Việt Nam là quốc gia nông nghiệp và nông nghiệp là ngành sản xuất chủ lực, ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam. Trước yêu cầu phát triển bền vững, thân thiện với môi trường và hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp là bước đi tất yếu của Việt Nam.
Nghe âm thanh tại đây:
Kinh tế nông nghiệp tuần hoàn là mô hình sản xuất khép kín, tận dụng tối đa tài nguyên và tái chế phụ phẩm, không chỉ giúp tiết giảm chi phí mà còn tăng năng suất, cải thiện chất lượng sản phẩm và bảo vệ môi trường. Kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp là cơ hội để Việt Nam phát triển nền kinh tế tăng trưởng xanh.
 Ảnh minh hoạ: vneconomy.vn |
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đào Thế Anh, nguyên Phó Giám đốc Viện khoa học nông nghiệp, nhấn mạnh: "Kinh tế nông nghiệp tuần hoàn cho phép đa dạng hóa các sản phẩm. Kinh tế nông nghiệp tuần hoàn mang lại nhiều lợi ích, bên cạnh kinh tế còn có lợi ích về môi trường, bảo tồn, sử dụng hiệu quả tài nguyên, giảm phát thải khí nhà kính. Kinh tế tuần hoàn là một trong những giải pháp quan trọng để phát triển nông nghiệp bền vững."
Nông nghiệp Việt Nam có lợi thế chuyển sang kinh tế tuần hoàn vì mục tiêu nông nghiệp xanh.
 Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, phân tích. |
Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, phân tích: "Việt Nam là quốc gia có lợi thế về phụ phẩm nông nghiệp, nhất là rơm rạ, vỏ cà phê, bã mía, vỏ trấu. chất thải chăn nuôi… đều là phụ phẩm của nông nghiệp tuần hoàn. Đặc biệt, chương trình quốc gia mỗi xã một sản phẩm (OCOP), bà con tận dụng tất cả vật liệu, tài nguyên địa phương để phát triển sản phẩm, trong đó có sản phẩm trong mô hình nông nghiệp tuần hoàn. Chăn nuôi là đầu vào của trồng trọt hoặc trồng trọt là đầu vào của chăn nuôi, rồi phát thải lại là đầu vào của trồng trọt, tích hợp không chỉ trong lĩnh vực nông nghiệp mà tích hợp cả trong du lịch nông thôn."
Để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp, Việt Nam triển khai các giải pháp tổng thể từ chính sách, công nghệ đến liên kết chuỗi cung ứng và thay đổi nhận thức. Cụ thể, hoàn thiện chính sách hỗ trợ, khuyến khích đầu tư công nghệ xử lý phụ phẩm và tái chế tài nguyên; áp dụng công nghệ sinh học, công nghệ số để tối ưu hóa sản xuất và xử lý chất thải; xây dựng chuỗi cung ứng bền vững, kết nối doanh nghiệp và nông dân; đẩy mạnh hợp tác quốc tế, học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia tiên tiến.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Đề án phát triển khoa học công nghệ và ứng dụng với kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp đến năm 2030. Cụ thể, trong trồng trọt, 50% phụ phẩm được xử lý và tái chế, tái sử dụng, trong đó 80% rơm rạ được thu gom và tái sử dụng; 60% hộ gia đình và 100% trang trại áp dụng các công nghệ và kỹ thuật xử lý chất thải chăn nuôi và được tái sử dụng…
Ông Nguyễn Trí Ngọc, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam, chia sẻ: "Kinh tế tuần hoàn là tất yếu. Vai trò của khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo rát quan trọng đối với kinh tế tuần hoàn nông nghiệp. Đúc rút, xây dựng những tiêu chuẩn kỹ thuật để hoàn thiện bộ tiêu chí kinh tế tuần hoàn nông nghiệp sao cho hiệu quả.
Thực tế, các mô hình kinh tế nông nghiệp tuần hoàn đã giúp giảm chi phí đầu vào, đồng thời nâng cao giá trị đầu ra thông qua việc tạo ra sản phẩm an toàn, thân thiện với môi trường.
Anh hùng Lao động Trần Mạnh Báo, Chủ tịch Hiệp hội thương mại giống cây trồng Việt Nam, Chủ tịch Tập đoàn ThaiBinh Seed, cho biết: "Thay vì chỉ xuất khẩu gạo thô, chúng tôi tập trung phát triển các dòng sản phẩm cao cấp từ gạo, như: gạo dinh dưỡng, gạo hữu cơ, bánh, sữa gạo... Chúng tôi chọn giống lúa năng xuất cao 10 tấn/ha, thích ứng với biến đổi khí hậu, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật dùng rất ít phù hợp với sản xuất hữu cơ, bảo vệ môi trường. Trấu của lúa gạo tái sử dụng làm phân bón cho lúa. Xây dựng hạ tầng, vùng sản xuất để hạn chế sử dụng tài nguyên. Xây dựng mô hình khép kín, từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ."
Kinh tế nông nghiệp tuần hoàn không chỉ mang đến lợi ích kinh tế, nâng cao thu nhập cho nông dân, mà còn góp phần bảo vệ hệ sinh thái và xây dựng nền nông nghiệp hiện đại. Việt Nam đang đẩy mạnh phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp, tăng cường học hỏi kinh nghiệm và hợp tác quốc tế, để nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo giá trị gia tăng bền vững cho các sản phẩm của ngành nông nghiệp.