Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu khai mạc Hội nghị. (Ảnh: TTXVN)

Đề cập nội dung xây dựng, chỉnh đốn Đảng, tại Hội nghị Trung ương 4 (khóa XII), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh: sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Xây dựng, chỉnh đốn Đảng luôn là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa sống còn đối với Đảng, chế độ. Hội nghị lần này sẽ ra Nghị quyết về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ.

Trước đó, tại các Đại hội VIII, IX, X và XI, Đảng CSVN cũng đã nhấn mạnh sự cần thiết phải ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống trong đảng viên.

Nhiệm vụ quan trọng thường xuyên của Đảng CSVN

Đề án tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, được Ban Chấp hành Trung ương Đảng triển khai xây dựng, và được thảo luận tại Hội nghị lần này, khẳng định: để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu, Đảng CSVN đã thường xuyên tự đổi mới, tự chỉnh đốn, coi trọng xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đã đạt được những kết quả quan trọng. Tuy nhiên, công tác xây dựng Đảng cũng còn bộc lộ nhiều hạn chế. Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện quan liêu, tham nhũng, lãng phí, lợi ích nhóm trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có lãnh đạo, quản lý và người đứng đầu các cấp chưa được ngăn chặn, đẩy lùi. Mặt khác, việc tổ chức thực hiện các nghị quyết của Trung ương về xây dựng, chỉnh đốn Đảng chưa đạt mục tiêu, yêu cầu đề ra.

Từ nhận định trên, Đề án tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng đề cập việc đổi mới phương thức lãnh đạo, kiện toàn tổ chức bộ máy của Đảng, cơ chế vận hành, công tác cán bộ; xác định một số vấn đề mới và đề ra một số giải pháp đột phá trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong tình hình hiện nay. Trong đó giải pháp hàng đầu là thường xuyên làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên. Tăng cường kỷ luật, pháp luật, sự công khai, minh bạch, dân chủ trong quy hoạch, đào tạo, đánh giá, bố trí và quản lý cán bộ, bảo đảm lựa chọn đúng được người có đức, có tài vào bộ máy và cơ quan lãnh đạo các cấp. Đồng thời, giữ gìn, củng cố đoàn kết, thống nhất trong Đảng, chống những biểu hiện cục bộ, địa phương, phe cánh, “lợi ích nhóm”.

Dư luận xã hội đồng thuận với quyết tâm chính trị của Đảng    

Dư luận cán bộ đảng viên, nhân dân tin tưởng vào quyết tâm chính trị của Trung ương Đảng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn đảng, làm cho Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của Đảng. Dư luận cũng đưa ra nhiều ý kiến.

Để ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phan Minh Tân, Phó Chủ tịch Liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, cho rằng quyền lực phải được kiểm soát chặt chẽ, tránh để xảy ra tham nhũng. Đồng quan điểm này, ông Nguyễn Túc, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nhấn mạnh vai trò của người đứng đầu trong công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực: “Trong tình hình hiện nay, người đứng đầu, ngoài hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao bản thân phải giữ thật sạch, trong sáng. Tất cả những quyền lợi được hưởng phải công khai.”

GS. TS Đỗ Quang Hưng, Chủ tịch Hội đồng tư vấn về Tôn giáo (Ảnh minh họa)

Dư luận cũng cho rằng từng đảng viên phải có tinh thần chống lại những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa", đồng thời cần có cơ chế kiểm soát quyền lực, hoàn thiện thể chế để chống lại sự tha hóa trong cán bộ, đảng viên. Giáo sư, Tiến sỹ Đỗ Quang Hưng, Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Tôn giáo, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nêu ý kiến: “Để ngăn chặn đẩy lùi tự diễn biến, tự chuyển hóa là cực kỳ khó. Nó không phải chỉ là câu chuyện giữa có và không, giữa trắng và đen. Đảng không thể không mở rộng dân chủ, không thể triệt tiêu suy nghĩ của mỗi cá nhân đảng viên nhưng Đảng làm sao để họ tự do suy nghĩ nhưng vẫn hướng vào mục tiêu cao nhất của Đảng mà vẫn giữ được nguyên tắc. Mặt khác, tính kỷ luật của Đảng phải rất cao phải ngăn chặn khi thấy xuất hiện đúng tự diễn biến, tự chuyển hóa thật.”

PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc (Ảnh minh họa)

Nhiều ý kiến cũng cho rằng xây dựng Đảng và chỉnh đốn Đảng hiện nay cần có cơ chế kiểm soát quyền lực, hoàn thiện thể chế để chống lại sự tha hóa trong cán bộ, đảng viên. Nếu không tạo dựng được cơ chế kiểm soát quyền lực thì suy thoái đạo đức trong Đảng của cán bộ, đảng viên, sẽ không thể loại trừ. Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Trọng Phúc, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, cho rằng: “Kiểm soát quyền lực trong điều kiện Đảng cầm quyền, Nhà nước pháp quyền. Vừa rồi kiểm soát chưa đạt yêu cầu. Kiểm soát là vấn đề rất lớn. Làm sao trong vai trò Đảng cầm quyền thì Đảng phải giám sát, kiểm soát cho tốt. Ngay trong bộ máy Nhà nước thì quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp phải kiểm soát quyền lực tốt.”