อาชีพตีเหล็กของชนเผ่าหนุ่งอานที่จังหวัดกาวบั่ง

To Tuan-VOV5
Chia sẻ
(VOVWORLD) -ฟุกเเซนเป็นตำบลเขตเขาที่อำเภอกว๋างเอียน จังหวัดกาวบั่ง เป็นที่ตั้งชุมชนของชนเผ่าหนุ่ง420ครอบครัวรวมประชากรประมาณ2พันคน ซึ่งแบ่งเป็นหลายสาขาย่อยคือ หนุ่งอาน หนุ่งอิน หนุ่งลอย เป็นต้น แต่ยังมีคลังวัฒนธรรมพื้นบ้านที่หลากหลายยาวนาน โดยเฉพาะมีอาชีพตีเหล็กที่ขึ้นชื่อทั่วประเทศ


อาชีพตีเหล็กของชนเผ่าหนุ่งอานที่จังหวัดกาวบั่ง - ảnh 1

ถ้าหากเดินทางไปตามทางหลวงหมายเลข3ช่วงห่างจากเมืองกาวบั่งประมาณ30กิโลเมตรก็จะสามารถสังเกตุเห็นหมู่บ้านตีเหล็กฟุกเเซน กว๋างเอียน เพราะเสียงตีเหล็กได้ดังขึ้นอย่างสม่ำเสมอกังวาลไปทั่วป่า  ฟุกแซนเป็นหมู่บ้านศิลปาชีพที่มีประวัติศาสตร์การพัฒนากว่า200ปี โดยตอนแรกนั้นประกอบอาชีพตีเหล็กเพื่อผลิตเครื่องมือเกษตรใช้กันเองในชุมชนเท่านั้น แต่เนื่องจากมีฝีมือดี ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตมีคุณภาพจึงเป็นที่รู้จักมากขึ้นในท้องถิ่นและเป็นที่นิยมของลูกค้าในทั่วประเทศ โดยผลิตภัณฑ์หลักๆของหมู่บ้านฟุกเเซนเช่น มีด กรรไกร อุปกรณ์การเกษตร ได้รับการจำหน่ายในจังหวัดต่างๆทางภาคเหนือและเขตเตยเงวียน นายเลืองวันเกื่อง ช่างตีเหล็กฝีมือดีคนหนึ่งของหมู่บ้านเผยว่า ครอบครัวของเขาประกอบอาชีพตีเหล็กมาหลายรุ่นและปัจจุบันสามพี่น้องของเขายังคงสืบทอดประกอบอาชีพนี้อยู่

“สามพี่น้องเราแบ่งกะกันทำงาน เพราะการผลิตนั้นต้องใช้แรงงานสองคน อย่างทำมีดแต่ละรอบผลิตได้4เล่ม ส่วนอุปกรณ์เกษตรอื่นๆต้องใช้เวลาทำอย่างน้อย4ชั่วโมง วันหนึ่งเราผลิตเครื่องมือเกษตรได้13-15อัน

นายเกื่องบอกว่า กว่าที่จะผลิตมีด1เล่มที่แหลมคมมีคุณภาพดี ชนเผ่าหนุ่งก็มีเคล็ดลับในการผลิตโดยเริ่มจากการเลือกวัตถุดิบคือแผ่นแหนบรถยนต์ที่เป็นเหล็กชนิดพิเศษเรียกว่า เหล็กสปริง ที่ต้องหาซื้อจากอู่รถเก่าจากจังหวัดหวิงฟุก ส่วนถ่านที่ใช้ในในเตาเผาเหล็กนั้นโดยปกติจะใช้ถ้านหินที่ให้อุณหภูมิสูงแต่ที่หมู่บ้านฟุกเเซนใช้ถ่านไม้จากต้นไม้ในวงศ์โพเขาซึ่งช่วยรักษาความร้อนได้ดีและจะช่วยให้สีเหล็กที่ออกมามีเอกลักษณ์เฉพาะไม่เหมือนเผาด้วยถ่านหิน นอกจากนั้นเพื่อรักษาอุณหภูมิให้สม่ำเสมอ เตาเผาเหล็กต้องทำจากหิน ผสมแกลบและฟาง ส่วนเทคนิกในการตีเหล็กเพื่อที่จะได้มีดที่คมต้องอาศัยฝีมือและประสบการณ์ของช่างตีเหล็ก นายหงอกวันกิม ช่างตีเหล็กฝีมือดีคนหนึ่งของหมู่บ้านเผยว่า ต้องให้ความสำคัญตั้งแต่การเลือกวัตถุดิบ ประสบการณ์ในการตีและการประเมินผลการทำด้วยสายตา 

"นำเหล็กไปเผาไฟให้แดงพอดีแล้วนำออกมาให้คนสามคนใช้พะเนินตีจนได้รูปที่ต้องการ ต้องอาศัยการสังเกตุด้วยตาในการเผาเหล็กถ้าเผาแดงเกินจะทำให้มีดไม่แข็งไม่คม"

จนถึงปัจจุบัน ตำบลฟุกเเซนมีชุมชน6จากทั้งหมด10แห่งที่ประกอบอาชีพตีเหล็กรวมโรงตีเหล็ก157แห่ง สร้างงานให้แก่แรงงานกว่า300คนในท้องถิ่นพร้อมมีรายได้เฉลี่ย5ล้านด่งต่อคนต่อเดือน มีส่วนร่วมยกระดับคุณภาพชีวิตของชาวบ้านในท้องถิ่น อาชีพตีเหล็กฟุกแซนมีจุดเด่นที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตั้งแต่โครงสร้างเตาเผา เทคนิกการเผา การใช้ค้อนตีจนเนื้อเหล็กเรียบเป็นมันเพื่อให้เนื้อเหล็กเหนียวแน่นคมบาง ซึ่งอาจกล่าวได้ว่าฟุกเเซนเป็นหนึ่งในหมู่บ้านศิลปาชีพโบราณที่เป็นเอกลักษณ์โดดเด่นที่สุดของจังหวัดกาวบั่งจนมีชื่อเสียงที่ดึงดูดความสนใจของนักท่องเที่ยว โดยแต่ละปีมีนักท่องเที่ยวจำนวนมากมาเที่ยวหมู่บ้านแห่งนี้และช่วยสร้างรายได้เสริมให้แก่ชาวบ้านจากการบริการการท่องเที่ยวชุมชนอีกด้วย 

ด้วยความหมายทั้งด้านประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมที่สำคัญในชีวิตชุมชนชนเผ่าหนุ่งอาน เมื่อวันที่29มกราคมปี2019กระทรวงวัฒนธรรมกีฬาและการท่องเที่ยวเวียดนามได้มีมติรับรองอาชีพตีเหล็กของชนเผ่าหนุ่งอานที่หมู่บ้านฟุกแซนเป็นมรดกวัฒนธรรมนามธรรมแห่งชาติ.                         

คำติชม