Nghe âm thanh bài viết tại đây:
Có thể thấy vai diễn “Hồ Nguyệt Cô hóa cáo” của NSND Minh Gái đã để lại dấu ấn đậm nét trong lòng công chúng yêu nghệ thuật tuổng cổ. Đó là sự hóa thân, sự nhập tâm rất riêng có của người nghệ sĩ. Chị không chỉ được biết đến với vai “Hồ Nguyệt Cô hóa cáo” mà còn được công chúng yêu nghệ thuật Tuồng biết đến với những vai diễn trong các vở Tuồng truyền thống, Tuồng lịch sử khác nữa.
 NSND Minh Gái - Ảnh: Tạp chí sân khấu |
“Hồ Nguyệt Cô hóa cáo” là trích đoạn Tuồng cổ mẫu mực, đã được nhiều thế hệ nghệ sĩ thể hiện. Nhưng theo ông Phạm Ngọc Tuấn- Giám đốc Nhà hát Tuồng Việt Nam thì NSND Minh Gái là người đảm nhận thành công nhất, ấn tượng nhất. Bản thân ông đã từng được xem rất nhiều nghệ sĩ, nghệ nhân đóng vai này, kể cả các bậc thầy trong nghệ thuật Tuồng. Riêng với NSND Minh Gái, đó là sự hòa quyện của nhiều yếu tố như: kĩ thuật, nghệ thuật biểu diễn, cái duyên sân khấu và sự hấp dẫn của chị khi thể hiện vai diễn này trước công chúng.
Là người đóng đôi với NSND Minh Gái trong nhiều vở diễn, trong đó có vai Tiết Giao trong trích đoạn “Hồ Nguyệt Cô hóa cáo” nên nghệ sĩ Phạm Ngọc Tuấn thấu hiểu lao động nhọc nhằn của người biểu diễn: "Nghệ sĩ ngoài việc tiếp thu kĩ năng biểu diễn của các thầy, bà truyền lại cho vai diễn về kĩ thuật biểu diễn, cái hồn của nhân vật, chất liệu của nhân vật … nhưng NSND Minh gái lại có cái riêng. Cái duyên riêng đó được khẳng định trên sân khấu, thể hiện cho công chúng và các bạn nghề xem với một sự thăng hoa đặc biệt. Nó là năng khiếu bẩm sinh và bản năng của mỗi người nghệ sĩ."
NSND Mẫn Thu, người truyền dạy trích đoạn “Hồ Nguyệt Cô” hóa cáo cho NSND Minh Gái cũng khẳng định: Chị đã đặt tình cảm của mình vào nhân vật, đồng thời sáng tạo ra cách diễn riêng của mình, đầy tính thuyết phục với cả giới chuyên môn: "Trời sinh ra để NSND Minh Gái làm trích đoạn “Hồ Nguyệt Cô hóa cáo”. Từ ánh mắt cho đến lời hát, vũ đạo, thể hiện con mắt khi Hồ Nguyệt CÔ đang là một người con gái xinh đẹp, giỏi giang, để mất viên ngọc thì anh phải trở về kiếp cáo. Ánh mắt của con cáo khác ánh mắt con người. Tiếng nói cũng khác, động tác cũng khác. Từ móng vuốt của con hồ ly xuất hiện, ngón tay của anh co lại như thế nào. Từ bàn tay búp măng đẹp đẽ của người con gái jhi trở thành con hồ ly, móng vuốt của hồ ly thò dần ra và co quắp lại… NSND Minh Gái thể hiện điều đó tuyệt vời."
Không chỉ đóng đinh trong vai “Hồ Nguyệt Cô”, NSND Minh Gái còn là gương mặt tiêu biểu khi đảm nhận các vai diễn trong những vở tuồng truyền thống như: “Đào Tam Xuân đề cờ”, “Mai Xuân” trong vở Triệu Đình Long cứu chúa; hay như các vở Tuồng lịch sử: Chu Văn An, Huyền Trân công chúa; Người thiếu phụ Nam Xương…
NSUT Kiều Oanh, đồng nghiệp của NSND Minh Gái tại Nhà hát Tuồng Việt Nam rất ấn tượng với vai Huyền Trân công chúa, đã đem lại cho NSND Minh Gái huy chương vàng tại Liên hoan sân khấu chuyên nghiệp: "Đây là vai rất khó diễn. Khi chị Minh Gái vào vai diễn này, chị đã lột tả được nỗi đau, hi sinh của người con gái để đổi lại sự hòa bình cho đất nước. Điểm chính của vai diễn ấy là nỗi đau nội tâm chứ không phải là múa nhiều. Trong tuồng có những vai dùng vũ đạo, cũng có những vai dùng nội tâm là chính, kết hợp với những câu hát. Và những câu hát của chị rất hay."
Tận tâm và sáng tạo, đó chính là điều NSND Minh Gái luôn tâm huyết với những vai diễn của mình. Nhiều bạn bè và người thân gọi nữ nghệ sĩ là “người đàn bà ngây thơ”, mọi tâm tư và tình cảm dành cho tuồng cũng là điều dễ hiểu.