Tỉnh Thái Nguyên đang đầu tư mạnh mẽ vào việc nâng cao chất lượng, chuẩn hóa quy trình canh tác theo hướng hữu cơ, VietGAP và GlobalGAP. Ảnh: VOV

Thái Nguyên hiện là tỉnh có diện tích, năng suất, sản lượng, giá trị thu nhập từ cây chè lớn nhất toàn quốc. Sau khi sáp nhập đơn vị hành chính (tỉnh Thái Nguyên và tỉnh Bắc Kạn trước đây), tỉnh có gần 24 nghìn ha trồng chè. Trong đó, diện tích chè cho sản phẩm gần 23 nghìn ha, năng suất sản lượng bình quân đạt gần 180 tạ/ha. Tỉnh đã phát triển được 207 sản phẩm từ chè đạt chứng nhận Chương trình mỗi xã 1 sản phẩm (OCOP) từ 3 đến 5 sao. Với nhiều cơ chế chính sách hỗ trợ hiệu quả, giá trị sản phẩm chè của tỉnh tính riêng 6 tháng đầu năm 2025 đã đạt trên 14,5 nghìn tỷ đồng (hơn 550 triệu USD).

Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2025, diện tích chè đạt 23.500 ha, sản lượng chè búp tươi 273 nghìn tấn. Đặc biệt, giá trị sản phẩm trên 1 ha đất trồng chè đạt 350 triệu đồng (hơn 13,2 nghìn USD). Xa hơn, giai đoạn 2025 – 2030, Thái Nguyên phấn đấu cán mốc 1 tỷ USD và chè Thái Nguyên trở thành sản phẩm chiến lược trong xuất khẩu nông sản Việt Nam.

Đến hết năm 2030, tỉnh đặt mục tiêu 70% diện tích chè đạt tiêu chuẩn VietGAP hữu cơ, phát triển diện tích đạt khoảng 24.500 ha, sản lượng chè búp tươi lên đến 300.000 tấn, mở rộng các thị trường xuất khẩu, đặc biệt là các thị trường khắt khe, như: châu Âu, Nhật Bản, Mỹ.

Đảm bảo chất lượng các sản phẩm chè đạt tiêu chuẩn OCOP, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, đặc biệt là thương mại điện tử, sẽ giúp cho ngành chè Thái Nguyên đạt một tỷ USD. Ảnh: VOV

Để hiện thực hóa khát vọng tỷ đô, tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Nghị quyết số 11-NQ/TU ngày 03/02/2025 về phát triển ngành chè Thái Nguyên giai đoạn 2025-2030 và quyết định đầu tư hơn 500 tỷ đồng (gần 19.000 USD) để hỗ trợ phát triển ngành chè trong giai đoạn này. Đây là một "cú hích" quan trọng, tạo động lực cho ngành chè phát triển bền vững và hiệu quả.

Ông Nguyễn Tá, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Thái Nguyên, khẳng định: "Thái Nguyên có chính sách rất toàn diện, từ khâu trồng, chăm sóc, chế biến nâng cao giá trị sản phẩm bằng thương hiệu OCOP cho đến thị trường xúc tiến thương mại, đầu ra cho sản phẩm trong 34 tỉnh thành và giới thiệu ra cả thị trường thế giới. Đây có thể là 1 trong những chính sách toàn diện, có thể nói là chưa có địa phương nào có được chính sách đột phá về phát triển ngành chè như tỉnh Thái Nguyên".

Các nội dung hỗ trợ trọng tâm theo Nghị quyết số 11 bao gồm: đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng các giống mới, có năng suất cao và chất lượng tốt hơn; ứng dụng công nghệ tiên tiến để chế biến các sản phẩm chè cao cấp, mang lại giá trị gia tăng cao; tăng cường liên kết giữa các nông hộ, hợp tác xã (HTX) và doanh nghiệp để tạo ra chuỗi giá trị khép kín từ sản xuất đến tiêu thụ; đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; đầu tư vào cơ sở hạ tầng sản xuất. Các chính sách cũng tập trung hỗ trợ trồng chè, chứng nhận đạt tiêu chuẩn thực hành sản xuất nông nghiệp tốt VietGAP, sản xuất đạt tiêu chuẩn hữu cơ, xây dựng chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng, cấp mã số vùng trồng, áp dụng hệ thống tưới nước tiết kiệm, thông minh, và phát triển du lịch cộng đồng sinh thái gắn với vùng trồng chè.

Tỉnh Thái Nguyên xây dựng các tour du lịch chuyên đề về chè, thu hút du khách trực tiếp tham gia trải nghiệm các hoạt động đặc trưng của vùng trà. Ảnh: VOV

Cùng với sự hỗ trợ từ tỉnh, người làm chè Thái Nguyên cũng đang tích cực đổi mới tư duy và phương thức sản xuất. Nhiều doanh nghiệp, HTX chọn hướng đi hữu cơ để phát triển bền vững, nhằm tăng giá trị sản phẩm và tiếp cận thị trường cao cấp hơn, với giá bán có thể tăng từ 30-40% so với trước đây. Tại vùng đất Tân Cương đệ nhất danh trà, HTX chè Hảo Đạt là một ví dụ điển hình. Bà Đào Thanh Hảo, Giám đốc HTX chè Hảo Đạt, chia sẻ về sự thay đổi trong tư duy làm chè: "Trước kia bà con làm theo cách truyền thống, nhưng bây giờ làm theo khoa học. Cũng muốn phát triển mở rộng thương hiệu, nhất là nói đến chè Tân Cương, nó là sản phẩm đặc sắc. Chúng tôi làm theo khoa học, đổi mới, sáng tạo. Mong muốn của tỉnh là đưa cây chè lên thành cây trồng tỷ đô. Do đó, chúng tôi sẽ đổi mới về cách chăm sóc, tư duy, để sản phẩm chè không phải chỉ để thưởng thức mà còn mang lại nhiều sản phẩm khác, ví dụ như chè matcha hoặc mỹ phẩm chiết xuất từ chè có giá trị".

Việc áp dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số cũng được đẩy mạnh. Người dân địa phương mong muốn đưa cây chè trở thành động lực làm giàu. Cùng với đó, các hợp tác xã và doanh nghiệp chè trong tỉnh đang ngày càng chú trọng phát triển sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Bà Nguyễn Thị Hải, Giám đốc HTX Chè La Bằng, xã La Bằng, chia sẻ: "Những năm trước đây, sản phẩm mới chỉ đạt OCOP 4 sao, nhưng giá trị của chứng nhận này đã lan tỏa và được người tiêu dùng đón nhận rất tốt. HTX sẽ cố gắng để sản phẩm đạt OCOP 5 sao, đây là cơ hội để chè La Bằng vươn ra thế giới".

Sự đồng hành của cơ quan Nhà nước trong hỗ trợ, kết nối từ sản xuất đến tiêu thụ, cùng với việc hợp lực từ các nguồn hỗ trợ khác, đang tạo thêm nguồn lực quan trọng để các doanh nghiệp, hợp tác xã và người làm chè Thái Nguyên hiện thực hóa mong muốn nâng tầm giá trị cây chè. Cây chè và sản phẩm từ cây chè của Thái Nguyên không chỉ phát triển mạnh mẽ trong nước mà còn vươn ra thế giới, trở thành một thương hiệu uy tín, mang lại giá trị kinh tế bền vững, tạo ra những đóng góp quan trọng cho tỉnh Thái Nguyên trong quá trình hiện thực hóa các mục tiêu phát triển. Vùng đất nhiều tiềm năng đã và đang chạm tới giấc mơ về cây chè tỷ đô trong tương lai không xa.