Nghe âm thanh tại đây:

Một tin buồn cho những người yêu nhạc Việt khi Nghệ sĩ ưu tú Kiều Hưng vừa qua đời tại CHLB Đức. Vào những năm 1960 - 1980, cái tên Kiều Hưng gắn liền với ký ức đẹp của nhiều người. Ông được mệnh danh là "giọng ca vàng" của dòng nhạc cách mạng - trữ tình, người đã góp phần làm nên diện mạo rực rỡ của nền âm nhạc Việt Nam hiện đại. Ông ra đi đã khép lại hành trình gần trọn đời gắn bó với sân khấu ca nhạc, với Tổ quốc và với những giai điệu làm lay động hàng triệu trái tim.

NSƯT Kiều Hưng lúc sinh thời

Tên tuổi của NSƯT Kiều Hưng đã gắn liền với nhiều ca khúc đi cùng năm tháng, đã trở thành ký ức của nhiều thế hệ như "Tình ca", “Hát từ thành phố mang tên Người”, "Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người", "Âm thanh ngày mới", "Rặng trâm bầu"… Giọng hát của ông trong trẻo, sáng, nồng nàn, như mang theo cả hương lúa, dòng sông và nhịp thở của thời đại.

Lúc sinh thời, NSƯT Kiều Hưng từng tâm sự: "Tôi bắt đầu hát từ khi còn trẻ. Sau đó, tôi được điều đến đoàn ca múa trung ương. Các cán bộ trong đoàn đều khen tôi hát hay. Đầu tiên, tôi làm ở dưới hậu đài, và những khi nào tập hợp xướng thì tôi lên hát hợp xướng. Trong lúc đất nước còn chiến tranh, tôi đi hát rất nhiều. Có những chuyến nhớ mãi trong lòng, ví như chuyến đi Vĩnh Linh diễn. Khi ấy, mỗi lần hát thì đài phát thanh mở loa rất to, bên này bà con ở bờ bắc xem rất đông, còn bờ Nam thì bị cấm xem, nhưng bà con vẫn ra bờ sông giả vờ giặt để đứng nghe hát. Lúc ấy ca sỹ còn hiếm nên tôi được đi khắp Việt Nam, đi khắp các nước, được mọi người yêu quý lắm!".

NSƯT Kiều Hưng tên đầy đủ là Kiều Tất Hưng, sinh năm 1937 tại Hà Đông (nay là TP Hà Nội). Ông là một trong những giọng ca nam trung (Baritone) xuất sắc nhất, để lại dấu ấn trong giai đoạn từ thập niên 1960 đến 1980 của âm nhạc Việt Nam. Ngay từ thời học sinh, ông đã nổi tiếng với khả năng ca hát, từng tham gia Đội văn nghệ nghiệp dư của Thành đoàn Thanh niên Hà Nội. Năm 1957, khi vừa tròn 20 tuổi, ông chính thức được tuyển chọn vào Đoàn Văn công Trung ương (tiền thân của Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam hiện nay), bắt đầu hành trình nghệ thuật chuyên nghiệp. Suốt 6 năm công tác tại Đoàn Văn công Trung ương, nghệ sĩ Kiều Hưng đã lăn lộn biểu diễn trên khắp các chiến trường, mặt trận, từ hải đảo xa xôi đến các trận địa pháo tầm thấp, tầm cao trong những ngày Mỹ bắt đầu bắn phá miền Bắc. Giọng hát của ông còn là nguồn động viên tinh thần lớn lao cho bộ đội và nhân dân, đặc biệt là qua làn sóng của Đài TNVN.

Ông từng chia sẻ: "Đối với Đài tiếng nói Việt Nam, tôi có rất nhiều kỷ niệm. Nếu không có Đài thì quần chúng cũng không biết tiếng hát của tôi. Tôi rất biết ơn Đài và rất nhớ những anh chị thu thanh cho tôi vào những ngày tháng đó. Những bài hát khi Đài giao, tôi đều xem kỹ bài hát đó là của miền nào để hát cho đúng. Ví dụ như bài Vợ chồng A phủ thì tôi phải nghe người Mông hát, rồi tôi lại nghe giọng hát Tây Nguyên sôi nổi hào hùng và sau đó sẽ hát theo... Hát bài nào tôi cũng tập kỹ trước khi hát. Có khi giọng tôi cao nhưng nhạc sĩ phối lại thấp, khi thu tôi không hát được nên lại đề nghị lên 1 tông..."

Không chỉ biểu diễn, NSƯT Kiều Hưng từng là giảng viên thanh nhạc, du học tại Nhạc viện Tchaikovsky (Liên Xô cũ), góp phần đào tạo nhiều thế hệ nghệ sĩ. Năm 1995, ông sang Đức định cư cùng gia đình.

Dù sống xa Tổ quốc, tiếng hát của ông chưa từng rời quê hương. Từ những buổi biểu diễn trong cộng đồng người Việt cho đến những lớp học thanh nhạc được mở ngay tại nhà, ông trở thành nơi nương tựa tinh thần cho những người mang theo nỗi nhớ đất mẹ.

Về giọng hát của NSƯT Kiều Hưng, nhà phê bình âm nhạc Nguyễn Quang Long gọi ông là “giọng ca cách mạng huyền thoại”, một trong số ít nghệ sĩ có sức lan tỏa mạnh mẽ trong nhiều thập kỷ. Nhà phê bình Nguyễn Quang Long cho rằng chất "thép" của cách mạng được cố nghệ sĩ khéo léo ẩn giấu trong giọng ca ngọt ngào, êm ái, tạo nên một sự uyển chuyển, tinh tế hiếm thấy, tránh được sự ồn ào mà vẫn truyền tải trọn vẹn tinh thần Việt. “Đó là giọng hát mà chạm đến bài nào, bài đó trở nên nổi tiếng. Kiều Hưng có chất giọng nam cao mạnh mẽ nhưng vẫn êm dịu, đậm đà tinh thần Việt, kết hợp nhuần nhuyễn giữa kỹ thuật châu Âu và màu sắc dân tộc”.

Vào những năm cuối đời, NSƯT Kiều Hưng gặp nhiều khó khăn về sức khỏe. Năm 2008, ông không may bị tai biến. Vợ ông - bà Việt Bắc - đã kiên trì đồng hành, chăm sóc và hỗ trợ chồng trong suốt quá trình tập phục hồi chức năng.

Dù sức khỏe giảm sút, tình yêu nghệ thuật và sự mến mộ của khán giả vẫn luôn là nguồn động lực lớn với nghệ sĩ. Năm 2012, ông đã xúc động xuất hiện trong chương trình Những ngôi sao sáng mãi do Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam tổ chức, nhận được những tràng pháo tay cổ vũ không dứt của người hâm mộ. Lần cuối cùng ông trở về quê hương là vào năm 2014, tham gia show nhạc của ca sĩ Trọng Tấn.