN-Nhật Bản kỷ niệm 50 năm (1973-2023) thiết lập quan hệ hợp tác giữa hai bên diễn ra từ 16-18/12 tại Tokyo (Nhật Bản). Trong suốt những giai đoạn hợp tác đang ngày càng đi vào chiều sâu chiến lược giữa hai bên trong nhiều năm qua, Việt Nam có những đóng góp quan trọng, dựa trên nền tảng là mối quan hệ phát triển tốt đẹp giữa Việt Nam và Nhật Bản.
Đóng góp quan trọng của Việt Nam cho quan hệ ASEAN-Nhật Bản
Đề cập đến vị trí và vai trò của Việt Nam trong hợp tác ASEAN-Nhật Bản, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam, Yamada Takio, nhấn mạnh đối với Nhật Bản, Việt Nam là quốc gia “rất quan trọng” trong ASEAN, đóng vai trò trung tâm trong việc thúc đẩy hợp tác khu vực và định hình động lực khu vực. Đại sứ nêu ví dụ về đầu tư, khi theo khảo sát đầu năm nay của Tổ chức xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO), tỷ lệ các công ty Nhật Bản sẵn sàng mở rộng hoạt động đầu tư tại Việt Nam cao nhất trong các nước ASEAN.
 Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Yamada Takio tiễn Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Sân bay quốc tế Nội Bài - Ảnh: Dương Giang/TTXVN |
Chung quan điểm đó, Đại sứ Nhật Bản tại ASEAN, Kiya Masahiko, đánh giá quan hệ hợp tác Việt Nam-Nhật Bản đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quan hệ ASEAN-Nhật Bản và duy trì không gian hợp tác tích cực trong toàn bộ khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương: “Việt Nam là một trong những quốc gia chủ chốt của ASEAN, nằm trên tuyến đường biển quan trọng kết nối Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, có vai trò lớn trong duy trì an ninh, an toàn, tự do hàng hải trong khu vực. Với Nhật Bản, Việt Nam là đối tác rất quan trọng, không chỉ về an ninh mà còn về kinh tế, về tất cả các lĩnh vực. Mối quan hệ này đang ngày càng phát triển và không chỉ quan trọng với Việt Nam, Nhật Bản mà còn quan trọng với ASEAN, với khu vực Ấn Độ Dương- Thái Bình Dương và rộng lớn hơn, trong duy trì hòa bình, an ninh và ổn định”.
Chia sẻ về đóng góp của Việt Nam cho quan hệ ASEAN-Nhật Bản, Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản, Phạm Quang Hiệu cho biết khi Nhật Bản đưa ra đề xuất tổ chức Hội nghị Cấp cao Kỷ niệm và thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN - Nhật Bản trong năm nay, Việt Nam sớm ủng hộ và luôn tham gia đóng góp tích cực, kịp thời để cụ thể hóa những đề xuất này, bảo đảm đúng lộ trình mà ASEAN-Nhật Bản đã đề ra từ đầu năm.
Ngoài ra, một trong những đóng góp nổi bật nhất của Việt Nam trong thúc đẩy quan hệ ASEAN-Nhật Bản những năm qua là việc Việt Nam đảm nhiệm thành công vai trò điều phối quan hệ ASEAN-Nhật Bản giai đoạn 2018-2021, với những khó khăn, thách thức chưa từng có do đại dịch Covid-19. Sự điều phối của Việt Nam đã mang lại lợi ích thực chất cho hai bên, với việc Nhật Bản đóng góp khoản hỗ trợ 50 triệu USD thành lập Trung tâm ASEAN ứng phó các tình huống y tế khẩn cấp và dịch bệnh mới nổi (ACPHEED), được công bố vào năm 2020, cũng đúng là năm Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN.
Thúc đẩy hợp tác Việt-Nhật trong khuôn khổ quan hệ mới
Bên cạnh việc thúc đẩy hơn nữa quan hệ ASEAN-Nhật Bản, chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tiếp tục là một mốc mới trong quan hệ Việt Nam-Nhật Bản. Chuyến công tác diễn ra chưa đầy 1 tháng sau sự kiện hai nước nâng cấp quan hệ lên “Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình và phồn vinh tại châu Á và trên thế giới”, nhân chuyến thăm Nhật Bản (27-30/11) của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng.
 Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản Phạm Quang Hiệu - Ảnh: Tuấn Anh |
Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản, Phạm Quang Hiệu, cho rằng trong bối cảnh dư âm của sự kiện vẫn còn sống động, chuyến công tác Nhật Bản lần này của Thủ tướng Phạm Minh Chính được kỳ vọng tạo ra động lực mạnh mẽ hơn nữa, giúp hai nước sớm cụ thể hóa được những ưu tiên hợp tác chiến lược mới: “Chuyến thăm Nhật Bản và dự Hội nghị cấp cao ASEAN - Nhật Bản của Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ góp phần quan trọng vào thành công chung của Hội nghị, đồng thời thúc đẩy hơn nữa quan hệ Việt Nam - Nhật Bản trong khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện mới vừa được xác lập. Đồng thời, chuyến thăm được kỳ vọng sẽ tiếp tục tạo động lực mạnh mẽ cho việc tăng cường hơn nữa hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư, lao động, đưa quan hệ hai nước ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả”.
Theo Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam, Yamada Takio, trong khuôn khổ chuyến thăm lần này của Thủ tướng Phạm Minh Chính, hai nước sẽ tổ chức Hội đàm cấp Thủ tướng đầu tiên sau khi nâng cấp quan hệ song phương, trong đó lãnh đạo cấp cao hai nước sẽ trao đổi các phương hướng cụ thể để tăng cường hợp tác trên tất cả các lĩnh vực trong khuôn khổ quan hệ mới.
Đại sứ Yamada Takio đánh giá quan hệ đối tác mới bao trùm tất cả các nội dung hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản một cách toàn diện, trong tất cả các lĩnh vực, như: thương mại, đầu tư, đổi mới sáng tạo, Cộng đồng phát thải ròng bằng 0 châu Á (AZEC) hoặc an ninh quốc phòng, liên kết trong chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở (FOIP), giao lưu nhân dân, giao lưu văn hóa, phối hợp trên các diễn đàn khu vực và quốc tế. Đại sứ Yamada Takio khẳng định quan hệ hai nước hiện nay không chỉ dừng lại ở mức độ song phương mà còn phát triển mạnh mẽ, cùng đóng góp cho hòa bình và phồn vinh của khu vực và thế giới.