Ngày 19/4, trên cương vị Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) tháng 4/2021, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Phiên thảo luận mở cấp cao của HĐBA về chủ đề “Tăng cường hợp tác giữa LHQ với các tổ chức khu vực nhằm thúc đẩy xây dựng lòng tin và đối thoại trong ngăn ngừa và giải quyết xung đột”. Bài phát biểu của Chủ tịch nước tại phiên thảo luận nêu bật tầm quan trọng của việc xây dựng lòng tin trong quan hệ quốc tế, khẳng định thông điệp Việt Nam là một đối tác tích cực vì một nền hòa bình bền vững.
 Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì Phiên thảo luận mở Cấp cao của Hội đồng Bảo an về chủ đề “Tăng cường hợp tác giữa Liên hợp quốc với các tổ chức khu vực nhằm thúc đẩy xây dựng lòng tin và đối thoại trong ngăn ngừa và giải quyết xung đột”. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN |
Mở đầu bài phát biểu, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc khẳng định sự hình thành và phát triển của Liên hợp quốc chính là biểu tượng của lòng tin chung mạnh mẽ, xác đáng vào chủ nghĩa đa phương và vào hợp tác quốc tế đa tầng nấc. Được định hướng bởi lòng tin ấy, nhiều tổ chức khu vực đã được hình thành và trưởng thành vượt bậc. Và ASEAN là một tổ chức khu vực được xây dựng trở thành một Cộng đồng gắn kết, một cấu trúc khu vực mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật lệ.
Việt Nam đề xuất nhiều giải pháp xây dựng lòng tin, ngăn ngừa xung đột
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, dù hòa bình, hợp tác, phát triển tiếp tục là xu thế, song nhân loại vẫn đang sống trong một môi trường an ninh đan xen nhiều thách thức:
Trong 5 năm trở lại đây, xung đột đã cướp đi gần nửa triệu sinh mạng trên toàn cầu. Riêng năm 2020, thế giới đã ghi nhận 20 triệu người tị nạn, hơn 50 triệu người mất nơi cư trú do xung đột và gần 170 triệu người cần hỗ trợ nhân đạo. Đây chính là những người đang “bị bỏ lại phía sau”, đòi hỏi trách nhiệm của Hội đồng Bảo an chúng ta. Các thách thức to lớn do đại dịch COVID-19, thiên tai, biến đổi khí hậu hay các cuộc xung đột, tranh chấp biên giới, lãnh thổ, cạnh tranh địa chiến lược, đòi hỏi phải tăng cường đoàn kết quốc tế hơn bao giờ hết. Song nghịch lý là lòng tin của chúng ta vào nhau và vào các thể chế đa phương lại có phần lung lay, rất cần có sự củng cố, gắn kết, trong đó có việc tăng cường quan hệ hợp tác giữa LHQ, HĐBA với các tổ chức khu vực trong nỗ lực chung nhằm ngăn ngừa và giải quyết xung đột thông qua đối thoại và xây dựng lòng tin.
 Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và các đại biểu dự phiên thảo luận. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN |
Trên cơ sở phân tích các thách thức mà nhân loại đang gặp phải, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đề xuất các giải pháp để xây dựng lòng tin, ngăn ngừa xung đột.
Đó là, LHQ cần đi đầu tăng cường các hoạt động hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm, thực tiễn tốt về xây dựng lòng tin và đối thoại trong ngăn ngừa xung đột. Ở chiều ngược lại, các tổ chức khu vực với những thế mạnh về kinh nghiệm thực tiễn, nguồn lực và nhu cầu đa dạng, cần mở rộng hợp tác với Liên hợp quốc, đối thoại, chia sẻ kinh nghiệm cùng nhau trên các diễn đàn nhằm tăng cường năng lực ngăn ngừa, giải quyết xung đột. Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh:Chúng ta cần tiếp tục đề cao hơn nữa vai trò của chủ nghĩa đa phương và tăng cường tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế, bởi đây chính là điểm tựa, cơ sở vững chắc nhất để tạo dựng lòng tin, thúc đẩy đối thoại. Đồng thời, để phòng ngừa xung đột từ sớm, cần có các giải pháp bao trùm và toàn diện nhằm giải quyết thật căn cơ các nguyên nhân gốc rễ của xung đột như đói nghèo, bất bình đẳng và bạo lực. Cộng đồng quốc tế cần nỗ lực thực hiện Chương trình Nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững và các sáng kiến, chiến lược toàn cầu về an ninh và phát triển được dẫn dắt bởi Liên hợp quốc, dành thêm sự quan tâm và hỗ trợ thỏa đáng cho các nước đang phát triển gặp nhiều hạn chế về nguồn lực.
Về phần mình, các tổ chức khu vực cần có những chương trình nghị sự toàn diện, lồng ghép vào kế hoạch phát triển quốc gia, khu vực các khuôn khổ, sáng kiến phát triển của Liên hợp quốc, nỗ lực giảm khoảng cách nội khối về chính trị, kinh tế và văn hóa. Cùng với đó, cần đưa hợp tác giữa HĐBA và các tổ chức khu vực đi vào chiều sâu với các khuôn khổ đối thoại, hợp tác, cơ chế “cảnh báo sớm” các bất ổn.
Chủ tịch nước cũng khẳng định, tại Đông Nam Á, cả khối ASEAN đang nỗ lực hướng tới mục tiêu thực hiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 đoàn kết về chính trị, đa dạng về văn hóa, gắn kết về kinh tế và mở rộng hợp tác với các đối tác bên ngoài. Là thành viên tích cực của ASEAN, Việt Nam đang kiểm soát tốt đại dịch COVID-19 và đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức cao và chủ động hội nhập quốc tế.
Kiên trì đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa
Kết thúc bài phát biểu tại phiên thảo luận, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, Việt Nam vinh dự lần thứ hai làm Chủ tịch luân phiên của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc trong nhiệm kỳ này. Với khát vọng xây dựng quốc gia hòa bình, thịnh vượng, là đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, Việt Nam kiên trì đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ, đẩy mạnh hội nhập quốc tế, tích cực đóng góp vào công việc của Liên hợp quốc và Hội đồng Bảo an.
Với phương châm “Đối tác vì một nền hòa bình bền vững”, Việt Nam sẽ nỗ lực hết sức mình để thúc đẩy hợp tác giữa Liên hợp quốc và các tổ chức khu vực, trong đó có ASEAN, lên tầm cao mới, vì hòa bình, an ninh và phát triển trên thế giới.