Chính phủ Việt Nam hiện nay đang có những chính sách hỗ trợ lớn để phát huy hơn nữa nguồn lực, tiềm năng của cộng đồng trí thức ở cả trong và ngoài nước. Tuy nhiên, để xây dựng một đội ngũ trí thứ lớn mạnh thì cần quan tâm nhiều hơn đến đội ngũ trí thức trẻ, đăc biệt là những người đang học tập, nghiên cứu ở nước ngoài. Bởi đây, chính là nguồn lực tiềm năng tham gia phát triển đất nước. Phóng viên Đài Tiếng nói Việt Nam phỏng vấn Tiến sĩ Phạm Hải Định, Phó Viện trưởng Viện Công nghệ Việt - Hàn, Trường Đại học Công nghệ thành phố Hồ Chí Minh (HUTECH).

Nghe âm thanh phỏng vấn tại đây:

Tiến sĩ Phạm Hải Định: Chất xám (trí tuệ) của Việt Nam thật sự chất lượng. Dựa trên kinh nghiệm sống và học tập ở nước ngoài nhiều năm, tôi thấy người Việt mình ở đâu cũng giỏi. Vấn đề hiện nay là chính phủ quan tâm làm thế nào để kéo họ trở về yên tâm làm việc phục vụ đất nước, tránh tình trạng như mọi người vẫn nói là chảy máu chất xám ra nước ngoài. Tuy nhiên, chúng ta đều thấy,  khoa học công nghệ hiện đại đang đến từ các nước đang phát triển.

Tiến sĩ Phạm Hải Định, Phó Viện Trưởng Viện Công nghệ Việt - Hàn, Đại học Công nghệ thành phố Hồ Chí Minh ( HUTECH) - Ảnh HuTech

Phải có những người đủ trình độ mới có thể tiếp nhận, chuyển giao và mang những tri thức đó về Việt Nam. Với sự phát triển rất nhanh hiện nay, Việt Nam có một lực lượng đông đảo tri thức sống học tập, làm việc và nhiều người rất thành đạt ở nước ngoài. Đây đang thật sự là à nguồn lực quan trọng cho sự phát triển ở Việt Nam. Chuyển đổi số, công nghệ số, y tế, thực phẩm…chúng ta rất cần những người mang kiến thức, công nghệ tiên tiến từ nước ngoài về. Cần có chính sách đúng đắn, cụ thể hơn thậm chí định hướng cho việc hỗ trợ người giỏi ra nước ngoài lĩnh hội kiến thứcrồi trở về phục vụ đất nước.

PV: Vâng, về điều này ông đánh giá như thế nào về công tác mời gọi nguồn lực kiều bào của Chính phủ cũng như phát huy vai trò cầu nối của họ với thế giới?

Tiến sĩ Phạm Hải Định: Tôi thấy, nhà nước đang có chính sách rất tốt trong việc thu hút người tài trở về đầu tư và làm việc. Đây là những cơ hội vàng cho các trí thức trẻ, có kinh nghiệm đang làm việc ở nước ngoài về nước. Tôi đang thấy có một sự chuyển biến rất tích cực, như việc như việc mở các trung tâm đổi mới sáng tạo các trung tâm khoa học, Công viên khoa học để cho tất cả các nhà đầu tư, nguồn lực trí thức, kỹ sư công nghệ có môi trường để họ có thể phát triển được kỹ năng của họ, hay việc tạo điều kiện cho các start-up trẻ trở về lập nghiệp.

Diễn đàn trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu 2020- Ảnh VOV5

Tôi muốn góp ý cụ thể với chính phủ là cần hơn nữa những kỹ năng ứng dụng được vào dây chuyên công nghệ, trong hoạt động sản xuất. Kiến thức chưa đủ mà phải tăng cường sử dụng  kỹ năng về công nghệ. Cùng với đó, chúng ta cần quan tâm và đầu tư cho những nghiên cứu sâu, phát kiến có thể coi là vượt trước tầm nhân loại. Tôi nghĩ rằng, đây chính là cơ hội vàng đề lực lượng trí thức người Việt thành danh ở nước ngoài có thể nắm bắt và sử dụng một cách hợp lý.

Pv: Trong bối cảnh hiện nay, theo ông lĩnh vực nào thu hút được nhiều nhất sự quan tâm cũng như sự tham gia của  trí thức trẻ người Việt ở nước ngoài cho sự phát triển?

Tiến sĩ Phạm Hải Định: Ở thời điểm, trí thức kiều bào khi trở về nên nhắm thẳng vào lĩnh vực chuyển đổi số. Chuyển đổi số diễn ra hàng ngàyđ đang, tạo nên sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động khắp nơi. Là một thành viên của hội chuyên gia trí thức Việt Nam-Hàn Quốc, tôi thấy chuyển đổi số ở Hàn Quốc đang làm rất tốt ,cho thấy thành công đến nhanh chóng và hiệu quả. Vậy nên, với riêng những trí thức người Việt trở về từ Hàn Quốc, là cơ hội mang chuyển đổi số - những kinh nghiệm quý báu lĩnh hội từ Hàn Quốc đem về Việt Nam ứng dụng.

Ngoài ra, còn rất nhiều chuyên gia trở vể từ Singapore, Mỹ hay các nước châu Âu phát triển đang làm khá tốt việc này. Tôi nghĩ rằng, cần có cơ chế chính sách để thúc đẩy mạnh hơn những chương trình thu hút nhiều người tham gia. Bởi chuyển đổi số ở Việt Nam đang là một giải pháp, một con đường cho thấy hiệu quả nhanh chóng, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh Covid..

Nhìn chung, những người Việt thành công ở nước ngoài  thường có được hai thứ là tài chính và tri thức. Đặc biệt hơn, họ còn có uy tín xã hội rất cao. Như vậy, nếu kết hợp được tiềm lực và ý chí của họ, chúng ta không chỉ có tri thức, nhân lực, mà quan trọng hơn là có được những nguồn tài chính từ nước ngoài mang về.

PV: Vâng. Xin trân trọng cảm ơn Ông!